BEZPIECZEŃSTWO ZACZYNA SIĘ W NASZYCH GŁOWACH

Czy coś zmieniło się od 2019 roku?

Porozmawiajmy o bezpieczeństwie platform roboczych. Są one kluczowe na placach budowy, szczególnie w trudnych warunkach terenowych, gdzie stabilność i bezpieczeństwo pracy to priorytet.

Gdy w tym roku pojawiła się możliwość podzielenia się z Państwem obserwacjami na temat bezpieczeństwa pracy na naszych budowach, to wiedziałem, że chciałbym dokończyć mój artykuł dotyczący platform roboczych opublikowany na łamach „Buildera” w 2019 roku. A nawet nie tyle dokończyć, ile podsumować, gdzie jesteśmy po tych 5 latach, jak obecnie wyglądają nasze platformy robocze na budowach, co się zmieniło na lepsze, a co nadal wymaga usprawnień.

Platforma robocza
Na samym początku zacznijmy od przypomnienia definicji. W tym celu posłużę się Wytycznymi 3.5, które udało nam się opracować wspólnie z Porozumieniem dla Bezpieczeństwa w Budownictwie:

„Platforma robocza – przygotowana oraz zweryfikowana pod kątem nośności konstrukcja ziemna, tymczasowa lub stała, wykonana na rodzimym podłożu gruntowym z kruszyw gruboziarnistych lub stabilizowanych, stanowiąca nawierzchnię dla ustawienia oraz pracy ciężkiego sprzętu budowlanego, maszyn i urządzeń w sposób bezpieczny, w każdych warunkach pogodowych.

Wykonanie platformy roboczej oraz drogi dojazdowe do platformy powinny zapewniać bezpieczną pracę ciężkiego sprzętu budowlanego, dostęp do terenu robót dla wszystkich dostawców oraz wykonawców i podwykonawców robót budowlanych”.

Z mojej perspektywy
Praca, która została wykonana przez firmy geotechniczne, generalnych wykonawców i GDDKiA w ciągu ostatnich Keller10 lat, jest ogromna. Stało się to dzięki zrozumieniu wagi problemu, świadomości wpływu prawidłowo wykonanej platformy roboczej na bezpieczeństwo, jakość i efektywność prac wszystkich uczestników procesu budowlanego.

Dlaczego wspominam o ostatnich 10 latach, skoro na samym początku podaję rok 2019? Ponieważ według moich odczuć zmiany te można podzielić na etap przed i po 2019 r.

Przed 2019 działania w zakresie bezpieczeństwa platform opierały się głównie na staraniach grupki firm współpracujących w ramach Polskiego Zrzeszenia Wykonawców Fundamentów Specjalnych, które to w zakresie współpracy starały się opracować wspólne  Polskastandardy i wytyczne dotyczące platform roboczych. Organizacje te oszacowały zagrożenia związane z przewróceniem się palownic i ich skutki jako krytyczne. Niejednokrotnie wywrotki maszyn doprowadzały do poważnych wypadków, zniszczeń samych sprzętów i otaczającej infrastruktury, nawet poza terenem budowy.

Były to pierwsze kroki, niestety nie zawsze efektywne i nierzadko problematyczne w egzekwowaniu. Nie zrażaliśmy się i próbowaliśmy otwierać coraz większą liczbę nowych drzwi.

Jednym z elementów rozwoju było korzystanie z doświadczeń członków Europejskiej Federacji Wykonawców Fundamentów (EFFC) w zakresie platform roboczych, jednak w trakcie spotkań szybko okazało się, że poza brytyjską organizacją (FPS) wszyscy jesteśmy mniej więcej na tym samym etapie. Koledzy z Wielkiej Brytanii wspólnie z rynkiem opracowali już swoje standardy i systematycznie je wdrażali.

Pozostałe organizacje narodowe zrzeszające firmy geotechniczne w swoim kraju, podobnie jak PZWFS, problem z platformami stawiały bardzo wysoko i jako jeden z priorytetów na kolejne lata.

Dzięki wymianie wiedzy i praktyk czy wymianie doświadczeń w ramach EFFC lepiej zrozumiałem specyficzne wyzwania, a zarazem możliwości. Dzielenie się doświadczeniem pozwoliło unikać popełniania tych samych błędów, które inne organizacje już przeżyły. Wiedza ta była kluczowa w opracowaniu właściwego podejścia i ukierunkowanego działania.

Po 2019 roku
Wykorzystując doświadczenie zdobyte w ramach spotkań EFFC i wewnętrznych w Keller Group, problemem platform roboczych udało się zainteresować Porozumienie dla Bezpieczeństwa w Budownictwie. Dzięki uzyskanemu zrozumieniu wagi prawidłowo wykonanych i kontrolowanych platform roboczych powstały pierwsze wspólne Wytyczne 3.5 Platforma robocza, które zawarły minimum zasad bezpiecznej pracy dla ciężkiego sprzętu budowlanego, który w razie przewrócenia się lub niezamierzonego przemieszczenia może spowodować poważne szkody.

Wytyczne 3.5 opracowane wspólnie przez PZWFS i Porozumienie dla Bezpieczeństwa w Budownictwie to tak naprawdę gotowa instrukcja, a nawet schemat działania do uzyskania bezpiecznych warunków pracy na budowie. W wytycznych znajdują się wszystkie odpowiedzi, jak bezpiecznie przygotować platformę roboczą i jak nią zarządzać w okresie jej użytkowania.

Wytyczne w szczególności dotyczą nadzoru, jaki jest niezbędny przy wykonywaniu, eksploatacji i kontroli platform roboczych przeznaczonych dla palownic i wiertnic, kafarów, żurawi samojezdnych, głębiarek, silosów, a także specjalistycznych koparek i ładowarek.

W wytycznych określiliśmy definicję platformy roboczej, przydzieliliśmy role wykonawcy, projektanta i użytkownika oraz określiliśmy cały cykl życia platformy od momentu wykonania do zakończenia prac.

W kolejnych latach do projektu dołączyła Generalna Dyrekcja Dróg i Autostrad i wytyczne dotyczące platform roboczych znalazły się we Wzorcowych Warunkach Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych (WWiORB).

Jak obecnie wyglądają nasze platformy?
Widzę coraz większe zaangażowanie w przygotowanie prawidłowych platform roboczych i faktycznie stały się one częścią naszych placów budów. Już nie musimy prosić o przygotowanie platformy, ale ciągle musimy pamiętać o prawidłowym zarządzaniu w trakcie użytkowania. To właśnie brak codziennej kontroli i bieżących napraw doprowadziły w ostatnim czasie do wywrócenia kilku maszyn w firmach z branży. Platformy robocze są kluczowe na placach budowy, szczególnie w trudnych warunkach terenowych, gdzie stabilność i bezpieczeństwo pracy są priorytetem.

Pamiętajmy: Gdy chodzi o bezpieczeństwo na budowie, nie ma podziału na podwykonawców, wykonawców oraz inwestorów. Wszyscy jesteśmy partnerami i tak powinniśmy się wzajemnie traktować w każdej sytuacji, nawet w chwilach krytycznych.

Źródło:
1. Porozumienie dla Bezpieczeństwa w Budownictwie – Wytyczne, 3.5 Platforma Robocza.
2. Keller – Bezpieczna platforma robocza dla ciężkiego sprzętu i urządzeń na budowie.
3. EFFC/DFI – Guide to Working Platforms.