W celu rozwiązania problemu utraty informacji o obiektach na etapie projektowania, budowy i w cyklu ich życia wprowadzono metodykę BIM. Jej podstawą jest niełatwe zadanie zdefiniowania wymagań dla poszczególnych elementów procesu budowlanego oraz schematu przepływu informacji na każdym etapie cyklu życia obiektu budowlanego. W tym i innych zadaniach związanych z wykorzystaniem BIM nieodzowne jest wsparcie doświadczonego partnera, takiego jak ARKANCE.
Proces cyfryzacji w budownictwie już się rozpoczął. Stało się to dekady temu, wraz z wprowadzeniem systemów wspomagania projektowania (CAD), poprzez rozwiązania przeznaczone do przygotowania i zarządzania procesem budowy (narzędzia do harmonogramowania, zarządzania kosztami procesu – SAP), wspomaganie pracy maszyn (AMG), po zarządzanie informacją w cyklu życia obiektu. Na każdym ze wspomnianych etapów z biegiem czasu wypracowywane są różne rozwiązania, standardy, formaty. Od projektanta oczekuje się kompletnej dokumentacji, wzbogaconej o metadane, od wykonawcy – niekończących się zmian i adaptacji wraz z aktualizacją zestawień, aż w końcu od zarządcy obiektu – prawidłowego utrzymania na podstawie kompletu informacji.
Problem
Pomimo profesjonalizmu uczestników i odpowiedniego przygotowania na każdym etapie procesu inwestycyjnego informacja o obiekcie jest tracona. W celu rozwiązania tego problemu wprowadzono metodykę BIM. Popularny i wszechobecny dziś akronim BIM jest niestety często niewłaściwie rozumiany, co może prowadzić do niedomówień (jak np. „mój proces jest zrobiony w BIM”, podczas gdy w rzeczywistości jest to jedynie bogaty w metadane model 3D) oraz zniechęcać decydentów do procesu wdrożeniowego.
Jedną z kluczowych kwestii i jednocześnie podstawowym zagadnieniem jest wprowadzenie wymogu zastosowania BIM w zamówieniach publicznych.
Rozwiązanie
Wspomniana wyżej metodyka BIM opiera się na zdefiniowaniu wymagań dla poszczególnych elementów procesu budowlanego oraz schematu przepływu informacji na każdym etapie cyklu życia obiektu budowlanego. Jest to zadanie niełatwe, zwyczajowo delegowane głównemu projektantowi lub generalnemu wykonawcy (w zależności od trybu prowadzenia inwestycji). Zadanie zarządzania tym procesem wymaga wprowadzenia roli BIM Managera – specjalisty w tematyce BIM, którego zadaniem jest wspomaganie zespołów projektowych oraz wykonawczych w realizacji ich zadań. Osoba ta powinna nie tylko dysponować szerokim wachlarzem narzędzi i doświadczeniem w ich zastosowaniu, ale również być otwarta na potrzeby uczestników całego procesu. Odpowiednio przeprowadzone wdrożenie pozwala na płynną zmianę sposobu pracy. Hasłem kluczowym dla wprowadzenia i wykorzystania BIM w procesie inwestycyjnym jest zastosowanie common data environment – platformy wymiany danych wspólnej dla całego procesu. Podstawowym zadaniem tej platformy jest umożliwienie sprawnej pracy na dostępnym zestawie danych (obsługa szerokiego zakresu obsługiwanych formatów, programów CAD) spełniającej wymogi danego projektu (workflow, dostępy, nazewnictwo) wraz z uwzględnieniem międzybranżowej koordynacji.
Zadania związane z przygotowaniem i wykorzystaniem dokumentacji projektowej różnią się na poszczególnych etapach inwestycji. W przypadku obiektów infrastrukturalnych narzędzia CAD pozwalają usprawnić proces już na pierwszych etapach cyklu. Do przeprowadzenia studium korytarzowego mogą zostać wykorzystane rozmaite narzędzia, poczynając od kartek i ołówków, jednak współczesne oprogramowanie oferuje znaczne usprawnienia oparte na wielokryterialnej analizie wielowariantowej wraz z modułami przeznaczonymi do optymalizacji opracowania (InfraWorks, Trimble Quantm).
Następnym etapem jest projekt budowlany, kiedy to definiowane są rozwiązania szczegółowe założeń projektowych. Utylizacja metodyki BIM oraz wspomnianych powyżej narzędzi pozwala na wykorzystanie wcześniejszych danych w płynnym procesie oraz na uszczegółowienie ich przy zastosowaniu specjalistycznych narzędzi (C3D). Na obecnym etapie cyfryzacji nie wszystko, czego oczekiwałby użytkownik, oferowane jest przez dostawców oprogramowania OOTB (out of the box). Istnieją jednak narzędzia pozwalające na daleko idącą customizację programów oraz tworzenie nowych funkcjonalności, które będą korzystać z natywnych danych, przetwarzać je w zadany sposób oraz zwracać do zadanego formatu (Dynamo, Rhino, Grasshopper).
Kolejnym wyzwaniem dla uczestników procesu budowlanego jest integracja danych wytwarzanych w różnych środowiskach. W wielu przypadkach dostępne narzędzia nie pozwalają na proste i bezproblemowe wykonanie zadań, przez co projektanci skazani są na mozolne, cykliczne powtarzanie poszczególnych procesów. Dobrym przykładem wykorzystania narzędzi IT wraz z metodyką BIM jest zastosowanie platformy Power Automate firmy Microsoft w celu wymiany informacji z CDE ProjectWise. Power Automate jest narzędziem, które można zaklasyfikować jako low code. Dzięki uproszczonemu interfejsowi w prosty sposób pozwala na pobieranie, przetwarzanie, modyfikację i tworzenie danych. W omawianym przykładzie Power Automate wykorzystano m.in. do pobierania zestawów informacji z ProjectWise w celu: tworzenia raportów, weryfikacji poprawności wypełnienia metadanych dla dokumentów, weryfikacji aktualności referencji, modyfikacji właściwości dokumentów. Wykorzystanie powyższych narzędzi nie tylko podnosi wydajność oraz jakość przygotowywanych produktów, ale dzięki zwiększeniu świadomości w zakresie automatyzacji u uczestników projektu stwarza perspektywy dla dalszych usprawnień. Istnieją różne sposoby ewaluacji wprowadzonych rozwiązań, jednak w ARKANCE wierzymy, że najlepszym wyznacznikiem jest zadowolony klient, który wraca z pomysłem na kolejne rozwiązanie / dalsze wdrożenie.
Innym przykładem wykorzystania narzędzi IT w zastosowaniach BIM są wszelkie skrypty pozwalające na wymianę danych pomiędzy różnymi formatami, wzbogacanie modelowanych obiektów w metadane czy projektowanie parametryczne. Ostatnie hasło zasługuje na szczególną uwagę w kontekście IT oraz BIM, ponieważ wykorzystanie narzędzi IT we współpracy z programami inżynierskimi od dawna pozwala na automatyzację procesu projektowania oraz modelowania na podstawie parametrów wskazanych przez projektanta. W ARKANCE kładziemy duży nacisk na automatyzację procesu projektowego, tak aby projektant mógł jak największą część swojego czasu poświęcić na zajęcia typowo inżynieryjne, zamiast wykonywać kolejne powtarzalne kliknięcia myszą.
Wnioski
We wszystkich wymienionych wyżej scenariuszach wymagana jest adaptacja stosowanych dotychczas metod prowadzenia procesów związanych z inwestycją (przesiadka z dysków lokalnych na chmurę, z maila na komunikację CDE, koniec z przekazywaniem przez serwisy do transferu plików – model centralnie dostępny, brak kopii na pulpicie – jedyne źródło prawdy na CDE, wszystkie dane dostępne w odpowiednich lokalizacjach). W takim procesie nieocenioną pomocą jest wsparcie użytkownika, który taką adaptację ma już za sobą. Który potrafi i pracuje z wykorzystaniem danej metodyki. Który „zjadł zęby” na danym oprogramowaniu oraz nie zamyka się na pakiet danego dostawcy, a wręcz przeciwnie – jest w stanie dostrzec korzyści płynące z wykorzystania konkretnych rozwiązań i wspomóc uczestników procesu w ich wdrożeniu. W tym wszystkim są w stanie pomóc konsultanci z firmy Arkance Systems Polska. Dzięki naszemu zespołowi wysoko wykwalifikowanych (ale przede wszystkim doświadczonych w pracy w rzeczywistych projektach – z wykorzystaniem metodyki BIM) inżynierów oferujemy swoją pomoc na każdym etapie – dostarczamy oprogramowanie, szkolimy, pracujemy z Państwem na projektach w ramach kompetencji BIM Managera, dzielimy się własnym doświadczeniem oraz jesteśmy w stanie przygotować pakiet narzędzi (dostępnych na rynku lub customowych) do zrealizowania stawianych przed Państwem zadań.
