Dynamiczne przemiany technologiczne obejmujące niemal wszystkie sektory gospodarki coraz wyraźniej kształtują również przyszłość budownictwa. Wdrażanie automatyki, robotyki i sztucznej inteligencji do procesów projektowych i wykonawczych staje się nie tylko światowym trendem, ale wręcz koniecznością wynikającą z potrzeb rynku, braku wykwalifikowanej kadry oraz dążenia do maksymalizacji efektywności i bezpieczeństwa pracy. Nie bez znaczenia jest również aspekt ekonomiczny, który przekłada się na efektywne wdrażanie nowych technologii w budownictwie.
Już dziś na świecie funkcjonują roboty zdolne do samodzielnego murowania, drukarki 3D wykonujące pełnowymiarowe elementy konstrukcyjne czy zrobotyzowane ramiona montujące prefabrykaty. Japonia, Stany Zjednoczone czy kraje skandynawskie wdrażają zintegrowane systemy BIM wspierane sztuczną inteligencją, które pozwalają realizować inwestycje w sposób niemal całkowicie cyfrowy. Efektem jest skrócenie czasu budowy, minimalizacja kosztów błędów oraz zwiększone bezpieczeństwo.
Aby utrzymać konkurencyjność, Polska musi dynamicznie wdrażać podobne rozwiązania. Kierunek „Budownictwo z wykorzystaniem automatyki i robotyki”, uruchomiony na Politechnice Częstochowskiej, stanowi odpowiedź na te potrzeby i wyróżnia się interdyscyplinarnym podejściem. Łączy kompetencje budowlane, informatyczne, mechaniczne i elektryczne, tworząc fundament dla nowoczesnego inżyniera gotowego do pracy w środowisku zdominowanym przez cyfryzację i robotyzację. Kluczowym elementem kształcenia jest włączenie do programu studiów zagadnień związanych ze sterowaniem i kontrolą procesów budowlanych przy użyciu sztucznej inteligencji. SI staje się narzędziem pozwalającym na koordynację pracy systemów robotycznych, przewidywanie zagrożeń czy optymalizację logistyki budowy. Dzięki temu budowy mogą być prowadzone niemal całkowicie automatycznie, z inżynierem pełniącym rolę nadzorcy i menedżera procesu.
Rozwiązania tworzone na Wydziale Budownictwa Politechniki Częstochowskiej udowadniają, że także w Polsce można rozwijać nowoczesne technologie. Wykorzystanie rzeczywistości rozszerzonej, integracja BIM z robotami czy inteligentne systemy monitorowania postępów budowy pokazują, że uczelnia aktywnie odpowiada na globalne wyzwania. Zastosowanie takich narzędzi nie tylko zwiększa efektywność procesu budowlanego, ale także umożliwia jego dokumentowanie i analizę w czasie rzeczywistym.
Automatyzacja i robotyzacja nie eliminują człowieka z procesu budowlanego, lecz zmieniają jego rolę. Wyraźnie widać, że współczesny inżynier budowlany będzie menedżerem procesów, specjalistą nadzorującym pracę robotów i podejmującym decyzje strategiczne. Są to kompetencje szczególnie cenione na rynku pracy, ponieważ umożliwiają prowadzenie projektów od fazy koncepcji po wykonawstwo i nadzór z wykorzystaniem najnowszych technologii. Nowoczesne technologie mają również kluczowe znaczenie w kontekście ekologii. Automatyzacja pozwala ograniczać emisję CO₂ i minimalizować straty materiałowe dzięki precyzyjnemu planowaniu i realizacji procesów. Roboty wykorzystujące dane z modeli cyfrowych zużywają materiały w sposób zoptymalizowany, co obniża ślad węglowy inwestycji i wspiera cele zrównoważonego rozwoju.
„Budownictwo z wykorzystaniem automatyki i robotyki” doskonale wpisuje się w światowe trendy i odpowiada na potrzeby rynku. Integracja wiedzy budowlanej z informatyką, robotyką i automatyką, a także zastosowanie sztucznej inteligencji do zarządzania procesami, tworzy nową jakość w kształceniu inżynierów i określa przyszły rynek pracy. Absolwenci Politechniki Częstochowskiej będą przygotowani do pełnienia roli liderów nowoczesnego budownictwa, a opracowane rozwiązania mogą być przydatne dla innych ośrodków akademickich w Polsce i Europie. To fundament budownictwa przyszłości – szybszego, bezpieczniejszego, tańszego i bardziej zrównoważonego.
