CENTRUM POŁUDNIE, CZYLI HEALTHY BUILDINGS
Realizacja projektu z uwzględnieniem wysokiej klasy proekologicznych rozwiązań, innowacji, świadomego budowania (tzw. healthy buildings) oraz tworzenia nowej jakości przestrzeni była oczywista dla wszystkich stron procesu inwestycyjnego.
Zespół budynków biurowo-usługowych Centrum Południe we Wrocławiu powstał w wyniku wielopłaszczyznowego podejścia do planowania i projektowania budynków wraz z ich otoczeniem. Tak szerokie i dojrzałe podejście było możliwe dzięki współpracy z doświadczonym i świadomym deweloperem, jakim jest firma Skanska. Realizacja projektu z uwzględnieniem wysokiej klasy proekologicznych rozwiązań, innowacji, świadomego budowania, czyli tzw. healthy buildings, oraz tworzenia nowej jakości przestrzeni była dla wszystkich oczywista.
Świadomość ekologiczna…
Kwestie związane z ekologią braliśmy pod uwagę na każdym etapie projektu – począwszy od uporządkowanego procesu projektowania przestrzeni publicznych, opartego na dialogu z lokalną społecznością i licznych warsztatach, które pomogły zdefiniować potrzeby użytkowników, problemy tego miejsca oraz jego tożsamość. W efekcie końcowym działania te wpłynęły znacząco na jakość przestrzeni miejskich poprzez zrównoważoną architekturę i świadome kształtowanie przestrzeni z wykorzystaniem potencjału społeczności lokalnej. Dzisiaj z radością można stwierdzić, że udało się aktywować martwy fragment miasta, będący nieużytkiem. Stworzyliśmy projekt scalający teren inwestycji z sąsiednią tkanką miejską, tworząc jeden złożony organizm. Udało się zbudować przestrzeń, w której niemal 25 proc. powierzchni stanowi przestrzeń zewnętrzna, wypełniona terenami zielonymi. Wspomniany obszar został zaprojektowany w zgodzie z „Raportem ekologicznym i oceną bioróżnorodności”, sporządzonym specjalnie dla omawianej inwestycji. Dodatkowo Centrum Południe jest pierwszą inwestycją w stolicy Dolnego Śląska, w ramach której zastosowany został tzw. zielony beton. Wraz z pierwszą fazą powstało ok. 1380 mkw. antysmogowego chodnika, neutralizującego zanieczyszczenia wyemitowane m.in. przez samochody.
…i dostępności
W listopadzie 2022 r. rozwiązania zastosowane w inwestycji Centrum Południe zostały docenione przez kapitułę siódmej edycji konkursu „Lider Dostępności”, przeprowadzonego pod honorowym patronatem Prezydenta RP. Wrocławski biurowiec (pierwsza faza kompleksu) znalazł się wśród najlepszych przykładów tworzenia przestrzeni funkcjonalnych, umożliwiających swobodę ruchu osobom z wszelkimi niepełnosprawnościami, a także seniorom, rodzicom z dziećmi i osobom nieposługującym się językiem polskim. Co istotne, doceniony został nie tylko projekt terenów zewnętrznych, ale również architektura obiektów.
Ponadczasowa architektura doceniona
W skład zlokalizowanego wzdłuż ulicy Powstańców Śląskich zespołu Centrum Południe docelowo wejdą cztery budynki zaprojektowane przez naszą pracownię. W ramach zrealizowanego I i II etapu inwestycji powstały trzy budynki: dwa piętnastokondygnacyjne i sześciokondygnacyjny. W sierpniu 2020 r. do dyspozycji najemców oddano dwa pierwsze budynki kompleksu, liczące łącznie 27 600 mkw. Niedawno został oddany do użytku II etap inwestycji, oferujący 21 500 mkw. powierzchni w najwyższym standardzie. Dzięki nowoczesnej i ponadczasowej architekturze Centrum Południe przyciąga osoby, które cenią sobie komfort pracy w wyjątkowych miejscach oraz odpowiednią równowagę pomiędzy życiem prywatnym i zawodowym. To pierwsza inwestycja biurowa we Wrocławiu, która otrzymała certyfikat WELL, przyznawany przez International WELL Building Institute (IWBI).
Centrum Południe jest pierwszą
inwestycją w stolicy Dolnego Śląska,
w ramach której zastosowany został
tzw. zielony beton. Wraz z pierwszą
fazą powstało ok. 1380 mkw.
antysmogowego chodnika,
neutralizującego zanieczyszczenia
wyemitowane m.in. przez
samochody.
Budynki uzyskały także certyfikaty LEED – na poziomie „platinum” oraz „Obiekt bez barier”. W 2021 r. projekt I etapu uzyskał tytuł „Najlepszego budynku ekologicznego certyfikowanego w 2021 roku”. W ocenie jury nasz obiekt wykazał się holistycznym podejściem do zielonego budownictwa i zrównoważonego rozwoju, a zastosowane rozwiązania odpowiadają na wyzwania związane z efektywnością energetyczną i zmianami klimatu, jak również na kwestie społeczne. Dodatkowo w grudniu 2021 r. Centrum Południe zwyciężyło w konkursie „Piękny Wrocław”, organizowanym przez Prezydenta Wrocławia i Towarzystwo Miłośników Wrocławia – projekt został nagrodzony w kategorii budynek użyteczności publicznej. Głównym kryterium wyboru obiektów w konkursie były walory architektoniczne, przestrzenne oraz funkcjonalno-użytkowe.
Healthy buildings
Tworząc projekt Centrum Południe, nie ograniczyliśmy się tylko do stworzenia budownictwa energooszczędnego. Odrębnym tematem były przestrzenie wewnętrzne obiektu. Świadomie dążyliśmy do stworzenia zdrowego środowiska pracy i poprawy jakości pracy, tzw. healthy buildings. Świadomość inwestorów i potrzeba walki o lepszą jakość środowiska pracy wzrasta: jeszcze niedawno mieliśmy certyfikaty dotyczące tylko shell & core (stanu surowego), a dzisiaj skupiamy się też na wnętrzach i świadomie projektujemy zdrowe środowisko pracy, co potwierdza certyfikat typu WELL. Jakość przestrzeni jest ważna, gdyż spędzamy w pomieszczeniach 90 proc. naszego czasu. Ten trend zdecydowanie wybrzmiał w okresie pandemii. Od jakiegoś czasu współpracujemy z inwestorami przy tworzeniu nowych wytycznych dla przestrzeni biurowych, które pozwolą stworzyć zdrowe, bezpieczne i bardziej komfortowe środowisko, dostosowane do nowych standardów antyepidemicznych. Dużą uwagę poświęca się jakości powietrza w budynku i możliwościom zapewnienia pracownikom lepszych warunków pracy poprzez wprowadzenie rozwiązań pozwalających na kontrolowanie parametrów zdrowia pracowników. System wentylacji zaprojektowano tak, aby dostarczyć 30 proc. więcej powietrza oczyszczonego przez wysokiej jakości filtry cząsteczek stałych. Kolejnym ważnym czynnikiem wpływającym na jakość pracy jest oświetlenie naturalne. Aż 95 proc. powierzchni biurowej oświetlone zostało światłem dziennym – udało się to pomimo zastosowania na elewacji części nieprzeziernych. Stosunek elewacji przeszklonych, przeziernych, do fragmentów pełnych, z wykorzystaniem projektowania parametrycznego, został dobrany tak, aby zminimalizować nagrzewanie się przestrzeni biurowej. Na elewacji wykorzystano system fasady słupowo-ryglowej MB-SR50N HI+ oraz system okienno-drzwiowy MB-86 firmy Aluprof SA. System MB-86 jest pierwszym na świecie systemem aluminiowych okien i drzwi, w którym zastosowany został aerożel – materiał o doskonałej izolacyjności termicznej. Systemy zastosowane w projekcie Centrum Południe zapewniały kompleksowi status Futureproof. To dzięki tym rozwiązaniom fasady budynków są jednocześnie lekkie, szczelne, ciche i ekologiczne.
W drodze do neutralności emisyjnej
Wszystkie powyższe działania w konsekwencji spowodowały ogromne zminimalizowanie tak zwanego śladu węglowego powstającego w trakcie użytkowania obiektu. Jednym z celów projektu było zredukowanie emisji dwutlenku węgla o 50 proc. do 2030 r., a do 2045 r. osiągnięcie neutralności emisyjnej. Dlatego Centrum Południe dodatkowo korzysta z energii wyprodukowanej przez wiatraki należące do ENGIE Zielona Energia. Kompleks zużywa nawet do 34 proc. mniej energii niż referencyjne budynki. Chłodzące elementy wentylacji powietrzem zewnętrznym zimą ( freecooling) są w stanie pokryć 25 proc. Zapotrzebowania na chłodzenie biura. Lampy LED w częściach ogólnodostępnych powodują redukcję zużycia energii do 50 proc. Belki chłodzące – ze względu na brak potrzeby zasilania – gwarantują oszczędność energetyczną. W budynku wykorzystano wiele rozwiązań proekologicznych, takich jak np. zbiorniki umożliwiające gromadzenie zarówno wody używanej do mycia, jak i wody deszczowej. Woda ta ponownie wykorzystywana jest do zastosowań sanitarnych. Dobór przepływów urządzeń sanitarnych, tj. kranów i spłuczek, zapewnia kontrolę strumieni wody i minimalizuje jej zużycie. Zastosowano materiały lokalne i pochodzące z recyklingu – i wiele innych rozwiązań. Wszystkie te zabiegi w efekcie końcowym stworzyły miejsce gwarantujące zdrowe środowisko pracy, a także zminimalizowały negatywny wpływ budynku na środowisko.
Zorientowanie na użytkownika
Zmienił się też sposób kształtowania funkcji czy też usług przewidzianych w projekcie. Różnorodność funkcji znacznie poprawia komfort funkcjonowania pracowników. Obok przestrzeni biurowych typu open space często znajdują się sale konferencyjne, ale też biura wirtualne, pokoje relaksu, budki telefoniczne. Ogromną uwagę poświęciliśmy przestrzeniom wspólnym w budynku (na którego terenie znajduje się także uczelnia – filia Uniwersytetu Coventry). Znane ze starszych biurowców chłodne powierzchnie holi wejściowych zostały zastąpione ciepłymi przestrzeniami, bliższymi w swoim charakterze atmosferze salonu lub kawiarni. Zastosowanie takich materiałów jak drewno i tkaniny oraz duża ilość starannie dobranej zieleni dają odczucie relaksu, tworzą wnętrze przyjazne ludziom. Meble w przestrzeniach wspólnych są certyfikowane, a co za tym idzie – wykonane z materiałów o niskiej emisji lotnych związków organicznych. Aby ułatwić użytkowanie budynku oraz korzystanie z jego licznych udogodnień, na terenie projektu Centrum Południe wprowadzone zostało autorskie rozwiązanie Skanska – aplikacja Connected by Skanska. Umożliwia ona m.in. wjazd na parking bez tradycyjnej plastikowej karty, dostęp do budynku za pomocą telefonu czy integrujące społeczność budynkową usługi, jak carpooling czy tzw. ściana społecznościowa. Projektując strefy garażu i przewidując potrzebną liczbę miejsc postojowych, uwzględniliśmy fakt, że inwestycja znajduje się w lokalizacji z rozbudowanym transportem publicznym – sąsiadujący węzeł komunikacyjny umożliwia dojazd tramwajem i autobusem. Dodatkowo teren posiada ścieżkę rowerową. Kładąc nacisk na komfort rowerzystów, uwzględniliśmy w projekcie wykorzystywaną przez nich infrastrukturę: wygodne szatnie, prysznice, stojaki, a także specjalną windę, przyjazną cyklistom (ułatwiającą dostęp do przeznaczonych dla nich miejsc).
Nie tylko architektura
Projekt pierwszego i drugiego etapu Centrum Południe był czasem owocnej współpracy APA Wojciechowski Architekci ze Skanska, która trwa do dziś. Od pierwszego kwartału 2022 r. właścicielem pierwszego etapu Centrum Południe jest Stena Real Estate BV – międzynarodowy podmiot działający na rynku nieruchomości, wchodzący w skład Stena Group. Obecnie pracujemy nad ostatnim budynkiem domykającym pierzeję ul. Powstańców Śląskich. Z niecierpliwością czekamy na realizację trzeciego etapu, który swoją bryłą przywróci równowagę ul. Powstańców Śląskich oraz ład urbanistyczny omawianego fragmentu miasta Wrocław.
