ZAINSPIROWANI BETONEM

19 maja miała miejsce pierwsza odsłona cyklu „Inspiracje – Warsztaty Architektury Praktycznej” pod tytułem „Sztuka betonu – kreacja i technologia”. Wydarzenie zostało zorganizowane przez miesięcznik „Builder” oraz pracownię Nizio Design International i firmę CEMEX Polska w ramach Szkoły Architektury „Buildera”. Była to niepowtarzalna okazja nie tylko do wysłuchania ciekawych wykładów, lecz także do poznania betonu w praktyce i w jego architektonicznym aspekcie.

Sztuka z betonu
Dobry architekt ciągle się rozwija oraz szuka nowych inspiracji. Warsztaty miały na celu zarówno dogłębne poznanie betonu – jego możliwości i ograniczeń – jak i otworzenie się na innowacyjne pomysły, które czasem są piękne w swojej prostocie, a czasem zadziwiają swoim skomplikowaniem. Celem cyklu jest wyczerpujące teoretycznopraktyczne omówienie całego spektrum tematów związanych z codzienną pracą architekta i wymiana poglądów architektonicznych autorytetów oraz osób zajmujących się betonem w swojej codziennej pracy, którzy całkowicie zaangażowali się w projekt. Najważniejszym elementem pierwszych warsztatów było jednak to, by zacząć traktować beton nie jako pospolity produkt, a jako tworzywo, które może urozmaicić nasz projekt oraz wprowadzić do niego pierwiastek niezwykłości, nadający pracy charakter. Te wartości przekazał architekt, rzeźbiarz i designer Mirosław Nizio podczas wykładu otwierającego warsztaty.

Teoria i praktyka
Problem z wykorzystaniem betonu architektonicznego jest spowodowany jego ograniczeniami. Należy pamiętać, że zrodzony w głowie pomysł, który wydaje się idealny, może nie być zrealizowany z powodów niezależnych od architekta. O własnych doświadczeniach i problemach wykonawczych związanych z tym tworzywem mówił architekt Mirosław Nizio. Atutem każdego architekta jest poznanie historii materiału – jego ewoluowania na przestrzeni lat, a nawet wieków. Beton w architekturze wykorzystywany jest od średniowiecza. Bardzo długo jednak czekał na docenienie przez projektantów. Prawdziwe jego odkrycie w sztuce architektonicznej nastąpiło w XX wieku. Za materiał warty uwagi uznał go Le Corbusier – sztandarowy przedstawiciel modernistycznego stylu międzynarodowego. To jemu zawdzięczamy tak dużą rolę, jaką beton odgrywa teraz w architekturze.

Więcej o przeszłości tego tworzywa można było dowiedzieć się na wykładzie „Epoka betonu – krótka historia betonu” Tomasza Fudali – historyka i krytyka sztuki, kuratora w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Mówił on także o wykorzystywaniu materiału w budowaniu i kreowaniu przestrzeni. Należy jednak pamiętać, że aby tworzyć taką przestrzeń, należy poznać właściwości i możliwości betonu, o których opowiadał uczestnikom Mariusz Ruducha – Product Manager CEMEX Polska. Firma jest współorganizatorem pierwszych warsztatów „Sztuka betonu – kreacja i technologia”.

Mariusz Ruducha podczas wykładu skupił się na technicznym aspekcie betonu oraz jego możliwościach i sposobach produkcji. – Aby uzyskać beton architektoniczny wysokiej klasy, na przykład taki jak ten, który został wykorzystany podczas tworzenia Jordanek w Toruniu, należy skupić się na kilku ważnych czynnikach. Istotne jest, by znać odpowiednie surowce wykorzystywane do tworzenia betonu, ponieważ to one decydują o efekcie końcowym – komentował podczas spotkania przedstawiciel firmy. Młodzi projektanci mieli okazję dowiedzieć się, jakie różnice występują w różnych pozornie podobnie wyglądających mieszankach betonowych, oraz jak ich różnice wpływają na końcowy projekt. Bardzo ważnym elementem wykładu było sprecyzowanie swoich oczekiwań wobec materiału, wykonania oraz gotowego elementu już podczas sporządzania specyfikacji technicznej. Ostatnim tematem wystąpienia był schemat właściwego postępowania podczas prowadzenia prac z zastosowaniem DECO Arch. Z dużym zainteresowaniem spotkała się także informacja o betonie półprzezroczystym. Zaciekawienie było na tyle duże, że jedna z uczestniczek postanowiła go wykorzystać w swojej pracy inżynierskiej.

Nie tylko w teorii
Architekt Mirosław Nizio podczas warsztatów zaznaczał także, że poznanie betonu drogą praktyczną jest jednym z ważniejszych elementów późniejszej pracy z nim. – Zawsze namawiam architektów, żeby poznali tę materię przez wyczucie, jak beton zachowuje się w trakcie działań fizycznych, na przykład w przypadku nakłuwania – podkreślał architekt. Uczestnicy warsztatów mieli możliwość nie tylko nakłuwać, lecz także drążyć, rozbijać i wwiercać się w beton. Doskonale wiadomo, że najefektywniej możemy uczyć się poprzez zabawę, dlatego jednym z ciekawszych momentów warsztatów były zajęcia praktyczne, które spotkały się z wielkim entuzjazmem zarówno uczestników, jak również przedstawicieli firm i wykładowców. Goście, podzieleni na czteroosobowe grupy, w kombinezonach i goglach, mieli za zadanie otworzyć umysły i stworzyć rzeźbę w bryle betonu, wykorzystując wszelakie narzędzia – od małych dłut, poprzez młotki, aż po młoty pneumatyczne. Zadanie było oryginalne i intrygujące, ponieważ każda grupa przed rozpoczęciem pracy chciała poznać możliwości każdego narzędzia by móc skrystalizować swoją wizję rzeźby. Uczestnicy warsztatu dali się ponieść wyobraźni – inspirowali się m.in. otoczeniem, a nawet powiedzeniem „kropla drąży skałę”.

Idziemy do przodu
– Dzisiejsze wykłady miały przyczynić się – i mam nadzieję, że się przyczyniły – do uświadomienia architektów o możliwościach technologicznych betonu, o możliwościach jakie beton za sobą niesie. Istotnym elementem wydarzenia było również poznanie historii betonu począwszy od początku wieku – podsumował warsztaty architekt Mirosław Nizio. Program warsztatów spotkał się z dużym uznaniem architektów, którzy nie wahali się ani chwili, by wziąć udział w wydarzeniu. Pomogło im to pracach inżynierskich oraz w codziennej pracy z tworzywem, poprzez poznanie nowych technologii, strony teoretycznej oraz – co cieszyło się wielkim zainteresowaniem – strony praktycznej. To właśnie praktyka sprawiła, że architekci uczestniczący w warsztatach byli zainspirowani i zdeterminowani do działania, co dało piękny koniec pierwszych warsztatów cyklu „Inspiracje – Warsztaty Architektury Parametrycznej”.

Już teraz miesięcznik „Builder” zaprasza wszystkich architektów, studentów i absolwentów architektury, pragnących dowiedzieć się więcej na temat materiałów, na kolejne warsztaty, które odbędą się we wrześniu.

red. Adriana Łączyńska