BIZNES Z TROSKĄ O ŚRODOWISKO

O wyzwaniach stojących obecnie przed budownictwem i jednoczesnej realizacji strategii biznesowej firmy z wykorzystaniem innowacyjnych rozwiązań opowiada w rozmowie MICHAŁ GRYS, Dyrektor Pionu Materiały i Członek Zarządu Cemex Polska.

Adam Łaba: Jak obecnie wygląda sytuacja na rynku budownictwa w Polsce?
Michał Grys: Jako Cemex analizujemy rynek budowlany z perspektywy naszej głównej działalności, skupionej wokół produkcji i sprzedaży betonu towarowego, cementu oraz kruszyw, co daje nam praktycznie przegląd wszystkich jego segmentów. Patrząc na poprzedni rok z naszej perspektywy, najbardziej odczuwalna była niekorzystna sytuacja w segmencie budownictwa mieszkaniowego i znaczące spadki w tym segmencie notowane szczególnie w pierwszej połowie 2023 r. Według danych GUS-u w całym 2023 r. w sektorze mieszkaniowym spadła zarówno liczba wydanych pozwoleń na budowę (−19,1% r/r), jak i liczba rozpoczętych budów (−5,6% r/r). Był to główny powód spadku rynku betonu towarowego w poprzednim roku o 10–12 proc. (szacunki Stowarzyszenia Producentów Betonu Towarowego w Polsce).

Koniunktura w segmencie mieszkaniowym zaczęła poprawiać się w końcówce 2023 r. W drugiej połowie roku odnotowaliśmy stopniowy wzrost, w porównaniu z poprzednimi kwartałami, liczby wydawanych pozwoleń na budowę oraz rozpoczętych nowych budów mieszkaniowych. Ten pozytywny trend wynikał głównie z poprawy sytuacji na rynku kredytów hipotecznych, zainicjowanej m.in. przez program Bezpieczny Kredyt 2%. Dodatkowo obniżka stóp procentowych o 1 p.p. oraz łagodniejsze kryteria udzielania kredytów mieszkaniowych przez banki przyczyniły się do wzrostu dostępności kredytów hipotecznych. Oczekujemy, że ten pozytywny trend będzie kontynuowany i przyczyni się do poprawy sytuacji w naszej branży w 2024 r.

A.Ł.: Co jeszcze może pomóc firmom budowlanym w dalszym rozwoju?
M.G.: Sytuacja w branży budowlanej uzależniona jest od kilku istotnych czynników. Niezwykle ważne są działania rządu i samorządów. Realizacja dużych krajowych programów inwestycyjnych w drogownictwie, kolei czy energetyce ma znaczący pozytywny wpływ na cały sektor. Równie istotne są lokalne inwestycje w infrastrukturę drogową oraz obiekty użyteczności publicznej.

Ogromne znaczenie mają też stabilizacja i spowolnienie inflacji. Przekłada się to na wzrost przewidywalności i kontrolę kosztów prowadzonej działalności. Ułatwia również planowanie działań w perspektywie kolejnych lat.

Pozytywna informacja dla branży wypłynęła w grudniu 2023 r. Wówczas Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad podpisała aneksy zwiększające do 15 proc. waloryzację na kontraktach drogowych. Dzięki temu finansowanie programu budowy dróg krajowych wzrosło o 2,7 mld zł. Pozwoli to w większej skali zrekompensować rosnące koszty wykonania inwestycji, które były kontraktowane w poprzednich latach, jeszcze przed dynamicznym wzrostem inflacji. Nie można także zapominać o odblokowanych środkach unijnych z Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Te fundusze powinny umożliwić realizację programów inwestycji infrastrukturalnych. Cała branża liczy na zabezpieczenie finansowania i sprawne przygotowywanie do realizacji nowych inwestycji w drogownictwie, kolei oraz nowych projektów energetycznych.

A.Ł.: Czy mógłby Pan nakreślić najważniejsze wyzwania dla przedsiębiorstw z sektora w najbliższych miesiącach?
M.G.: Nadal istnieje zagrożenie dla segmentu budownictwa mieszkaniowego. Wspomniany program Bezpieczny Kredyt 2% już się zakończył, a zapowiedziany przez nowy rząd program Kredyt 0% prawdopodobnie wejdzie w życie około połowy 2024 r. Mamy nadzieję, że rozpocznie się on jak najszybciej. Pomoże on utrzymać na wysokim poziomie wolumen udzielanych kredytów hipotecznych i tym samym utrzymać pozytywny trend w zakresie liczby wydawanych pozwoleń na budowę i nowo rozpoczynanych budów mieszkaniowych.

Kolejne wyzwanie jest związane z obszarem ESG. Firmy muszą stawiać na rozwiązania o obniżonym śladzie węglowym w inwestycjach budowlanych realizowanych zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym. Wynika to nie tylko z troski o środowisko. W nadchodzących latach będziemy musieli stawić czoła kwestiom związanym z dostosowaniem norm i specyfikacji technicznych dla produktów oraz spełnieniem wymogów środowiskowych wynikających z regulacji Unii Europejskiej. Te normy będą wymagały od nas zaadaptowania się do nowych standardów. Oczywiście warto podkreślić, że takie działania przyczynią się znacząco do ograniczenia śladu węglowego w budownictwie oraz zmniejszenia ilości odpadów budowlanych, które będą ponownie wykorzystywane do budowy nowo powstających obiektów. Co za tym idzie – przyniosą korzyści dla środowiska i społeczeństwa jako całości.

A.Ł.: No właśnie, porozmawiajmy o środowisku. Cemex od dłuższego czasu podąża „zieloną” ścieżką, realizując strategię Future in Action. Jakie Państwo obecnie prowadzicie działania w tym obszarze?
M.G.: Zrównoważony rozwój jest bardzo ważnym obszarem naszej działalności. Wspomniana strategia Future in Action stanowi pewnego rodzaju kompas, który wyznacza nasze cele prośrodowiskowe. W ostatnim czasie skupiamy się na promowaniu gospodarki w obiegu zamkniętym. Nasze działania koncentrują się na wykorzystaniu mas ziemnych z wykopów, produktów ubocznych powstających przy produkcji betonu oraz gruzu wyburzeniowego w procesie rekultywacji wyrobisk w kopalniach kruszyw (landfill). Aktualnie w kilku lokalizacjach posiadamy już stosowne pozwolenia i prowadzimy takie działania. Dodatkowo w kolejnych lokalizacjach staramy się o uzyskanie wymaganych pozwoleń. Drugi istotny element naszej strategii w obszarze gospodarki w obiegu zamkniętym to recykling kruszyw i wykorzystanie gruzu wyburzeniowego do produkcji kruszyw dla wytwórców materiałów budowlanych i drogownictwa.

Systematycznie inwestujemy w instalacje uzdatniania wody i możliwości jej ponownego wykorzystania w procesach produkcyjnych, co przyczynia się do zmniejszania naszego wpływu na środowisko. Inwestujemy również w źródła energii odnawialnej – zarówno w naszych zakładach betonowych, jak i kruszywowych.

W obszarze efektywności energetycznej konsekwentnie redukujemy zużycie energii. Monitorujemy i automatyzujemy ogromną liczbę naszych procesów produkcyjnych i logistycznych. Naszym celem jest ciągła optymalizacja oraz promowanie rozwiązań przyjaznych dla środowiska. Wykorzystujemy także zaawansowane technologie pomiarowe w transporcie ciężkim. Chcemy w ten sposób wyeliminować zbędne przebiegi jałowe. Pozwoli nam to nie tylko zwiększyć wydajność pracy, ale również zmniejszyć zużycie paliwa. Systematycznie wprowadzamy na rynek ekologiczne rozwiązania produktowe. Przykład stanowi nasz nowy produkt w linii Vertua® – Vertua Recycled Materials, czyli beton z kruszywami z recyklingu.

A.Ł.: Czym wyróżnia się ten nowy produkt?
M.G.: Początkowo seria produktów Vertua^® skupiała się na oferowaniu rozwiązań o obniżonym śladzie węglowym, obejmując cementy luzem i workowane, betony oraz domieszki. Jednak w ostatnim czasie Cemex poszerzył swoją ofertę właśnie o linię Vertua Recycled Materials. Są to betony zawierające w sobie kruszywa pochodzące z recyklingu. To kolejny krok na naszej drodze w kierunku promocji gospodarki o obiegu zamkniętym.

Warto także zaznaczyć, że wszystkie nasze produkty posiadają tzw. deklaracje środowiskowe (EPD). Są to dokumenty oparte na szczegółowej analizie cyklu życia produktu. Prezentują jego cechy i oddziaływanie na środowisko na każdym etapie użytkowania. Chcemy być firmą odpowiedzialną, dlatego stale dostosowujemy nasze produkty do ewoluujących wymagań i oczekiwań klientów oraz użytkowników końcowych. Jesteśmy dumni z faktu, że nasze produkty spełniają rygorystyczne normy zrównoważonego budownictwa.

Certyfikacja naszych produktów przez Instytut Techniki Budowlanej (ITB) na podstawie normy PN-EN 15804, a także weryfikacja dokumentacji przez zewnętrznego audytora zgodnie z ISO 14025 stanowią potwierdzenie naszego zaangażowania w działania na rzecz ochrony środowiska. ITB, będąc certyfikowanym członkiem Europejskiej Platformy dla operatorów programu EPD oraz jednostką przeprowadzającą LCA, zapewnia niezależność i rzetelność procesu certyfikacji.

A.Ł.: Dlaczego deklaracje środowiskowe są tak istotne dla Państwa klientów?
M.G.: Zasadniczo posiadanie produktów z deklaracjami środowiskowymi zwiększa punktację w procesie zielonej certyfikacji budynków. Jeśli chodzi o segment producentów betonu towarowego, prefabrykatów czy chemii budowlanej, stosowanie np. cementów z deklaracją środowiskową EPD umożliwia wprowadzenie nowych, ekologicznych linii produktów. Informacje zawarte w deklaracjach środowiskowych pozwalają klientom uwzględnić na etapie wyboru surowców i produktów emisję dwutlenku węgla, co przekłada się na świadomą selekcję materiałów budowlanych o mniejszym wpływie na środowisko.

Zasadniczo certyfikacje mają coraz większe znaczenie w dzisiejszym środowisku biznesowym. Troska o środowisko naturalne coraz częściej znajduje się w strategiach przedsiębiorstw. Firmy, które inwestują w ekologiczne produkty zgodne z najwyższymi standardami środowiskowymi, mogą liczyć na większe zaufanie konsumentów, co przekłada się na wymierne korzyści biznesowe. Jednocześnie wspierając inicjatywy związane z zielonym budownictwem i promując produkty o mniejszym wpływie na środowisko, przyczyniamy się do tworzenia bardziej zrównoważonej przyszłości dla naszej planety.

Rozwój i wdrażanie technologii materiałów budowlanych CEMEX jest częścią globalnego networku ds. badań i rozwoju, na czele z Centrum Badań CEMEX z siedzibą w Szwajcarii. Prawa autorskie dotyczące badań © 2024 / CEMEX Innovation Holding Ltd., Szwajcaria.