BEZPIECZEŃSTWO POŻAROWE I INNOWACYJNOŚĆ A PRZEPISY
Stan prawny w zakresie bezpieczeństwa pożarowego jest ułomny w związku z zasadami legislacji i nie odzwierciedla obecnego kształtu budownictwa z uwagi na rozwiązania techniczne i funkcjonalno-przestrzenne budynków oraz współczesny poziom wiedzy.
Powstają wielkie centra łączące funkcje handlowo-usługowe oraz komunikacyjne zarówno komunikacji drogowej, jak i szynowej. Trudno czasami ocenić, gdzie kończy się budynek, budowla spełniająca funkcję budynku (§ 2.1 rozporządzenia [1]), a budowla w rozumieniu prawa budowlanego [2]. Nie wchodząc zbyt głęboko w strukturę przepisów, można powiedzieć, że główna część przepisów dotyczących bezpieczeństwa pożarowego leży w gestii Ministra Infrastruktury [1] oraz Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji [3]. Przepisy w obu przypadkach mają charakter nakazowy, a nie funkcjonalny. Uniemożliwia to praktyczne stosowanie racjonalnych zasad projektowania. Zerojedynkowy system nakazowy wraz z biurokratycznym systemem odstępstw utrudnia proces inwestycyjny i wprowadzanie nowych, innowacyjnych rozwiązań. Nie sposób wyczerpać w artykule całej problematyki z tym związanej, ale przytoczę kilka przykładów.
Wątpliwości legislacyjne
Upoważnienie do określenia wymagań techniczno-budowlanych (rozporządzenie [1]) podano w Ustawie prawo budowlane. Jego treść jest następująca (Art. 7 ust. 2): „Warunki, o których mowa w ust. 1 pkt 1, określa, w drodze rozporządzenia: minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa dla budynków oraz związanych z nimi urządzeń”. W Art. 3 pkt. 2 podano określenie budynku: „2 budynku – należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada dach i fundamenty”. W rozporządzeniu [1] podano (rozdział 8.) wymagania dotyczące garaży, w tym garaży otwartych. W § 2.1 podano, że rozporządzenie dotyczy budynków oraz budowli spełniających funkcje użytkowe budynków. W Ustawie prawo budowlane takie pojęcie nie występuje. Zgodnie z zasadami techniki legislacyjnej w rozporządzeniach nie można posługiwać się pojęciem w innym znaczeniu niż to zdefiniowane w ustawie. Należy więc przyjąć, że budowla spełniająca funkcje budynku powinna odpowiadać definicji budynku podanej w prawie budowlanym. Garaże otwarte bez ścian, tylko z siatkami i barierami zabezpieczającymi (mogą być bez dachu), nie są budynkami ani nie spełniają funkcji użytkowych budynku. Jest to rodzaj wielopoziomowych miejsc postojowych. Rodzaj definicji garażu podano w § 102: „Garaż do przechowywania i bieżącej, niezawodowej obsługi samochodów osobowych….”. Garaże otwarte nie mieszczą się w tym określeniu, gdyż nie służą ani do przechowywania, ani do bieżącej niezawodowej obsługi samochodów osobowych. Przepis budzi poważne wątpliwości formalne i techniczne.
