Od 28 do 30 października w Centrum Kongresowym ICE Kraków odbywał się II Kongres Energetyki Rozproszonej. Wydarzenie organizowane przez Akademię Górniczo-Hutniczą przyciągnęło do stolicy Małopolski 2000 uczestników, w tym przedstawicieli administracji publicznej i samorządowej, naukowców, przedsiębiorców z różnych sektorów gospodarki oraz młodzież. Tym samym KER potwierdził swą markę jednego z najważniejszych forów debaty o transformacji energetycznej (TE) w Polsce. W trakcie Kongresu omawiano kluczowe wyzwania związane z koniecznością zmiany modelu polskiej energetyki, formułowano eksperckie rekomendacje kwestii postulaty branży, a ze sceny padały konkretne deklaracje przedstawicieli władz.
Wyzwania transformacji energetycznej
Współczesna transformacja energetyczna to złożony proces, który wymaga współpracy wielu interesariuszy. Podstawowym wnioskiem z dyskusji prowadzonych w trakcie II Kongresu ER jest konieczność zbudowania trwałej i stabilnej platformy współpracy między władzami centralnymi, społecznościami lokalnymi oraz środowiskiem biznesu. Jak podkreślił rektor AGH, prof. Jerzy Lis: „Model i tempo przeprowadzania transformacji energetycznej w Polsce to niewątpliwie jeden z najistotniejszych aktualnych tematów debaty publicznej. Aby cały proces przebiegał harmonijnie, należy pogodzić ze sobą rozmaite czynniki: cele klimatyczno-środowiskowe, bezpieczeństwo dostaw energii, zachowanie akceptowalnych cen oraz konkurencyjności gospodarki. Wymaga to wspólnego wysiłku licznych interesariuszy TE”. Uczestnicy wydarzenia rozgrywającego się pod hasłem „Lokalna energia dla przyszłości” zgadzali się, że właściwe dostosowanie działań do lokalnych potrzeb i okoliczności jest podstawowym warunkiem sprawiedliwej i bezpiecznej transformacji.
Na scenach II KER stanęli przedstawiciele najważniejszych instytucji dla polityki energetycznej państwa. W gronie ponad 230 prelegentów znaleźli się m.in.: Marzena Czarnecka – minister przemysłu, Miłosz Motyka – wiceminister klimatu i środowiska, Michał Gramatyka – wiceminister cyfryzacji, Marek Gzik – wiceminister nauki i szkolnictwa wyższego, Dorota Zawadzka-Stępniak – prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Rafał Gawin – prezes Urzędu Regulacji Energetyki, Jerzy Małachowski, dyrektor Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, Grzegorz Onichimowski – prezes Polskich Sieci Elektroenergetycznych, Agnieszka Jankowska – przewodnicząca Rady ds. Cyfryzacji, Michał Dąbrowski – prezes zarządu Agencji Rozwoju Przemysłu czy Jerzy Fijas – zastępca dyrektora generalnego Lasów Państwowych ds. zrównoważonej gospodarki leśnej, czy. Uczestnicy sesji plenarnych oraz 18 sesji tematycznych dyskutowali m.in. na temat polityki i gospodarki energetycznej, bezpieczeństwa energetycznego oraz społecznych kontekstów TE.
W publicznych debatach i kameralnych dyskusjach podkreślano wieloaspektowość transformacji, która jest uzależniona od innowacji technologicznych, cyfryzacji, regulacji prawnych czy trudno rozpoznawalnych nastrojów społecznych. Zaznaczano również rolę samorządów w procesie aplikowania rozwiązań na grunt społeczny, a także akcentowano konieczność zmian w systemie nauki i szkolnictwa wyższego, które pozwolą na skuteczne kształcenie kadr dla nowej energetyki.
Głos młodego pokolenia
Ważnym osiągnięciem Kongresu Energetyki Rozproszonej było przyciągnięcie uwagi młodzieży oraz zbudowanie świadomości, że skutki dziś podejmowanych decyzji będą miały wpływ głównie na przyszłość kolejnych pokoleń. W Centrum Kongresowym ICE pojawiło się blisko 400 młodych osób, w tym uczestnicy trwającego od wiosny br. programu Ambasador_ka Transformacji Energetycznej. Młodzi adepci TE z zapałem angażowali się w panele dyskusyjne, gry symulacyjne czy hackathon, chętnie korzystali także z atrakcji towarzyszących (m.in. scena literacka, księgarnia tematyczna, strefa networkingowa).
Młodzi uczestnicy II KER, choć reprezentowali różne środowiska (m.in. uczniowie szkół średnich, studenci kierunków technicznych i przyrodniczych, aktywiści), zgodnie podkreślali znaczenie edukacji dla zrównoważonego rozwoju. W trakcie Kongresu mieli okazję zdobyć lub poszerzyć specjalistyczną wiedzę oraz nawiązać kontakty z liderami branży, co może znaleźć przełożenie na ich przyszłe losy zawodowe. Włączenie młodych ludzi w procesy decyzyjne dotyczące przyszłości energetycznej kraju to bez wątpienia ważny krok w kierunku budowania odpowiedzialnego sektora energetycznego.
Kraków i Małopolska – potencjał innowacji i współpracy
Funkcję Miasta Gospodarza II Kongresu Energetyki Rozproszonej pełniło Miasto Kraków, zaś Regionem Gospodarzem było Województwo Małopolskie. Dzięki współpracy uznanej uczelni technicznej oraz jednostek samorządu terytorialnego w sercu Małopolski udało się wykreować ważne wydarzenie, które wpisuje się nie tylko w polskie, ale i światowe megatrendy, odpowiada na potrzeby szerokich grup społecznych i łączy merytorykę z lekkością przekazu.
Obecni na ceremonii otwarcia II KER Prezydent Miasta Krakowa – Aleksander Miszalski oraz Marszałek Województwa Małopolskiego – Łukasz Smółka argumentowali, że Małopolska może aspirować do rangi jednego z liderów krajowych przemian energetycznych. W ostatnich latach dzięki odpowiedzialnej i konsekwentnej polityce inwestycyjnej samorządu terytorialnego oraz realizacji licznych projektów środowiskowych (m.in. „Europejska misja 100 neutralnych klimatycznie i inteligentnych miast do 2030 roku”, NEEST czy Atelier) Kraków stał się symbolem udanej walki ze smogiem. W Małopolsce działa silne środowisko akademickie, zdolne do wprowadzania innowacji w branży nowej energetyki, zaś lokalna społeczność angażuje się w projekty klimatyczno-środowiskowe. Z Małopolski płynie pozytywny przykład tego, jak transformacja energetyczna może podnosić jakość życia mieszkańców, a jednocześnie redukować emisję CO2 oraz obniżać koszty energii.
Wnioski
II Kongres Energetyki Rozproszonej zbiera entuzjastyczne recenzje, zarówno ze strony środowiska branżowego, jak i innych grup, które spotkały się w Krakowie, by rozmawiać o wyzwaniach transformacji energetycznej. Niecichnące komentarze i dyskusje trwające po oficjalnym zakończeniu obrad pozwalają mówić o sukcesie KER jako wydarzenia gromadzącego przedstawicieli rozmaitych środowisk (administracja publiczna, samorządy, przedsiębiorcy, naukowcy, prosumenci, aktywiści, ludzie kultury i mediów) wokół problematyki TE.
Krakowski Kongres pokazał, że trwająca transformacja sektora energetycznego rodzi wyzwania nie tylko natury technologicznej, ale także organizacyjnej, finansowej i społeczno-kulturowej, a ich rozwiązanie wymaga zaangażowania wszystkich interesariuszy TE. Ci zaś są zgodni – wspólnie uzgodnione postulaty powinny znaleźć przełożenie na politykę energetyczną państwa. Ta z kolei musi być stabilna i przewidywalna – tylko wtedy można liczyć na szerokie włączenie się różnorodnych lokalnych grup społecznych w praktyczne działania ku zrównoważonej przyszłości.
Zapowiedziana na październik 2025 r. trzecia edycja Kongresu Energetyki Rozproszonej będzie okazją, by kontynuować i uszczegóławiać poruszone w tym roku wątki.
