Home Raporty BRANŻA FARB I KLEJÓW – POLSKA I ŚWIAT
BRANŻA FARB I KLEJÓW – POLSKA I ŚWIAT
0

BRANŻA FARB I KLEJÓW – POLSKA I ŚWIAT

0
0

Na polskim rynku farb i klejów już od dłuższego czasu notuje się niewielkie, ale stabilne wzrosty. Wartość rynku światowego może zaś przekroczyć w 2020 roku nawet 181,3 mld dolarów.

Jeden z ostatnich raportów firmy Cersana wskazuje, że światowe zapotrzebowanie na tego typu wyroby będzie systematycznie rosło, a to głównie za sprawą rosnącego popytu w regionach Azji i Pacyfiku. W 2014 r. na świecie wynosiło ono ok. 40 mln ton. Przewiduje się, że tendencja wzrostowa będzie się utrzymywała, a rynek w latach 2016-2020 ma się rozwijać w tempie 5% rocznie. Jego wartość w 2020 r. może przekroczyć 181,3 mld dolarów. Powyższą analizę potwierdza także raport MarketsandMarkets „Paints & Coatings Market by Resin Type”, w którym stwierdza się, że rynkowi farb w najbliższych latach nie grozi zastój, właśnie dzięki dynamicznie rozwijającym się krajom regionów Azji i Pacyfiku oraz Ameryki Łacińskiej.

Światowe tendencje
U źródła wpływu na wyniki branży leżą dwie światowe tendencje. Pierwsza to rosnące zapotrzebowanie na powłoki malarskie oraz klejowe wykorzystywane do produkcji elektroniki (smartfony, laptopy, tablety, etc.). Ich sprzedaż dynamicznie rośnie od kilku lat, a ich główny producent – Chiny – jest wyjątkowo chłonnym odbiorcą. PKB państwa środka – mimo zawirowań w globalnej gospodarce – jest nieustająco wysoki.
Drugą tendencją, która ma wpływ na branżę, jest rozwój technologii związanych z elastycznym dostosowywaniem się producentów do obwiązujących trendów, np. ekobudownictwa. Innowacyjność w tym zakresie pozwala im na poszerzanie rynku poprzez tworzenie nowych kategorii produktów czy zwiększanie wolumenu sprzedaży już istniejących – ale o zmodyfikowanych składach (np. wyeliminowanie kobaltu lub ograniczenie zawartości biocydów).
Naturalnym jest, że inwestycje poczynione w obszarze centrów R&D generują koszty, ale krótkoterminowo. W dłuższej perspektywie przyczyniają się do wprowadzania lepszych rozwiązań, dopasowanych do potrzeb konsumentów. Przykładem są tutaj prace nad powłokami hydrofobowymi, które zastosowane np. na szybach okien sprawią, że przez lata nie będzie trzeba ich myć, gdyż każda kropelka deszczu spłynie z nich „jak po kaczce”, zabierając ze sobą kurz i uliczny osad. Takie produkty będą mogły być wykorzystywane zarówno w budownictwie (np. samoczyszczące się elewacje), jak i branży odzieżowej (niebrudzące się ubrania). Przyszłością branży są też tzw. „smart coatings” o różnorodnych właściwościach i zastosowaniach. Przykładem są tutaj powłoki sygnalizujące nieszczelność instalacji czy powłoki kamuflażowe stosowane w przemyśle zbrojeniowym. Rynek podbiło też nanosrebro, stosowane w powłokach z funkcją antybakteryjną (szpitale). Obecnie w Azji testowane są powłoki fasadowe, które przetwarzają dwutlenek węgla w tlen, w Afryce zaś – zabijające komary roznoszące malarię.
Naturalnie nie bez znaczenia jest też wpływ regulatorów na branżę. Stawiają oni przed producentami coraz większe wymagania i oczekują nowych ekologicznych rozwiązań, nijako przymuszając producentów do zmian. Ważne są tutaj okresy przejściowe, które pozwalają dostosować technologie do regulacji. Obecnie pod ich naciskiem coraz więcej wytwórców wprowadza przyjazne środowisku farby o niskiej zawartości LZO (lotne związki organiczne) czy zamienia farby rozpuszczalnikowe – tam gdzie to możliwe – na wodorozcieńczalne.

Rozwój budownictwa w Polsce
Liczba pozwoleń na budowę w 2015 roku w Polsce wzrosła w porównaniu do 2014 r. o 18,4%. W budownictwie indywidualnym liczba rozpoczętych budów zwiększyła się o 5% w porównaniu do 2014 r. Wskaźniki te wyraźnie pokazują optymizm wśród inwestorów indywidualnych i developerów. Budownictwo mieszkań na sprzedaż bądź pod wynajem od dawna nie notowało takich wzrostów. Dane z GUS-u z IV kwartału 2015 r. wskazują jednak, że rok 2016 może nie być już tak rekordowy i może być trudno utrzymać taką dynamikę. Dane z listopada wskazały spadek produkcji budowlano-montażowej w końcówce roku.
Wzrost prac na budowach w naturalny sposób przekłada się na zwiększenie sprzedaży produktów farbiarskich, klejowych i szeroko pojętej chemii budowlanej. Wzrost wartości sprzedaży w tych segmentach w roku 2015 przekroczył 3%. Warto tutaj zaznaczyć, że np. segment gładzi gipsowych zanotował nawet wskaźnik wzrostu na poziomie 4,2%. Odwrotnie natomiast wygląda dynamika sprzedaży fug, która zatrzymała się na poziomie 1,5%. Przyczyny tych statystyk upatruje się w trendzie wykończeniowym, gdzie w kuchniach i łazienkach z większym rozmachem stosuje się inne materiały niż tradycyjna terakota, np. drewno czy surowy beton.
Farby stosowane w budownictwie zanotowały nieco mniejszą dynamikę w porównaniu do 2014 r., ale i tak rok 2015 zamknęły na poziomie 2,5% wzrostu. Przy czym wyraźnie zaznacza się trend wzrostowy dla farb rynku profesjonalnego (ponad 4% wzrostu). Najprawdopodobniej wynika to z „oddawania” w ręce specjalistów decyzji o zakupach i wyborze produktów do wykańczania domów. Nie bez znaczenia jest też dla branży pozytywny trend związany z budowaniem domów energooszczędnych. Ilościowy wskaźnik sprzedaży systemów ociepleń osiągnął 6,3% wzrostu i przełożył się na pozytywną dynamikę w obszarze klejów budowlanych.

Przemysł przyspiesza
Pozytywne informacje płynące z przemysłu, który dotychczas rozwijał się dzięki m.in. mocnym fundamentom gospodarki i przewidywalności politycznej (zobaczymy co przyniesie rok 2016) naturalnie przekładają się na wzrosty sprzedaży farb stosowanych przy różnorodnej produkcji. Trzy branże szczególnie odnotowały wzrosty. Rośnie sprzedaż samochodów – liczba zarejestrowanych samochodów osobowych wzrosła o 7,6% w stosunku do poprzedniego roku, co przekłada się na sprzedaż farb i lakierów samochodowych, które notują znaczącą dynamikę. Rośnie produkcja mebli – osiągając ponad 9% dynamikę w 2015 r. W meblarstwie szczególnie dużo stosuje się powłok nadających odpowiednie wykończenie kolorystyczne meblom. Rośnie sprzedaż stolarki budowlanej – o ponad 8% w 2015 r. Segment ten wykorzystuje produkty o różnorodnym przeznaczeniu, np. powłoki przeciwgrzybiczne, impregnacyjne czy ogniochronne.
Powyższe przykłady obrazują, jak wiele zastosowań mają farby i kleje. Praktycznie każda gałąź przemysłu w jakimś stopniu z nich korzysta.

Perspektywy na 2016 rok
Jaki będzie ten rok? W branży jest sporo optymizmu. Obecnie jedynym problemem jest wyhamowanie budownictwa mieszkaniowego w Polsce. Od IV kwartału 2015 r. widać spadek liczby pozwoleń na budowę, co z pewnością przełoży się na popyt w branży. Jednocześnie trudno jest ocenić koniunkturę w Europie. Nie wiemy jeszcze, jak wpłyną na gospodarki poszczególnych krajów UE wyzwania związane z imigrantami, rosnącym zagrożeniem terrorystycznym czy majaczącym na horyzoncie tzw. Brexitem. Niemniej jednak początek roku jest obiecujący. Trendy i dynamiki z poprzedniego roku mają miejsce również w pierwszych dwóch miesiącach roku 2016. Dotyczy to zarówno wewnętrznej konsumpcji, jak i eksportu.
Ważny też jest fakt, że Polacy dość masowo deklarują plany dotyczące przeprowadzenia remontów. 32% z nich twierdzi, że planuje w tym roku remont, co daje ponad 6% wzrostu do 2015 r. Warto też pamiętać o funduszach unijnych i nowych programach operacyjnych, stawiających na innowacje w przemyśle, co może odciążyć budżety firm inwestujących w obszary B+R. Wpływ najnowszej perspektywy finansowej lat 2014-2020 będziemy mogli zobaczyć dopiero w wydatkach infrastrukturalnych w tym roku.
Podsumowując, można powiedzieć, że w branży jest sporo optymizmu, choć istnieje kilka czynników – i to zarówno krajowych, jak i zagranicznych – mogących ten optymizm nieco ostudzić.

Janusz Naglik
Dyrektor Zarządzający Polski Związek Producentów Farb i Klejów
Bartłomiej Ślązak
Specjalista ds. Komunikacji PZPFiK
open