Maksymilian Miros
Centrum Analiz Branżowych
www.cab-badania.pl
W 2018 roku w dwóch tysiącach polskich zakładów produkcyjnych wytworzono 24,3 mln okien i drzwi. W porównaniu z 2017 rokiem produkcja zwiększyła się o okrągły 1 milion sztuk, tj. o 4,3%. Zdaniem analityków Centrum Analiz Branżowych (CAB), którzy od kilkunastu lat badają rynek stolarki otworowej, wzrost produkcji byłby nawet o 2–3 punkty procentowe wyższy, gdyby nie dwa czynniki ograniczające rozwój firm okienno-drzwiowych w ubiegłym sezonie.
Jednym z nich jest dotykający całą gospodarkę niedobór pracowników. Drugi to odczuwalna szczególnie w szczycie sezonu niewystarczająca podaż szyb zespolonych. I nawet wyhamowanie eksportu szyb oraz zwiększenie importu o 19 procent w 2018 roku nie zaspokoiły w pełni popytu branży okiennej. Wielu managerów firm produkcyjnych mówi wprost, że mogliby sprzedać jeszcze więcej produktów, gdyby tylko mieli jak je wyprodukować.
I choć potencjał branży okienno-drzwiowej nie został w pełni wykorzystany, 2018 rok z całą pewnością był bardzo udany. Z danych CAB wynika, że 2018 rok był już piątym kolejnym sezonem, który zakończył się zwiększeniem produkcji stolarki otworowej.
Dzięki wysokiej dynamice wzrostu produkcji okien i drzwi nie tylko w ciągu ostatnich kilku, ale już kilkunastu lat Polska stała się jednym z wiodących producentów okien oraz drzwi w Europie. W 2017 roku w Polsce wyprodukowano stolarkę za 3,4 mld EUR, co z około 7-procentowym udziałem dawało naszej branży pozycję piątego producenta w Europie. Blisko 3-krotnie większą wartość produkcji wypracowała branża niemiecka, a około 2-krotnie większą sprzedaż odnotowały firmy z Włoch, Francji oraz Wielkiej Brytanii. Biorąc jednak pod uwagę liczbę wyprodukowanych okien, od 2017 roku Polska jest największym producentem w regionie, a pod względem liczby wytworzonych drzwi także należymy do wąskiego grona wiodących krajów.
W 2017 roku w Polsce wyprodukowano stolarkę za 3,4 mld EUR, co z około 7-procentowym udziałem dawało naszej branży pozycję piątego producenta w Europie.
Struktura materiałowa
Największy udział w produkcji stolarki otworowej w Polsce ma segment okien z tworzyw sztucznych. W 2018 roku wyprodukowano ponad 11 mln okien z PCW, co stanowi blisko połowę łącznej liczby wytworzonych w Polsce okien i drzwi oraz ¾ produkcji okien. Co więcej, biorąc pod uwagę tylko okna elewacyjne, produkty z tworzyw sztucznych mają niemal 85-procentowy udział w tym segmencie.
Wśród wiodących producentów stolarki otworowej w Polsce najwięcej firm wytwarza właśnie okna z PCW, a liderzy zaliczają się do ścisłego grona największych producentów okien w Europie. Najdynamiczniej rosnącym i największym producentem okien w Polsce są Eko-Okna. W 2018 roku obroty firmy wzrosły o 38% – do ponad 1,25 mld PLN. Oznacza to, że od 2018 roku Eko-Okna są europejskim liderem produkcji okien. Obroty na poziomie około 950 mln PLN w 2018 roku wypracował Drutex, a sprzedaż za ponad 700 mln PLN uzyskała Grupa Oknoplast. W Polsce działa także dziesięciu innych producentów okien z PCW, których obroty w 2018 roku przekroczyły 100 mln PLN, a także ponad 900 mniejszych firm z tego segmentu.
Około 15-procentowy udział w produkcji stolarki otworowej w Polsce ma segment okien drewnianych. Należy jednak podkreślić specyficzny charakter polskiej branży okien drewnianych. Otóż od połowy lat 90. XX wieku producenci okien drewnianych tracą udział w rynku na rzecz firm wytwarzających okna z PCW i aktualnie nie ma firmy z polskim kapitałem, która sprzedaje drewniane okna elewacyjne za więcej niż 50–60 mln PLN rocznie. Są za to w Polsce duże zakłady produkcyjne firm skandynawskich, takich jak Dovista czy Nordan, które w naszym kraju montują okna, ale niemal wszystkie wysyłają do zagranicznych odbiorców. Innym charakterystycznym dla Polski zjawiskiem jest zlokalizowanie w naszym kraju fabryk trzech największych producentów okien dachowych na świecie – duńskiego Veluksa, polskiego Fakro oraz niemieckiego Roto. Z szacunków CAB wynika, że producenci okien dachowych oraz skandynawscy producenci okien elewacyjnych odpowiadają za ponad ¾ produkcji okien drewnianych w Polsce.
Za niemal 30 procent produkcji stolarki otworowej w Polsce odpowiada segment drzwi z drewna i materiałów drewnopochodnych. W 2018 roku w Polsce wyprodukowano ponad 7 mln sztuk drzwi z drewna, głównie wewnątrzlokalowych. Liderem produkcji jest Porta KMI Poland, która 2018 rok zamknęła obrotami rzędu 400 mln PLN, a sprzedaż na poziomie ponad 250 mln PLN odnotowały także DRE oraz Classen-Pol.
Segmenty okien z PCW, okien drewnianych oraz drzwi z drewna odpowiadają za blisko 90 procent produkcji stolarki otworowej. Mniejszy udział w produkcji mają drzwi stalowe, drzwi z tworzyw sztucznych oraz okna i drzwi aluminiowe.
Największy udział w produkcji stolarki otworowej w Polsce ma segment okien z tworzyw sztucznych.
Kierunki sprzedaży
Polska branża okien i drzwi rozwija się przede wszystkim dzięki aktywności na rynkach zagranicznych. W ciągu ostatnich pięciu lat liczba okien oraz drzwi wyprodukowanych w polskich fabrykach zwiększyła się o 29 procent i jak podkreśla Maksymilian Miros, analityk rynku budowlanego CAB, większy wpływ na ten wynik miały działania eksportowe niż sprzedaż w kraju. W ciągu ostatnich pięciu lat roczna sprzedaż w Polsce zwiększyła się o 9 procent. W tym samym czasie eksport wzrósł o 64 procent. W 2018 roku polskie firmy sprzedały za granicą już ponad 11 mln okien i drzwi, czyli 47 procent całej produkcji. Eksporterzy najbardziej aktywni są w krajach europejskich, gdzie trafia blisko 95 procent eksportu z Polski. Ale wyprodukowane w Polsce okna i drzwi można znaleźć także w Stanach Zjednoczonych, Australii czy krajach afrykańskich.
Produkcja okien i drzwi w Polsce w latach 2012–2018 (w mln sztuk)
Geograficzna struktura sprzedaży polskich producentów okien i drzwi w 2018 roku
Perspektywy
Chociaż eksport okien i drzwi z Polski nieustannie rośnie od 2004 roku, pole do dalszych wzrostów jest nadal bardzo duże. Tylko w kilku państwach udział polskiej stolarki przekracza 10 procent, a w takich krajach, jak Francja, Włochy czy Belgia, gdzie przecież trafia sporo okien i drzwi z Polski, udział ten nie przekracza 3 procent. Jak podkreślają analitycy CAB, nie widać znaczących ograniczeń dla rozwoju eksportu polskiej stolarki. Nasze udziały w sprzedaży na poszczególnych rynkach zagranicznych są wciąż stosunkowo małe, co w połączeniu z rosnącym doświadczeniem polskich firm i coraz lepszym przygotowaniem sił sprzedażowych pozwala mieć nadzieję na dalszy wzrost eksportu jeszcze przez co najmniej kilka lat.
