O ROLI NAUKI W ROZWOJU BUDOWNICTWA I ARCHITEKTURY

Rozwój współczesnego budownictwa, architektury i planowania urbanistycznego zależy w ogromnej mierze od badań naukowych.Rada Naukowa „Buildera” przekonuje, jak istotna jest rola nauki w budownictwie i architekturze oraz wskazuje, jakie są kierunki tego rozwoju i jakie wiążą się z nim wyzwania.

prof. dr hab. inż. Kazimierz Furtak
Kierownik Katedry Budowy Mostów i Tuneli
Przewodniczący Komitetu Inżynierii Lądowej i Wodnej PAN
Członek Rady Recenzentów miesięcznika „Builder”
Rektor Politechniki Krakowskiej (w latach 2008-2016)

Dla potrzeb budownictwa angażowane są coraz to nowe obszary wiedzy i nauki. Ważna jest nie tylko forma i funkcja oraz bezpieczeństwo i trwałość. Ważny jest komfort użytkowania, zużycie energii, automatyzacja wielu procesów użytkowych. Powstają budynki energooszczędne i inteligentne. Rozwiązania takie są możliwe dzięki rozwojowi wielu obszarów nauki i techniki.

Historia budownictwa i architektury jest nierozłącznie związana z aspiracjami oraz dążeniami człowieka, aby żyć komfortowo i bezpiecznie. Dążenia te były realizowane w różny sposób, między innymi dlatego, że różne były możliwości techniczne, materiałowe, technologiczne i inne. Z biegiem lat notowano coraz większy udział nauki. Skończyły się czasy, gdy sztuka architektoniczno-budowlana była przekazywana z pokolenia na pokolenie. Skończyły się też czasy, gdy działania architektów ograniczały się do bryły i funkcji, a konstruktora budowlanego do obliczeń statycznych i wytrzymałościowych. Dla potrzeb budownictwa angażowane są coraz to nowe obszary wiedzy i nauki. Ważna jest nie tylko forma i funkcja oraz bezpieczeństwo i trwałość. Ważny jest komfort użytkowania, zużycie energii, automatyzacja wielu procesów użytkowych. Powstają budynki energooszczędne i inteligentne. Takie rozwiązania są możliwe dzięki rozwojowi wielu obszarów nauki i techniki, które często zostają wdrażane na potrzeby innych gałęzi gospodarki, a do budownictwa są przystosowywane. Występuje tu także sprzężenie zwrotne, gdyż z jednej strony w dużym stopniu przyczyniają się do rozwoju budownictwa, a z drugiej strony budownictwo definiuje potrzeby, które stymulują rozwój nauki. Współczesne budownictwo to multidyscyplinarny zespół – działających w dużej mierze niezależnie od siebie – ludzi nauki, inżynierów, konstruktorów, technologów, specjalistów w zakresie informatyki, automatyki, robotyki, telekomunikacji, materiałoznawstwa, maszyn i urządzeń. Coraz mniejszy procentowo jest zespół „majstrów” na budowie. Wchodzący do wykonawstwa druk 3D jeszcze w większym stopniu tę grupę ludzi zredukuje. Przeobrażeniu uległo samo projektowanie. To z jednej strony włączenie narzędzi informatycznych, a z drugiej zagadnienia związane z energochłonnością procesu budowy i eksploatacji, komfort, estetyka. Coraz bardziej zintegrowane są funkcje oraz charakterystyki materiałowe i konstrukcyjne w procesie projektowania, budowy oraz eksploatacji danego obiektu. Jesteśmy na początku nowej ery w budownictwie, wyznaczanej między innymi przez BIM. Dzięki BIM integruje się wiedzę techniczną, związaną z zarządzaniem, z wielowymiarowym cyfrowym modelowaniem procesu projektowania konstrukcyjnego i w zakresie wyposażenia, w coraz szerszym zakresie wykorzystuje potencjał przeobrażania cyklu powstawania i eksploatacji obiektu w jeden ciągły system zarządzania wszystkimi fazami życia obiektu; w tym projektowania, budowy, eksploatacji, a nawet utylizacji po okresie eksploatacji.