TWORZYĆ W DIALOGU

8 lipca 2023 r. JERZY GROCHULSKI został wybrany Wiceprezydentem Międzynarodowej Unii Architektów (UIA). Jaka jest dzisiaj rola tej organizacji? Jak rysuje się program działania na trzy lata kadencji? Jaka misja została powierzona nowemu Wiceprezydentowi? I jaki charakter miał tegoroczny kongres w Kopenhadze, podczas którego dokonano elekcji?

Każdy odbywający się co trzy lata kongres Międzynarodowej Unii Architektów jest swego rodzaju podsumowaniem osiągnięć twórczych minionego okresu, ale też projekcją oczekiwań wobec świata architektury na kolejne lata. Tak również lokuje się tegoroczny kongres UIA, który odbył się w dniach 2–6 lipca w Kopenhadze i poprzedzał trzydniowe Zgromadzenie Generalne Unii.

Hasło minionego kongresu, które brzmiało: „Zrównoważona przyszłość. Nikt nie pozostawiony samemu sobie”, należy postrzegać jako program działania UIA na najbliższe lata. Program ten definiuje również moją rolę jako Wiceprezydenta Unii, czyniąc mnie współodpowiedzialnym za aplikowanie tak rozumianej aktywności zawodowej architektów jako ich wkładu w życie publiczne. A zatem jest to twórczość prowadzona w dialogu i porozumieniu ze społeczeństwem, szanująca każdego, z gwarancją braku jakichkolwiek wykluczeń, przy poszanowaniu zasobów naturalnych oraz przeciwdziałaniu kryzysom – klimatycznemu i humanitarnemu. Działanie dla dobra drugiego – to możliwie lapidarne określenie tego zobowiązania. Oczywiście to moje osobiste zaangażowanie w misję realizowaną przez Unię stanowi swego rodzaju egzemplifikację całości programu nakreślonego jako ramy funkcjonowania UIA w przyszłości. Ma ona pozostawać miejscem wymiany poglądów architektów z sekcji narodowych, ale – co ważniejsze – obszarem poszukiwań tych nowych form realizowania misji zawodu architekta, które z perspektywy oczekiwań społecznych gwarantowałyby zrównoważenie procesów inwestycyjnych i społecznych, będących naturalnym komponentem rozwoju cywilizacyjnego.

Powierzona mi funkcja kierującego pracami stowarzyszeń architektonicznych z regionu Europy Środkowo-Wschodniej i Bliskiego Wschodu nie jest jednak, zgodnie z przyjętą w UIA zasadą, rolą reprezentanta interesów tych organizacji, lecz stanowi zadanie możliwie skutecznego wbudowania aktywności architektów z tych krajów w procesy doskonalenia ich uczestnictwa w całości działań inwestycyjnych prowadzonych w zgodzie z nakreślonymi wyżej zadaniami – ich pełnego zrównoważenia. Nie będę zatem reprezentantem określonej grupy interesu, ale powinienem stać się osobą łączącą oczekiwania społeczne z merytoryczną działalnością architektów, którzy pożytkują całość swej wiedzy i doświadczenia w celu podnoszenia standardu życia w przekształcanej przez nich przestrzeni i realizowania tego z poszanowaniem dostępnych zasobów oraz ich chronieniem dla kolejnych pokoleń.

Pragnę równocześnie podkreślić, że wybranie mnie do pełnienia funkcji Wiceprezydenta UIA traktuję jako gest uznania dla środowiska polskich architektów, które w skali globalnej postrzegane jest jako realizujące postulat widzenia każdego użytkownika przestrzeni jako równoprawnego partnera, któremu gwarantowany jest pełny dostęp do funkcjonalnych i estetycznych jej komponentów stanowiących o jej wartości.

Kongres w Kopenhadze nie miał charakteru hołdu składanego stararchitektom, lecz był rodzajem dialogu środowiska zawodowego ze społeczeństwami, którym powinniśmy jako architekci służyć. Taka jest też moja rola – organizatora tego dialogu mającego prowadzić do powstawania warunków budowania międzyludzkich relacji, służących eliminowaniu z życia publicznego konfliktów humanitarnych oraz wszelkich wykluczeń.

JERZY GROCHULSKI – Wiceprezydent MiędzynarodowejUnii Architektów (UIA), prof. Politechniki Warszawskiej, dr nauktechnicznych, architekt, absolwent Wydziału ArchitekturyPolitechniki Warszawskiej. Sekretarz Generalny StowarzyszeniaArchitektów Polskich (SARP) w latach 1994–2006, Prezes SARPw latach 2006–2012 i w 2022 r., Wiceprezes SARP w latach2015–2022. Wieloletni Członek Komisji Prawa Autorskiego MKiDNi Głównej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej. Autor wieluprojektów nagradzanych w konkursach architektonicznych (szkół,zespołów sportowych, budynków mieszkalnych i usługowych).Promotor polskiej architektury na arenie międzynarodowej –w ramach prac UIA, ACE, Grupy Wyszehradzkiej V4 i EFAP.