REKORDOWA WARTOŚĆ RYNKUI KORZYSTNE PROGNOZY
Jak wynika z raportu firmy badawczej Spectis zatytułowanego „Rynek ciężkiej prefabrykacji betonowej w Polsce 2023–2028”, całkowite przychody 50 największych producentów prefabrykatów w 2021 r. wyniosły rekordowe 5,5 mld zł, z czego 65 proc. przypadło na elementy prefabrykowane. Oznacza to, że wartość rynku ciężkiej prefabrykacji betonowej w 2021 r. wyniosła rekordowe 3,5 mld zł. Po spowolnionej dynamice w 2022 r. i wyhamowanej w 2023 r. wzrostów wartości rynku spodziewać się można w latach kolejnych, w wyniku czego do 2025 r. sięgnie ona 5 mld zł.
W 2022 r. dynamika rynku prefabrykacji nieco spowolniła, a jego wartość wyniosła 4,2 mld zł, co przekłada się na blisko 20-proc. wzrost w ujęciu nominalnym. Szacunek Spectis zakłada natomiast, że w 2023 r. nominalna dynamika rynku wyhamowała do blisko 10 proc. Wzrost ten był głównie odzwierciedleniem dalszego wzrostu kosztów produkcji. Z tego samego powodu dalszych wzrostów wartości rynku spodziewać się można w latach kolejnych, w wyniku czego do 2025 r. wartość rynku sięgnie 5 mld zł.
Od dekady sektor prefabrykacji konsekwentnie powiększa swój udział w gospodarce, zarówno w odniesieniu do wartości PKB, jak i wartości rynku budowlanego (z wyjątkiem słabszych lat 2019–2020). W porównaniu z krajami skandynawskimi czy rynkiem niemieckim wciąż jest to jednak udział niewielki, co świadczy o dużym potencjale do dalszych wzrostów.
W perspektywie długoterminowej dynamika rynku uzależniona będzie w dużej mierze od konsekwentnej realizacji rządowych zapowiedzi inwestycyjnych, szczególnie w obszarze dużych inwestycji energetycznych, startu inwestycji kolejowych współfinansowanych z budżetu unijnego na lata 2021–2027 oraz realizacji Centralnego Portu Komunikacyjnego, która stwarza ogromne możliwości, jeśli chodzi o wykorzystanie elementów prefabrykowanych. Kluczowymi segmentami stabilizującymi wyniki branży pozostaną natomiast segmenty budynków wielomieszkaniowych oraz przemysłowo-magazynowych.
Mnogość segmentów i rozwiązań technologicznych
Największym segmentem rynku ciężkiej prefabrykacji pozostaje grupa elementów strukturalnych stosowanych w budownictwie kubaturowym, do której zaliczyć można takie elementy jak stopy i podwaliny fundamentowe, słupy, belki, dźwigary oraz schody. Aż 37 z 50 analizowanych firm zajmuje się wytwarzaniem tego typu elementów.
Drugie miejsce pod względem wielkości zajmuje segment stropów i balkonów, znajdujących zastosowanie zarówno w budownictwie mieszkaniowym, jak i niemieszkaniowym. Jest to najliczniej reprezentowany segment produktowy – aż 41 z 50 analizowanych podmiotów posiada w ofercie tego typu rozwiązania.
Trzecim pod względem wartości jest segment ścian kubaturowych (awans z czwartego miejsca). Ponad połowa z 50 analizowanych firm deklaruje produkcję ścian, przy czym rzadko są one podstawowym produktem firm.
Czwartym największym segmentem rynku są strunobetonowe podkłady kolejowe, które jeszcze kilka lat temu plasowały się na drugim miejscu. Tak znacząca korekta wynika z wyraźnego wyhamowania aktywności inwestycyjnej spółki PKP PLK.
Obok głównych segmentów rynku wyróżnić można także kilka mniejszych specjalizacji, często reprezentowanych tylko przez jedną bądź dwie firmy. Są to takie kategorie jak łazienki modułowe, pale fundamentowe, słupy, wieże i żerdzie czy produkty dla rolnictwa. Rynek dopełniają takie grupy jak doki przeładunkowe, belki mostowe, płyty i ścianki peronowe, płyty drogowe i tramwajowe, ściany i mury oporowe czy ekrany akustyczne.
Rynek z potencjałem do dalszej konsolidacji
Pomimo licznych przejęć mających miejsce w minionych latach rynek prefabrykacji betonowej pozostaje mocno rozdrobniony, z dużym potencjałem do dalszej konsolidacji. Praktycznie każdego roku na rynku pojawiają się nowi inwestorzy, którzy jednak stosunkowo rzadko inwestują w budowę od podstaw nowych zakładów produkcyjnych, a częściej opierają się na majątku przejmowanych firm lub kooperantów.
Pomimo spowolnienia w budownictwie rynek ciężkiej prefabrykacji betonowej w Polsce pozostaje przedmiotem zainteresowań podmiotów z wielu branż. Jest to praktycznie jedyny segment szeroko rozumianego rynku materiałów budowlanych, na którym każdego roku dochodzi do kilku istotnych przejęć. W ostatnich latach w segment ten mocniej zaangażowali się zarówno producenci betonu (np. Holcim Polska, Thomas Beton, Betard), jak i firmy wykonawcze (Goldbeck, Depenbrock czy Dekpol). Co interesujące, wejście na polski rynek prefabrykacji praktycznie wszyscy gracze realizują poprzez kupno istniejącego zakładu prefabrykacji, a nie poprzez budowę nowej wytwórni od podstaw. Jeżeli chodzi o producentów od dawna funkcjonujących na rynku, w ostatnich latach na budowę nowych zakładów również nie zdecydowało się zbyt wielu graczy wśród nich wymienić można np. nowy zakład Grupy Pekabex w Gdańsku oraz budowę wytwórni firmy Rector Polska w Mszczonowie.
