MUZEUM DLA ZMYSŁÓW

W czerwcu otwarto w Warszawie pierwsze w kraju Muzeum Polskiej Wódki. Za koncepcję i projekt muzealnej ekspozycji, dzięki której wszystkimi zmysłami zanurzamy się w historii najlepiej rozpoznawalnego w świecie polskiego trunku, odpowiedzialna jest pracownia Nizio Design International Mirosława Nizio.

Trwający w sumie ponad trzy lata proces rewitalizacji zabytkowego obiektu, w którym niegdyś mieścił się zakład rektyfikacji fabryki wódek, i przekształcania go w Muzeum Polskiej Wódki, okazał się dla naszej pracowni interesującym wyzwaniem. Jego przypieczętowaniem stały się rozpoczęte w 2017 roku prace nad aranżacją wnętrz i montażem ekspozycji. Nizio Design International czuwała zarówno nad projektem, jak również nad architekturą wnętrz, realizacją muzealnych treści. Pracownia Nizio zrealizowała wszystkie treści multimedialne i aplikacje, począwszy od ich scenariuszy, aż do uruchomienia na stanowiskach, sprawowała także nadzór autorski nad realizacją projektu wnętrz. Z odrębnym zespołem realizacyjnym MWE Sp z.o.o odpowiadałem także za wykonanie wystawy i wnętrz komercyjnych, jak również za prace związane z wyposażeniem wnętrz oraz montażem ekspozytorów w przestrzeniach muzealnych. A także za projekt oraz dostarczenie wyposażenia do przestrzeni sklepowych i gastronomicznych.

W świecie smaków i aromatów

Muzeum Polskiej Wódki to projekt unikatowy. Celem, jaki mieliśmy przed sobą, było tchnięcie nowego życia w poindustrialne mury dawnej fabryki wódek. W powierzchni budynku wyodrębnione zostały przestrzenie o charakterze ekspozycyjnym i komercyjnym. Na kilku kondygnacjach usytuowana jest wystawa stała, przeznaczono też powierzchnie na działalność handlową oraz bary i restaurację. Przy Muzeum Polskiej Wódki działa m.in. restauracja ZONI, sklep Alembik, Pijalnia

Czekolady E.Wedel oraz funkcjonujące 24 h na dobę bistro WuWu. Przekraczając progi przestrzeni ekspozycyjnej, zwiedzający zanurzą się w świat historii, smaków, barw i tekstur nierozerwalnie związanych z produkcją oraz dziejami najpopularniejszego rodzimego trunku. Zadaniem moim i zespołu Nizio Design International było wykreowanie w rewitalizowanym obiekcie będącym pod konserwatorską ochroną takiej przestrzeni, w której specjalnie zaprojektowana scenografia oraz multimedia i interaktywne stanowiska pozwolą gościom odczuć wszystkimi zmysłami ducha tego miejsca. Zachowały się tu, wprawdzie nie w wielkich ilościach, detale z dawnej gorzelni. Zadbaliśmy o to, by we wnętrzach zarówno takie elementy, jak podłogi, oświetlenie czy meble, ale też wykończeniowe detale oraz tekstury budowały klimat miejsca i były z nim idealnie zespolone. Materiały takie jak cegła, drewno, szkło, beton, miedź stanowią tło i oprawę dla technologicznych rozwiązań muzealniczych, multimedialnego contentu obecnego w przestrzeni wystawy.

Aranżacja muzealnych galerii

Historia produkcji wódki w Polsce od wieku XV aż do dziś opowiedziana została z jednej strony przy użyciu multimediów, z drugiej – z wykorzystaniem artefaktów, m.in. oryginalnych urządzeń gorzelniczych, choćby takich, jak zabytkowa kolumna destylacyjna. W przestrzeń pięciu galerii wprowadza zwiedzających muzealne lobby z intrygująco zaaranżowaną szklaną ścianą, po której spływa woda. Pomieszczenie otaczają podświetlone czarne panele obrotowe z wyciętym motywem kłosów zbóż. Przygodę z muzealną narracją goście rozpoczynają od wizyty w sali kinowej i oglądania filmu o ważnych postaciach związanych z przemysłem. Swoją oryginalną aranżację sala kinowa zawdzięcza nie tylko rzędom pieczołowicie odrestaurowanych przez Nizio Interior zabytkowych foteli teatralnych. Uwagę przyciąga specjalnie zaprojektowana perforowana miedziana okładzina na ścianach oraz suficie, która sprawia, że pomieszczenie przywodzi na myśl wnętrze gorzelniczej kadzi. W następujących po sobie muzealnych galeriach oglądać można m.in. wykończone drewnem ściany, na których wypalono misterne ryciny i krótkie teksty opowiadające o kolejnych wiekach rozwoju wódczanego przemysłu. Wystawa symbolicznie odtwarza wnętrza laboratoriów alchemicznych, wiekowe aparatury do destylacji, m.in. tę, którą stworzył Jan Pistorius, a także betonowe kadzie i piece. W ścianach, stołach oraz zaprojektowanych na potrzeby wystawy ekspozytorach ukryliśmy interaktywne i pasywne stanowiska multimedialne, ekrany z projekcjami i materiałami edukacyjnymi. Traktując stół jako miejsce kluczowe do opowiadania o tradycji oraz zwyczajach związanych z wódką, zaproponowaliśmy kilka interesujących rozwiązań, które zaangażują uwagę zwiedzających, zainspirują nie tylko do poznawania historii gorzelnictwa, zabawy, ale także do refleksji.

Rewitalizacja na Placu Konesera

Warszawska Praga Północ, miejsce, gdzie powstało Muzeum Polskiej Wódki, to dzielnica o wyjątkowym charakterze. Teren XIX-wiecznego kompleksu budynków, w których działała niegdyś fabryka wódek, przechodzi dziś gruntowną rewitalizację. To tu, w miejscu, gdzie zbiegają się ulice: Ząbkowska, Białostocka, Nieporęcka  i Markowska, utworzono Plac Konesera, a tradycja łączy się z nowoczesnością. Tak jak w przestrzeni ekspozycji, której kształt determinuje kontekst miejsca, jego niezwykła historia. Dlatego tak ważne było, by tę historię pokazać w przestrzeni wystawy. Jej poszczególne warstwy są tak zaprojektowane i skonstruowane, by pozwolić zwiedzającym na zmysłowy odbiór treści – mogą oni nie tylko zobaczyć, posłuchać i dotknąć elementów ekspozycji, ale też poczuć zapachy, a nawet smaki i tym samym w pełni zanurzyć się w opowieści o historii polskiej wódki. Projekt ekspozycji i zagospodarowania przestrzeni Muzeum przygotowany przez pracownię Nizio Design International został wybrany do realizacji w 2014 roku. Wyłoniono go w ramach konkursu, który był zorganizowany we współpracy z SARP. Oficjalnie Muzeum Polskiej Wódki zostało otwarte 12 czerwca 2018.

Tekst: Mirosław Nizio
Foto: Krzysztof Lipiński / Marcin Oliva Soto

Mirosław Nizio
Mirosław Nizio, założyciel działającej na polskim rynku od 15 lat autorskiej pracowni architektonicznej Nizio Design International. Twórca projektów przestrzeni publicznych: muzeów, ekspozycji historycznych, wystaw, pomników pamięci, scenografii oraz rewitalizacji. Współtworzył i zrealizował wystawę główną Muzeum Powstania Warszawskiego, za co w lipcu 2006 roku otrzymał Złoty Krzyż Zasługi. Za wkład w powstanie Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN uhonorowano go w 2015 roku Brązowym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Metryka inwestycji:
Muzeum  Polskiej Wódki Centrum Praskie Koneser
Adres:  Ul. Plac Konesera 1 (dawna  ul. Ząbkowska 27/31), Warszawa
Zakres prac:  Przebudowa i rozbudowa budynku ozn. lit. „K”, dawnego Budynku Rektyfikacji na obiekt usługowy wielofunkcyjny  m.in. z funkcją kultury, gastronomiczną, handlową i biurową oraz niezbędną infrastrukturą techniczną i zagospodarowaniem terenu
Projektant:  Nizio Design International, Mirosław Nizio Generalny
Wykonawca:  Mar-Bud Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Budownictwo sp. k. Inwestorzy: Centrum Praskie Koneser  sp. z o.o. sp.k.  Dobry Wybór sp. z o.o. Koneser sp.k.
Powierzchnia terenu: 1 250 m2 (pow. działki 3,465 ha)
Powierzchnia zabudowy:   1 217,81 m2
Powierzchnia użytkowa:   2 143,36 m2
Powierzchnia całkowita:   4 675,60 m2
Kubatura: 17 518,25 m3
Projekt konkursowy: 2014
Projekt: 2014–2015
Realizacja: 2015–2018