CZAS NA DACH XXI WIEKU

Warto być optymistą i dostrzec pozytywne impulsy na rynku dachowym.

Początek 2023 roku potwierdza przypuszczenia o słabej kondycji rynku budowlanego. Przyczyn takiego stanu powinniśmy szukać dużo wcześniej.

Na początku 2020 roku pandemia bezpowrotnie zmieniła nasze życie. Wystąpiły kłopoty z łańcuchami dostaw, wyjątkowo wzrosły ceny materiałów i robocizny. W kolejnym roku mieliśmy złudne wrażenie stabilności, które ponownie w lutym 2022 zostało zburzone przez wojnę Rosji z Ukrainą. W konsekwencji dotknęły nas wyjątkowe wzrosty cen paliwa, gazu, a przez to również kosztów ogrzewania. Miniony rok był wyjątkowo trudny, ponieważ do tego wszystkiego doszła jeszcze bardzo szybko rosnąca inflacja.

Czy wobec tych trudnych do przewidzenia wydarzeń możemy mieć wątpliwości, że sytuacja na rynku ogólnobudowlanym, a przez to i dachowym, miała prawo znacząco się pogorszyć? Oczywiście, że nie. Owszem, przesłanek było dużo i po ich połączeniu wynik stał się jasny.

Czy taka sytuacja będzie trwała długo? Opinie są różne. Trudno jest jednak pokusić się o trafne prognozy na najbliższe lata. Możemy próbować, choć zmiennych jest tak dużo, że raczej jest to niemożliwe. Podniesienie stóp procentowych zwiększyło oprocentowanie kredytów hipotecznych, a to odstraszyło znaczną część klientów chcących inwestować we własne lokale mieszkalne. Dodatkowo zaostrzenie wymagań przez banki spowodowało spadek udzielanych kredytów. Nie bez znaczenia jest też zdecydowany wzrost kosztów życia.

Pozytywne impulsy

Warto być jednak optymistą i wierzyć, że właściwie prowadzone przez lata firmy sobie poradzą. Pomaga nam również przyroda. Stosunkowo krótka zima, a w szczególności łagodna temperatura, pozwoliła na duże oszczędności. Ceny paliw znacząco spadły. Program „Czyste Powietrze” i planowane wsparcie dla osób rozpoczynających budowę swojego pierwszego lokum, a także ustabilizowany system cen materiałów i usług to przesłanki potwierdzające szansę szybkiego wyjścia z tej trudnej sytuacji.

Dużą szansą dla poprawy sytuacji na rynku dachowym są budynki czekające od wielu lat na remont dachu. W ostatnim czasie możliwość pracy na nowych obiektach spowodowała, że dekarze niechętnie podejmowali się zleceń polegających na wymianie starych pokryć dachowych. Wiele budynków niezależnie od sytuacji finansowej ich właścicieli nie może czekać zbyt długo na naprawę.

Trwająca wiosna daje nam – mimo wszystko – pozytywne impulsy. Mimo zapowiedzi wielu inwestorów nie wstrzymało swoich decyzji o rozpoczęciu inwestycji. Pozwolenia na budowę wydane w ubiegłych latach są aktualne, a liczba nowych nie jest tak duża jak w swoim szczytowym okresie, czyli w 2021 roku, ale nadal jest ich sporo. Szansą na ożywienie jest również rosnący rynek lokali mieszkalnych na wynajem oraz zwiększająca się liczba mieszkań i domów kupowanych przez obcokrajowców.

Dekarz – zawód przyszłości

Pracy przy wznoszeniu nowych dachów i remontach tych istniejących nie brakuje. Fakt ten daje nam, dekarzom, możliwość stabilizacji finansowej, ale jednocześnie wzbudza niepokój, czy w najbliższych latach nie zabraknie w naszym zawodzie rąk do pracy. Dlatego Polskie Stowarzyszenie Dekarzy prowadzi wiele działań mających na celu poprawę tej sytuacji. Propagujemy dekarstwo jako zawód ciekawy, nowoczesny i prestiżowy. W odniesieniu do młodych ludzi, którzy stają w obliczu wyboru swojej ścieżki zawodowej, prowadzimy program pod nazwą „Zawód Przyszłości Dekarz”. Ma on na celu zainteresowanie młodzieży kończącej naukę w szkołach podstawowych rozpoczęciem nauki w szkołach branżowych w zawodzie dekarz, blacharz i cieśla. Dużym sukcesem okazało się wprowadzenie na listę zawodów technika dekarstwa. Otworzyło to drogę do powstania klas o tym profilu w technikach, po ukończeniu których możliwa jest praca w zawodzie, ale również kształcenie w szkole policealnej oraz na uczelniach wyższych – oczywiście po wcześniejszym zdaniu matury.

Dekarz jest zawodem bardzo interesującym, ale też pełnym wyzwań. Wymaga od osoby pracującej w tej profesji stałego rozwoju, poznawania najnowszych technologii i zdobywania kolejnych kompetencji. Bardzo istotnym ogniwem w procesie wyboru przez inwestora pokrycia dachowego jest wykonawca. Okazji do zasięgnięcia opinii jest wiele, począwszy od rodziny i znajomych, po sprzedawcę w hurtowni. Badania potwierdzają, że blisko 50% inwestorów planujących remont dachu uważa właśnie dekarza za najlepsze i najbardziej rzetelne źródło informacji. Natomiast dekarze, polecając określone marki, kierują się przede wszystkim wysoką jakością produktu. Producenci dostrzegają takie tendencje i bardzo chętnie szkolą wykonawców oraz zapewniają odpowiedni poziom wsparcia technicznego.

Misja edukacyjna PSD

Polskie Stowarzyszenie Dekarzy bierze czynny udział w podnoszeniu kwalifikacji przez swoich członków oraz zachęca do takiego działania również dekarzy niezrzeszonych. W ośrodkach szkoleniowych prowadzonych przez PSD każdy fachowiec może wziąć udział w profesjonalnych szkoleniach.

Bardzo ważnym kompendium wiedzy niezbędnej do prawidłowego projektowania i budowania dachów przez wykonawców, architektów i inżynierów są „Wytyczne dekarskie” – pierwsze i jedyne na rynku takie publikacje merytoryczne. Przedstawiają różnorodność właściwych rozwiązań dla konkretnych uwarunkowań występujących na dachach. „Wytyczne dekarskie” z założenia mają być wsparciem w pracy, ale również pomocą w sprawach spornych na budowach. Poprzez wydanie reguł, dotyczących właściwego wykonania, Polskie Stowarzyszenie Dekarzy zebrało w jednym miejscu zasady wykonawcze dotyczące znanych i powszechnie stosowanych materiałów dachowych. Do tej pory ukazały się: Zeszyt 1 – Zasady doboru warstw wstępnego krycia dla dachów pochyłych. Zeszyt 2 – Warstwy wstępnego krycia. Detale wykonawcze. Zeszyt 3 – Fachowe zasady krycia dachów dachówkami ceramicznymi i betonowymi. Zeszyt 4 – Zasady doboru warstw wstępnego krycia dla pokryć dachów pochyłych z detalami wykonawczymi. Zeszyt 5 – Zasady układania łupka na dachach i fasadach.

W przygotowaniu jest Zeszyt 6 – Zasady techniczne wykonywania pokryć dachowych i obróbek blacharskich z materiałów metalowych.

Trendy na dachach

Wraz z pojawieniem się na rynku kolejnych typów nowoczesnych materiałów dekarskich oraz rozwiązań technologicznych zmienia się także gust inwestorów. Najpopularniejszym pokryciem dachowym są pokrycia blaszane. Tuż za nimi plasują się pokrycia ciężkie, czyli dachówki ceramiczne i betonowe. Najchętniej wybieranym obecnie kolorem dachu jest antracyt (RAL 7016). Warto także wspomnieć, że blisko połowa nowych domów będzie miała dachy dwuspadowe. Najmniej popularne są dachy jednospadowe. Zarówno w przypadku pokryć blaszanych, jak i ciężkich, znaczącą częścią są modele płaskie, które znakomicie współgrają z kolorem antracytowym.

Dachy w ostatnich latach są projektowane mniej tradycyjnie. Wydają się wyglądać bardziej nowocześnie i wręcz technicznie. Dopełnieniem takich tendencji jest łączenie dachów stromych z fragmentami dachów płaskich i coraz częściej budowane są obiekty tylko z dachem płaskim wykonanym z papy termozgrzewalnej układanej w dwóch warstwach lub jednego z dostępnych rodzajów membrany, która jest układana jednowarstwowo. Ten ostatni typ dachu płaskiego częściej jest stosowany na budynkach przemysłowych, gdzie przy dużych powierzchniach jest istotne obniżenie kosztu wykonania dachu.

Wraz z takimi tendencjami coraz częściej są używane rynny kwadratowe lub systemy bezokapowe. Wydaje się, że budowa dachów bez okapu w naszych warunkach atmosferycznych (opady deszczu) jest mało uzasadniona. Jednak taka tendencja utrzymuje się już od lat i na razie nic nie wskazuje, aby miała się zmienić. Dachy projektowane są z mniejszym spadkiem, a szczególnie dotyczy to obiektów krytych blachą na rąbek. Ze względu na obniżenie kosztów inwestycji blacha wykonana jest w technologii zatrzaskowej, a nie – jak dawniej – rąbka rzemieślniczego. Czas krycia dachów blachami na zatrzask jest zdecydowanie krótszy, a i sam typ blachy ze względu na zamek ukształtowany w warunkach fabryki jest tańszy niż profilowany na budowie.

Oczywiście inwestorzy dbają o najwyższej jakości materiały oraz bardzo dobre wykonawstwo, ale coraz częściej oczekują kompromisów wynikających z dużego nacisku na estetykę – czasami kosztem funkcjonalności, która powinna być dostosowana do często trudnych warunków atmosferycznych, panujących w danym regionie.

Dach to nie tylko pokrycie

Należy zwrócić uwagę również na zdecydowanie szybsze prowadzenie inwestycji. Duży wpływ na to mają nowoczesne elektronarzędzia i urządzenia stosowane na placu budowy oraz znakomite przygotowanie materiałów dachowych, nad czym producenci spędzają wiele godzin, posiłkując się pracą wysokiej klasy specjalistów.

Na współczesnych placach budowy, również przy wykonywaniu pokryć dachowych, coraz rzadziej materiał transportuje się ręcznie. Bardzo popularne stało się używanie wyciągarek, HDS-ów, dźwigów. W dużej mierze jest to wynik braku wykwalifikowanych pracowników i to właśnie inspiruje właścicieli firm dekarskich do korzystania z nowych rozwiązań. Nowoczesne oprogramowanie połączone z przygotowaniem w warsztacie wielu gotowych elementów pozwala zarówno na przyśpieszenie procesu budowania dachu, jak i przyczynia się do zdecydowanego podwyższenia jakości wykonywanych prac.

W Polsce nadal większość budynków jest wykonywana tradycyjnie, ale w wielu krajach Europy ich prefabrykacja stała się standardem, który pozwala w kilka miesięcy od podjęcia decyzji o budowie domu wprowadzić się i zamieszkać w wykończonym budynku spełniającym wszystkie funkcje niezbędne do komfortowego życia.

Tak więc dach to nie tylko jeden z najważniejszych elementów budynku chroniących przed często bardzo trudnymi warunkami atmosferycznymi. To również jeden z najważniejszych elementów stanowiących o estetyce. Bardzo często zaawansowany technologicznie.

Trzeba też pamiętać, że dach to nie tylko konstrukcja i pokrycie, ale miejsce, gdzie instaluje się wiele urządzeń ułatwiających życie inwestorowi. Warto wspomnieć tu chociażby: instalacje wentylacyjne, ogniwa fotowoltaiczne czy panele solarne.

Dachy wyposażone są również bardzo często w nowoczesną stolarkę okienną znakomicie oświetlającą poddasza, ale również chroniącą pomieszczenia przed wyziębianiem albo nadmiernym ich nagrzewaniem i wpływami promieniowania UV. Jest to możliwe dzięki stosowaniu odpowiednich pakietów szybowych o raz wysokiej jakości akcesoriów okiennych zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych.

Dach XXI wieku to zaawansowany technologicznie i bardzo estetyczny, istotny element nie tylko dla naszego domu, ale również dla naszego bezpiecznego i komfortowego życia.