W STRONĘ RÓWNOWAGI
W sektorze biurowym polskie inwestycje zdobyły do tej pory 764 certyfikaty potwierdzające, że dany projekt spełnia kryteria zrównoważonego budownictwa. Proekologiczne podejście do budownictwa jest coraz wyraźniejsze w sektorze mieszkaniowym. Po certyfikację deweloperzy mieszkaniowi sięgają rzadziej, wprowadzają jednak wiele proekologicznych rozwiązań.
Kto na prowadzeniu w sektorze budownictwa zrównoważonego, czyli jakich mamy liderów zielonej zmiany oraz jakie perełki inwestycyjne i zastosowane w nich rozwiązania o tym świadczą?
Biura na prowadzeniu
Budynki biurowe zdobyły do tej pory 764 certyfikacje, najlepiej pod tym względem wypada Warszawa z wynikiem prawie 400 certyfikatów. W Krakowie przyznano ich 129, we Wrocławiu – 71, w Trójmieście – 43. Certyfikowane biurowce buduje się też w Poznaniu (32), Łodzi (30) i Katowicach (29).
Najwięcej „zielonych” certyfikatów zdobyła do tej pory Skanska Property Poland: 39 – w zdecydowanej większości w amerykańskim systemie LEED. Spółka zbudowała certyfikowane biurowce we Wrocławiu, w Warszawie, Krakowie, Gdańsku, Poznaniu i Łodzi. Firma stosuje w swoich projektach wiele proekologicznych, innowacyjnych powiązań: testowała fotowoltaiczne ogniwa z perowskitu, działające na każdej powierzchni, a na budowę budynku biurowego P180 w Warszawie wprowadziła beton o obniżonym śladzie węglowym, którego emisyjność jest o średnio 42% mniejsza niż betonu o tradycyjnej recepturze. W styczniu br. obiekt Wave, zrealizowany przez Skanska, jako pierwszy w Trójmieście otrzymał WELL Core & Shell na poziomie Gold. WELL kładzie duży nacisk na odpowiednią wentylację oraz filtrację powietrza w pomieszczeniach, utrzymywanie właściwej wilgotności, dbanie o komfort termiczny, jakość wody czy odpowiednie oświetlenie. Biurowiec, który ma również certyfikat LEED Core & Shell na poziomie Platinum, oferuje prawie 25 tys. zrównoważonej powierzchni. Energia elektryczna w budynku pochodzi w pełni ze źródeł odnawialnych. Niemal jedna czwarta materiałów, z których powstał Wave, zawierała elementy pochodzące z recyklingu. Z kolei prawie połowa wykorzystanych produktów pochodziła od lokalnych firm i dostawców. Przy realizacji biurowca wykorzystywano też wyroby o niskiej zawartości lotnych związków organicznych. Drewno użyte do jego konstrukcji miało certyfikat FSC, wyznaczający standardy dla odpowiedzialnej gospodarki leśnej.
Z kolei Echo Investment, które preferuje brytyjski system BREEAM, zdobyło 26 certyfikatów dla swoich biurowców w Warszawie, we Wrocławiu, w Łodzi, Katowicach, Szczecinie, Krakowie i Gdańsku. W marcu ub.r. deweloper rozpoczął budowę Brain Park w Krakowie. Certyfikowany w BREEAM kompleks trzech biurowców obejmie 42,4 tys. mkw. powierzchni. Na terenie inwestycji znajdą się m.in. stacje do ładowania rowerów, hulajnóg elektrycznych i samochodów elektrycznych, stojaki rowerowe oraz szatnie i prysznice dla cyklistów. Na dziedzińcu zaplanowano miejsca do odpoczynku oraz strefę aktywności „street workout”. Pierwsze dwa budynki Brain Parku będą gotowe na przełomie 2022 i 2023 roku.
Trzecie miejsce wśród inwestorów z największą ilością certyfikatów w sektorze biurowym zajmuje Vastint Poland – spółka zdobyła 24 certyfikacje w systemie LEED dla inwestycji we Wrocławiu, w Warszawie, Poznaniu, Gdyni i Szczecinie. Latem ub.r. Vastint rozpoczął realizację kompleksu biurowo-hotelowego B10 we Wrocławiu. Jego projekt powstał na deskach pracowni APA Wojciechowski i jest zgodny z wytycznymi zrównoważonego budownictwa – będzie się ubiegać o certyfikat LEED co najmniej na poziomie Gold. Budynek zaprojektowano z zastosowaniem rozwiązań proekologicznych, ze szczególnym naciskiem na recykling, zdrowe materiały, energooszczędność i retencję wód opadowych.
Magazyny w zieleni
W sektorze logistycznym i przemysłowym certyfikaty przyznano 258 obiektom. Zgodnie z przyjętą przez Panattoni strategią zrównoważonego rozwoju wszystkie nowe inwestycje dewelopera są certyfikowane w systemie BREEAM co najmniej na poziomie Very good. Panattoni pozyskało certyfikaty dla 55 obiektów. W Bydgoszczy firma zrealizuje obiekt typu BTS o powierzchni 140 000 mkw. dla platformy internetowej Zalando. Inwestycja, która przejdzie certyfikację BREEAM na poziomie Excellent, będzie wyposażona w proekologiczne rozwiązania, które obejmą m.in. wzmocnioną izolację termiczną budynków, stacje ładowania samochodów elektrycznych, gromadzenie i redystrybucję wody deszczowej, inteligentne systemy zarządzania oraz zielone strefy wypoczynkowe.
Na drugim miejscu inwestorów z największą ilością certyfikatów w sektorze logistycznym i przemysłowym znajduje się Prologis (zdobył ich 18), na trzecim spółka 7R z wynikiem 17 certyfikatów. W ubiegłym roku Prologis oddał do użytku pierwszy etap Prologis Park Ruda Śląska – magazyny zostały wyposażone w wiele „zielonych” rozwiązań, zaś część biurową zaprojektowano zgodnie z zasadami Feng Shui. W pierwszej fazie inwestycji Prologis Park Ruda Śląska powstał budynek typu BTS o powierzchni 50 tys. mkw. Magazyny są wyposażone w energooszczędne i zautomatyzowane oświetlenie LED, a strefy copacking są doświetlone naturalnym światłem dziennym. Tak jak wszystkie nowo powstające obiekty Prologis budynki w Rudzie Śląskiej są poddane certyfikacji BREEAM na poziomie Very Good oraz przystosowane do montażu instalacji solarnej bezpośrednio na dachu. Na terenie zielonym Prologis Park Ruda Śląska działa instalacja fotowoltaiczna o mocy 50 kW. Energia wytwarzana w instalacji jest wykorzystywana do zasilania części wspólnych centrum logistycznego. Na terenie inwestycji powstały stacje do ładowania rowerów elektrycznych oraz drobnych napraw jednośladów. Docelowa zabudowa Prologis Park Ruda Śląska to niemal 125 tys. mkw.
Mieszkaniowe perełki
W sektorze mieszkaniowym do tej pory w Polsce przyznano 41 certyfikatów: BREEAM, LEED i HQE. Najwięcej – 12 – zdobyła Skanska Residential Development Poland – w ubiegłym roku firma uzyskała sześć certyfikatów dla swoich projektów. Pod koniec ub.r. Skanska rozpoczęła realizację nowej inwestycji mieszkaniowej w Warszawie. Za projekt osiedla NU! Warszawa Wola odpowiada pracownia architektoniczna Kuryłowicz&Associates. Na pierwszym etapie zaprojektowano 145 mieszkań z certyfikatem BREEAM na poziomie Very Good. W przestrzeni wspólnej osiedla powstanie park z placem zabaw i tężnią, na części terenu znajdzie się też łąka kwietna wysiana z roślin wolnorosnących. Budowę inwestycji zasili energia elektryczna pochodząca ze źródeł odnawialnych. Jesienią ub.r. deweloper rozpoczął swoją pierwszą mieszkaniową inwestycję w Krakowie. Na Starym Podgórzu powstaje, zaprojektowany przez pracownię Grupa 3D, pięciopiętrowy apartamentowiec Hemma Orawska, mieszący 138 lokali. Budynek będzie certyfikowany w systemie BREEAM. Mieszkania i teren inwestycji zostaną wyposażone w wiele ekologicznych rozwiązań. We wszystkich apartamentach pojawi się bazowa wersja systemu smart home, w mieszkaniach przewidziano też ścienne nawiewniki antysmogowe, czujniki ruchu w częściach wspólnych oraz energooszczędne oświetlenie LED, które zapewnią lepszą efektywność energetyczną inwestycji. Miejsca parkingowe można dostosować do ładowania samochodów elektrycznych. Na wewnętrznym patio znajdą się też monitorowane stojaki na rowery. Patio oraz teren zielony przynależny do inwestycji zostaną obsadzone rodzimymi oraz udomowionymi gatunkami roślin. Wśród nich pojawią się budki dla ptaków i domki dla owadów. Na etapie budowy Skanska wykorzysta wyłącznie nietoksyczne materiały wykończeniowe. Deweloper planuje również utrzymać recykling materiałów budowlanych na poziomie blisko 100 proc.
Inwestycja NU! Warszawa Wola / Fot. arch. Skanska Residential Developmnet Prologis Park Ruda Śląska / Fot. arch. Prologis
Z kolei Yareal ma na koncie 11 certyfikacji swoich warszawskich inwestycji. Deweloper realizuje na warszawskim Kamionku projekt Soho by Yareal, skupiony wzdłuż parku linearnego. Inwestycja mieszkaniowo usługowa rozrasta się na ponad 5hektarowej działce. Park – zajmujący w sumie ponad hektar powierzchni – powstanie na bazie 17 tysięcy roślin, w tym przeszło 100 drzew. Soho by Yareal zdobył pionierski na polskim rynku certyfikat BREEAM Communities, który zapewniły mu m.in. kompleksowy kształt projektu i przyszła rola lokalnego centrum.
Po 6 certyfikatów uzyskały spółki Bouygues Immobilier Polska (głównie HQE) oraz Vastint Poland (LEED dla 7 budynków swojej gdańskiej inwestycji Riverview). Bouygues Immobilier realizuje w Warszawie Aparté Mokotów, kompleks mieszkaniowy położony przy ul. Polskiej na Mokotowie. Przy budowie obiektów zostanie użyty specjalny niskoemisyjny beton, który zmniejsza ślad węglowy prawie o połowę. Nawierzchnia dachu Aparté zostanie pokryta jasnym żwirem w celu zabezpieczenia przed nadmiernym nagrzewaniem budynków latem i zwiększenia trwałości izolacji wodoszczelnej. Dodatkowo zostaną zamontowane panele fotowoltaiczne, które będą służyć do zasilania części wspólnych. Woda, potrzebna do podlewania trawy oraz roślin w częściach wspólnych, będzie pozyskiwana z systemu retencji.
Dobra energia i retencja
W ekologiczne zagospodarowanie wody zostanie wyposażony także nowy warszawski projekt Syrena Invest. Przedsięwzięcie Klukowska 54 powstaje na Targówku. Projekt wykonawczy inwestycji, składający się z trzech segmentów, został stworzony przez pracownię 90 Architekci.
Inwestycja zostanie wyposażona w system zagospodarowania wody deszczowej, który obejmie rozwiązania ograniczające odpływ wód opadowych do odbiorników i infrastrukturę umożliwiającą ich wykorzystanie. Projektanci przewidzieli infrastrukturę, która pozwoli zatrzymać na terenie inwestycji odpowiednią ilość wody deszczowej w zbiorniku retencyjnym, zagospodarować ją do spłukiwania toalet oraz podlewania terenów zielonych. Istotnym elementem systemu jest dualna instalacja wodociągowa, tj. oddzielna dla wody pobieranej z sieci miejskiej dla potrzeb spożywczych i mycia oraz do spłukiwania toalet. Dodatkowo deweloper zaaranżuje zielony dach na jednym z segmentów, a na parkingu podziemnym znajdzie się miejsce przystosowane do ładowania samochodów elektrycznych.
Soho by Yareal / Fot. arch. Yareal
Na „zieloną” energię postawiło Echo Investment w swojej łódzkiej inwestycji Zenit, która powstanie w miejscu centrum handlowego i ma być ekologicznym osiedlem z ogródkami sąsiedzkimi. Inwestycja będzie pierwszym osiedlem zaprojektowanym zgodnie ze strategią zrównoważonego rozwoju Miasta Łodzi, realizowanym we współpracy z Veolią – firma zaprojektuje i uruchomi pilotażowe instalacje paneli fotowoltaicznych wraz z ładowarkami samochodów elektrycznych. Wytworzona energia będzie wykorzystana do zasilania części wspólnych budynków. Tereny zielone osiedla, zaprojektowanego przez pracownię Open Architekci, będą nawadniane wodą deszczową magazynowaną w zbiornikach retencyjnych. Na osiedlu znajdzie się również szklarnia, w której mieszkańcy będą mogli uprawiać zioła, kwiaty czy warzywa. Echo Investment na terenie całego miasta posadzi ponad tysiąc drzew.