DRAPACZE CHMUR Z DREWNA KLEJONEGO KRZYŻOWO – PRZYSZŁOŚĆ ARCHITEKTURY?
Pomimo bardzo intensywnych globalnych kampanii promujących ekologię podstawę dzisiejszego budownictwa stanowią stal i beton. Oczywiście coraz częściej wykorzystywane są szkło oraz różnego rodzaju kompozyty, lecz ich zastosowanie nie ogranicza energochłonności czy emisyjności inwestycji. Oczywistym rozwiązaniem są surowce odnawialne – w przypadku budownictwa jest to drewno i jego kompozyty.
O ile w budownictwie jednorodzinnym jesteśmy w stanie wyobrazić sobie zastąpienie ceramiki, żelbetu oraz stali drewnem litym (wielkowymiarową tarcicą), o tyle w budownictwie wielorodzinnym i biurowym nie jest to już tak oczywiste. Inżynierską odpowiedzią dla bardziej wymagających inwestycji jest drewno klejone krzyżowo (tzw. CLT – Cross Laminated Timber). Z punktu widzenia technicznego CLT to materiał konstrukcyjny stosowany w masywnych konstrukcjach drewnianych (MTC). W systemie MTC głównymi, nośnymi elementami są krzyżowo laminowane płyty, które zapewniają naturalną barierę przed parą wodną oraz zwiększają pojemność cieplną ścian, co korzystnie wpływa na bilans energetyczny budynków i podnosi ich bezwładność cieplną. Ponadto stosowanie płyt CLT dobrze oddziałuje na sztywność przestrzenną budynków oraz ich odporność na oddziaływania dynamiczne, co jest niezbędne z punktu widzenia stateczności budynków wysokich czy wysokościowych.
Czy CLT to materiał sprawdzony?
Tak – budynki takie jak Mjøstårnet (Brumunddal, Norwegia), Brock Commons Tallwood House (Vancouver, Kanada), Treet (Bergen, Norwegia) stanowią przykłady realizacji i zastosowania CLT w bardzo trudnych warunkach klimatycznych. Powstają również propozycje całych miast zbudowanych z wykorzystaniem CLT (city of 31 wooden skyscrapers for Stockholm).
Czy w Polsce jest możliwe realizowanie inwestycji z wykorzystaniem CLT?
Tak – w Polsce istnieją firmy (między innymi Unihouse, Konsbud), które wykorzystują CLT w budownictwie wielorodzinnym i jednorodzinnym.
Czy projektanci potrafią projektować CLT?
Tak – oprócz kompetencji inżynierskich mają również narzędzia do automatyzacji projektowania CLT (np. Agacad Wood Framing Suit), które pozwalają im na znaczne przyspieszenie modelowania oraz tworzenia dokumentacji zarówno budowlanej, jak i warsztatowej.
Otwarte pozostaje zatem pytanie, czy drewno to materiał przyszłości czy przeszłości. Bez zmian legislacyjnych/normowych oraz zmiany nastawienia inwestorów, wykonawców, projektantów, a nawet systemu kształcenia (na większości krajowych uczelni, na kierunku budownictwo, plan studiów zakłada 240 h konstrukcji betonowych/stalowych i 30 h konstrukcji drewnianych) rewolucja nie nastąpi. Pozostaje zatem ewolucja i podejście „krok po kroku”, gdzie pewne jest jedno – istnieją sprawdzone pod względem konstrukcyjnym, elastyczne architektonicznie oraz ekologiczne rozwiązania dla biur, a także budownictwa wielorodzinnego. W świetle zrównoważonego rozwoju naszym obowiązkiem jest zacząć z nich korzystać.
Fot. arch. Arkance Systems Poland