Stabilizacja danych o pozwoleniach budowlanych w 2015 r. sugeruje, że od 2016 r. możliwe są niewielkie wzrosty w segmencie budynków użyteczności publicznej. Rozpoczęty w 2014 roku nowy budżet unijny wymagał bowiem czasu na przygotowanie projektów, na które przeznaczane będą środki. W ocenie PMR nie ma jednak możliwości, aby w najbliższych latach wartość segmentu budynków publicznych mogła powrócić do rekordowych przerobów z lat 2010-2012.
Wzrosty, ale bez rekordów
W segmencie obiektów użyteczności publicznej rok 2014 zakończył się spadkiem w zakresie wydanych pozwoleń – o 22% w przypadku liczby budynków i o 15% w przypadku ich powierzchni. W pewnym stopniu spadek ten można tłumaczyć okresem przejściowym pomiędzy perspektywami unijnymi 2007- 2013 i 2014-2020. Z upływem czasu dane o pozwoleniach powinny się poprawiać, jednak bardzo prawdopodobne jest, że nie osiągną już rekordowych poziomów z lat 2008-2010.
W związku z kończącą się perspektywą unijną wartość robót na placach budowy w zakresie obiektów użyteczności publicznej w 2014 r. odnotowała spadek trzeci rok z rzędu – tym razem o 6,4%. Co więcej, w 2015 r. możliwa jest korekta nawet dwucyfrowa. Od 2016 r. możliwe będą jednak ponowne wzrosty, głównie dzięki inwestycjom w obiekty szpitalne.
Infrastruktura akademicka
W budżecie unijnym 2014-2020 zdecydowanie mniej środków przeznaczonych zostanie na dalszą rozbudowę infrastruktury akademickiej. Zdecydowanie większy nacisk położony zostanie na efektywne wykorzystanie powstałej wcześniej infrastruktury naukowej. Celem nowej perspektywy unijnej w obszarze nauki jest m.in. wytworzenie sieci silnych powiązań pomiędzy centrami akademickimi, jednostkami badawczymi, dużymi i małymi firmami oraz prywatnymi inwestorami. Finansowe wsparcie na B+R udostępnia Program Operacyjny Inteligentny Rozwój (POIR). Znaczącym hamulcem dla dalszych inwestycji w rozbudowę kampusów uniwersyteckich będzie niekorzystna sytuacja demograficzna, w wyniku której liczba studentów systematycznie maleje. W pierwszej kolejności ucierpią na tym słabsze uczelnie prywatne, nad którymi rozciąga się widmo upadłości. W rezultacie inwestycje w nowe budynki w największym stopniu dotyczyć będą najważniejszych uczelni krajowych. W dalszym ciągu powstają bowiem kolejne duże programy rządowe dla wsparcia rozwoju wiodących krajowych uczelni. Jednym z przykładów jest przyjęty w listopadzie 2015 r. program wieloletni „Uniwersytet Warszawski 2016- 2025”, który opiewa na 945 mln zł.
Szkoły
Najliczniejszą grupą inwestorów w sektorze budynków publicznych w Polsce są szkoły, których jest w Polsce ok. 35 tysięcy. Jednakże inwestycje tego typu (głównie budynki szkolne i sale sportowe) cechują się stosunkowo małymi rozmiarami i są interesujące głównie dla małych i średnich firm wykonawczych. Także jakość wykończenia oraz zastosowane technologie w tego typu budynkach zazwyczaj nie są z najwyższej półki.
Kąsek dla dużych wykonawców
Dla dużych firm wykonawczych zdecydowanie ciekawszym obszarem rynku są budynki kulturalne, szpitale, a także budynki uczelni wyższych. Kwoty kontraktowe są tutaj zazwyczaj znacznie wyższe, często idące w setki milionów złotych za obiekt. Jako najbardziej perspektywiczny sektor budynków publicznych PMR ocenia segment obiektów ochrony zdrowia, czyli przede wszystkim szpitali, zarówno publicznych, jak i prywatnych. W ramach nowej edycji programu: „Infrastruktura i Środowisko 2014-2020” na finansowanie publicznej infrastruktury zdrowotnej zostanie przeznaczona kwota 468 mln euro. W ramach programu szpitale uzyskają wsparcie na roboty budowlane oraz zakup sprzętu dla oddziałów leczenia stacjonarnego – położniczych, dziecięcych i ginekologicznych oraz współpracujących z nimi. Wnioski mogą składać szpitale, których organami założycielskimi są ministerstwa, uczelnie publiczne lub instytuty badawcze, posiadające kontrakt z NFZ.
Co więcej, do końca 2017 r. podmioty lecznicze muszą dostosować swe placówki do obowiązujących norm budowlanych i przeciwpożarowych, jak wynika z nowelizacji ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym i o działalności leczniczej. Obecnie nie spełnia ich około 15% szpitali, głównie powiatowych.
Niniejsza informacja prasowa została przygotowana na podstawie danych zawartych w najnowszym raporcie firmy PMR pt. Budynki użyteczności publicznej w Polsce 2015- 2020.
Bartłomiej Sosna
Główny Analityk Rynku
Budowlanego PMR