W BOJOWYCH NASTROJACH
Przy projekcie strzelnicy U27 Architektowi i Inwestorowi zależało na stworzeniu spójnego charakterystycznego obiektu, którego forma zewnętrzna odzwierciedlałaby jego specyficzną funkcję. W całym procesie projektowym i wykonawczym starano się wyeliminować „przypadkowość” i może dlatego, będąc zarówno przed, jak i w środku budynku, jesteśmy w „bojowych” nastrojach. Zlokalizowany w Ołtarzewie k. Warszawy obiekt został oficjalnie otwarty pod koniec czerwca br.
Pierwszym zamiarem Inwestora było postawienie budynku magazynowego z niewielkim zapleczem biurowym, jednak w trakcie rozmów nad szczegółami programu funkcjonalnego pomysł ten zaczął ewoluować. Pojawiły się nowe idee, a prace nad projektem zostały wstrzymane. Dopiero po pewnym czasie zrodziła się koncepcja wybudowania strzelnicy sportowej. Fakt, że Inwestor jest zapalonym amatorem sportów strzeleckich, też miał duże znaczenie przy podjęciu decyzji, która poniekąd urzeczywistniała jego marzenia i pasje. Po opracowaniu biznesplanu dla tego przedsięwzięcia pomysł „na strzelnicę” okazał się intrygujący i przekonał wszystkie strony procesu, tzn. samego Inwestora i Architekta. Należy tutaj dodać, że był początek roku 2015 i jeszcze nikt nie wiedział, że wkrótce nastąpi „koniunktura na tego typu pomysły”. Zaprojektowanie budynku takiego jak strzelnica stanowiło pewne wyzwanie dla mnie jako architekta, szczególnie że był to pierwszy tego typu projekt w mojej pracowni. Do tej pory nie mieliśmy do czynienia ze sportem strzeleckim, a tym samym ze specjalistycznym budynkiem tej kategorii. Kapitałem założycielskim było zaś pełne zaufanie, które miałem do wiedzy Inwestora oraz pewność Inwestora co do możliwości Architekta. Te czynniki tak naprawdę uruchomiły proces projektowy. Trzeba wspomnieć, że obie strony pracowały już ze sobą przy innej inwestycji, dlatego darzyły się zaufaniem. To dobry przykład tego, że aspekt ufności może mieć zasadnicze znaczenie w relacjach i wyzwolić w partnerach duże pokłady energii do przeprowadzenia różnych działań inwestycyjnych.
W technologicznej niszy
Do realizacji projektu obie strony przystąpiły z entuzjazmem. Po pierwsze należało sprawdzić aspekty prawne i technologiczne doświadczenie istniejące na rynku rodzimym. Te elementy częściowo zostały rozpoznane przez stronę Inwestora. W ostatnich latach w Polsce powstało kilka tego typu budynków. Niektóre miały charakter szkoleniowo-treningowy dla służb mundurowych i były to obiekty o charakterze zamkniętym lub z ograniczonym dostępem, ale pojawiły się też strzelnice komercyjne. Te z kolei można było podzielić na obiekty, które powstały w wyniku adaptacji istniejących budynków lub powierzchni (w większości były to pustostany magazynowe), oraz takie, które zrealizowano jako budynki nowe. Te ostatnie interesowały nas najbardziej. Zadania zostały rozdzielone pomiędzy Inwestorem a Architektem. Inwestor miał przeanalizować kwestie technologii, jakości urządzeń, a szczególnie ich stopień zaawansowania technologicznego, oraz dobrać parametry torów strzeleckich, które odpowiadałyby jego oczekiwaniom w odniesieniu do założeń biznesplanu i potrzeb rynku. Zadaniem Architekta było skoncentrowanie się na zgodności projektu z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, na powiązaniach między poszczególnymi strefami funkcjonalnymi oraz nadaniu przestrzeni atrakcyjnego wyglądu w ramach ekonomicznego budżetu. Ten ostatni aspekt był „języczkiem u wagi” w rozmowach między stronami. Z powodu braku jednoznacznych unormowań dotyczących budynków strzelnic należało określić wynikającą z prawa budowlanego i warunków technicznych klasyfikację budynku, która by odpowiadała charakterowi obiektu, szczególnie pod względem ochrony pożarowej i bezpieczeństwa użytkowników. Budynek sklasyfikowano jako usługowy ZL z częścią PM. Ze względu na dość ubogą infrastrukturę techniczną istniejącą na terenie, gdzie miała powstać strzelnica, należało zwrócić szczególną uwagę na parametry techniczne budynku, których nie można było przekroczyć, także ze względu na ekonomikę inwestycji. Dostarczone przez Inwestora parametry technologii pozwoliły (po małej korekcie) dostosować się do założeń architektonicznych. Należy podkreślić fakt wykonania świetnej „roboty” przez zespół Inwestora. W ciągu niedługiego czasu została zgromadzona olbrzymia wiedza na temat technologii strzelnic. Zapoznanie się z charakterem funkcjonowania nowo powstałych strzelnic w Polsce oraz wielu nowych realizacji za granicą, np. w Niemczech, umożliwiło identyfikację zarówno mocnych, jak i słabych stron zastosowanych już rozwiązań. Takie analityczne podejście pozwoliło znaleźć odpowiedni kierunek i wybrać najwłaściwsze rozwiązania odpowiadające Inwestorowi. Informacje uzyskane szczególnie z doświadczeń niemieckich służyły do ostatecznych rozstrzygnięć np. co do sposobu wentylacji torów strzeleckich. Jak się okazało w podsumowaniu wyżej wspomnianego „rekonesansu technologicznego”, rynek dla tego typu rozwiązań w Polsce jest ograniczony, jeśli chodzi o skalę. Pomimo tego, że strzelnice na krajowym „podwórku” to „nisza” technologiczna z ograniczoną ilością rozwiązań w porównaniu z zagranicą, to wybór Inwestora padł na krajowe rozwiązania. Na pewno duży wpływ na to miał aspekt ekonomiczny, a także większa elastyczność rodzimego oferenta w stosunku do szczególnych wymagań zamawiającego.
Na linii i poza linią strzału
Prezentacja zebranych materiałów w formie projektu koncepcyjnego wraz z trójwymiarową bryłą budynku pozytywnie zaskoczyła Inwestora. Taka reakcja sprawiła Architektowi dużą satysfakcję. Układ funkcjonalny zaprezentowany przez architektów w zasadzie (przy drobnych zmianach) został zaakceptowany ad hoc. Dobrze przemyślana technologia i akceptacja rozwiązań funkcjonalnych pozwoliła na sprawne przygotowanie projektu budowlanego oraz uzyskanie pozwolenia na budowę. W budynku wydzielono kilka stref funkcjonalnych. Pierwsza, związana bezpośrednio ze strzelectwem, składa się z dwóch hal: w jednej zlokalizowano sześć stanowisk strzeleckich, w drugiej trenażery do strzelania laserowego w wirtualnej przestrzeni symulowanej. Można w niej programować dowolne scenariusze filmowe w zależności od potrzeb klientów i możliwości właścicieli. Kolejną strefę stanowią funkcje służące urozmaiceniu pobytu w budynku, głównie z myślą o osobach towarzyszących „fanom” strzelania. W tej części znalazł się kącik zabaw dla najmłodszych z minibiblioteczką oraz małe cafe. Tuż obok przy części wypoczynkowej zaprojektowano salę konferencyjno-szkoleniową z myślą o profesjonalnych szkoleniach związanych ze sportami strzeleckimi. Takie rozszerzenie funkcjonalne programu budynku pozwoli na pełniejsze wykorzystanie jego możliwości oraz zwiększy liczbę potencjalnych nowych adeptów tego sportu. Poza strefami, do których dostęp mogą mieć wszystkie osoby, mamy w budynku strefę zamkniętą dla klienta, a związaną bezpośrednio z funkcjonowaniem samego obiektu. Szczególnie dużą powierzchnię zajmują urządzenia do wentylacji mechanicznej. Zostały one rozbite na dwa bloki: jeden obsługuje hale strzelnicze, a drugi pomieszczenia użytkowe niezwiązane ze sportem strzeleckim. W oparciu o doświadczenia zagraniczne i krajowe w budynku zastosowano najnowsze rozwiązania technologiczne. Dużą uwagę zwrócono na elementy bezpieczeństwa, akustyki, a przede wszystkim wentylacji stanowisk i torów. To wszystko pozwoli oddawać się pasji strzeleckiej w warunkach najwyższego komfortu.
W stylu obiektów wojskowych
W kwestii stylistyki architektonicznej Inwestor dał wolną rękę architektom, z jednym zastrzeżeniem, a mianowicie, że przyjęte rozwiązania oraz wybór materiałów będą ekonomicznie uzasadnione i nie przekroczą założeń budżetowych. Niezależnie od tej ograniczonej „wolności twórczej” należało jeszcze spełnić wymagania wynikające z zapisów prawa miejscowego i budowlanego. Przyjęta estetyka zewnętrzna strzelnicy nawiązuje do stylistyki obiektów wojskowych, a szczególnie wozów opancerzonych. Cały budynek obłożony został blachą powlekaną. Elewacja ma kolor antracytowy. Barwa ta jest wiodącym elementem w stylistyce zewnętrznej budynku. W tym kolorze mamy także ramy okienne i drzwi zewnętrzne. Jedynym złamaniem monolitycznej barwy są zastosowane przy wejściu drewniane deski. Strefę wejściową dodatkowo podkreśla przeszklona ściana nadająca jej bardziej oficjalny status. Na elewacjach bocznych zaprojektowano wąskie poziome okna nawiązujące do okien strzelniczych w pojazdach bojowych. Wewnątrz zastosowano minimalistyczną nowoczesną stylistykę opartą na surowym betonie z akcentami drewna (zaprojektowano drewnianą podłogę w sali konferencyjnej i drewniane blaty mebli). Jednak dominującym materiałem wnętrz części ogólnej jest beton. Ściany pozostawiono w surowym betonie konstrukcyjnym, podobnie postąpiono w przypadku stropów. W pomieszczeniach zaprojektowano przemysłową posadzkę betonową. Ściany wypełniające wykonano z silikatów. Trochę inną strukturę wykończenia mają hale strzeleckie. Ze względu na swój charakter oraz założenia projektowe dotyczące akustyki i bezpieczeństwa użyto bardziej „miękkich” materiałów wykończeniowych. Tory strzeleckie wyłożone są dźwiękochłonnymi płytami wiórowo-cementowymi w naturalnym kolorze. Ponadto zastosowano rozwiązania dla podłóg pływających, które pozwalają na amortyzację siły pocisku np. z rykoszetu. Specyficzny układ oświetlenia ukierunkowany na cel strzelecki tworzy szczególny klimat w tych pomieszczeniach
Konstrukcja i technologie
Budynek strzelnicy U27 jest w przeważającej części parterowy. Nad częścią ogólną od frontu znajduje się poddasze, w którym zlokalizowano wentylatornię. Jeżeli chodzi o konstrukcję, to została przewidziana taka technologia, która umożliwiłaby wykonanie budynku małej ekipie budowlanej. Obiekt – ze względu na dość wysoki poziom wody – opiera się na żelbetowych ławach fundamentowych z betonu wodoszczelnego. Ściany zaprojektowano częściowo jako żelbetowe, częściowo murowane. Strop nad parterem wykonany został w postaci żelbetowej płyty. Ściany w części ogólnej wymurowano z silikatów, z założeniem, że nie będą tynkowane. Wykonawca musiał dołożyć staranności przy wykonywaniu tych części budynku, co lekko wydłużyło termin realizacji. Ściany torów zaprojektowano z pełnych bloczków betonowych. Ze względów akustycznych zarówno izolacja zewnętrzna, jak i ściany hal strzeleckich od wewnątrz zostały pokryte wełną mineralną.
arch. Mirosław Jednacz Jednacz Architekci