STRATEGICZNY KIERUNEK
Cyfryzacja procesu budowlanego to złożony proces. Nie ogranicza się do wdrażania nowych rozwiązań IT – to także zmiana mentalna. Wymaga zmian w prawie budowlanym, modernizacji istniejących systemów i współpracy z różnymi instytucjami, takimi jak urzędy, izby i organizacje branżowe czy pozarządowe. Komentarz DOROTY CABAŃSKIEJ, Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego.
Od czterech lat cyfryzujemy proces budowlany, co jest strategicznym kierunkiem rozwoju nadzoru budowlanego. Mamy za sobą kluczowe etapy modernizacji rejestrów i wdrożenia nowych systemów. Obecnie skupiamy się nad rozwojem Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB) oraz Systemem do Obsługi Postępowań Administracyjnych w Budownictwie (SOPAB).
CEEB to pierwsza w Polsce ewidencja źródeł ciepła i spalania paliw. Dzięki niej gminy otrzymują bieżące informacje o sposobach ogrzewania budynków na ich terenie. Podstawowa wersja systemu, umożliwiająca składanie deklaracji, ruszyła 1 lipca 2021 r., a pełna wersja 18 września 2023 r. Obecnie pracujemy nad rozbudową systemu o nowy rejestr świadectw charakterystyki energetycznej. Podjęliśmy także inicjatywę projektową w ramach programu FERC na dalszą rozbudowę e-usług dostępnych w CEEB.
CEEB w liczbach: 2 mln obywateli, 32 tys. urzędników, 5,8 tys. przedsiębiorców, 9,5 mln deklaracji dot. źródeł ciepła i spalania, 610 tys. przeglądów przewodów kominowych, ponad 1,5 mln inwentaryzacji, które w uproszczony sposób analizują, jaka jest efektywność energetyczna budynków i jak ją poprawić.
Z kolei SOPAB, czyli System do Obsługi Postępowań Administracyjnych w Budownictwie, ma na celu zwiększenie efektywności pracy urzędów i w efekcie obsługi klientów. Bezpośredni dostęp do danych ma docelowo oszczędzić przepisywanie ich do ewidencji i rejestrów. System jest interoperacyjny – to znaczy, że jest otwarty na integrację z systemami dziedzinowymi i rejestrami. W listopadzie 2023 r. rozpoczął się pilotaż wersji MVP z udziałem organów AAB i NB. Na przełomie listopada i grudnia ubiegłego roku przeprowadziliśmy serię szkoleń dla ponad 3000 osób. Teraz pracujemy nad jego rozbudową, a także pozyskaniem środków unijnych na dalszą realizację projektu. Ważnym w tym roku narzędziem jest Cyfrowa Książka Obiektu Budowlanego (cKOB). Od stycznia stała się obowiązkową formą prowadzenia książki obiektu budowlanego dla każdego oddawanego do użytkowania obiektu budowlanego. Spowodowało to szybki wzrost liczby użytkowników i liczby książek z jednej strony – jest ich już ponad 11 000, a także zwiększone zainteresowanie szkoleniami. Już dziś mogę powiedzieć, że planujemy znaczne poszerzenie bazy edukacyjnej w tym zakresie. Rozwijajmy także współpracę instytucjonalną, w ramach której będziemy organizować dedykowane szkolenia.
Poza podstawową działalnością urzędu chcemy też działać szerzej i wspierać uczestników procesu budowlanego. Robimy to przez edukację. Działań mamy bardzo dużo. Są szkolenia wewnętrzne i zewnętrzne, otwarte i zamknięte, tematyczne, orzecznicze. Prowadzimy platformę edukacyjną Akademia GUNB, cykl edukacyjny Ciekawe interpretacje GUNB, tworzymy przewodniki i poradniki. Szkolimy siebie nawzajem i dzielimy się wiedzą. Cel to podniesienie kwalifikacji zawodowych i sprawniejsze wykonywanie codziennych urzędowych zadań. Cel jest także bardziej długofalowy i związany z ułatwianiem procesu budowlanego w Polsce dla każdego. Patrząc na naprawdę imponujące liczby uczestników czy pytań, które padają w czasie szkoleń, widzę, jak duża jest potrzeba dla tego typu działań, dlatego będziemy je kontynuować.
DOROTA CABAŃSKA
Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego od czerwca 2022 r. Od sierpnia 2020 r. pełniła obowiązki GINB, w zespole GUNB jest od marca 2020 r. W urzędzie uruchomiła i wdraża cyfryzację procesu budowlanego. Od początku kariery związana z administracją państwową. Realizuje projekty związane z cyfryzacją i IT. Wprowadzała m.in. węzeł krajowy, transgraniczny, projekt CEPiK 2.0. Prowadzi projekty związane z nowymi technologiami niskoemisyjnymi, wdraża systemy wspierające termomodernizację i walkę z ubóstwem energetycznym.
