30 września podpisana została umowa PPP pomiędzy gminą Opalenica a ENGIE Services. Projekt zakłada głęboką modernizację energetyczną i rewitalizację 8 obiektów. Jest to pierwsza tego typu umowa w formule PPP w województwie wielkopolskim, a trzecia co do wartości w Polsce.
Podpisanie umowy zwieńczyło 11 miesięczny okres trwania postępowania w formule dialogu konkurencyjnego. Umowa zakłada wykonanie w ciągu 12 miesięcy głębokiej modernizacji energetycznej, która zagwarantuje miastu uzyskanie ponad 40% oszczędności w zużyciu energii przez budynki publiczne. Okres trwania umowy w trakcie której zagwarantowane są oszczędności wynosi 14 lat. Dodatkowo gruntownej rewitalizacji zostaną poddane wszystkie budynki, a Centrum Kultury wzbogaci się o nową powierzchnię. Partnerem miasta będzie ENGIE Services wchodząca w skład międzynarodowego koncernu. Właśnie dzięki bogatemu doświadczeniu międzynarodowemu prace w Opalenicy będą wykonane z wykorzystaniem najnowszych rozwiązań dostępnych na rynkach międzynarodowych. Będzie to już kolejny projekt w formule PPP w jaki koncern ENGIE jest zaangażowany w Polsce.
O współpracy z samorządami i planach rozwoju rozmawiamy z Dyrektorem Generalnym ENGIE Polska dr Janem Woźniakiem.
- Na polskim rynku grupa Cofely miała już wypracowaną renomę. Co zatem jest powodem zmiany nazw jej spółek na ENGIE?
Grupa GDF SUEZ w skład której wchodzi Cofely, taką decyzję podjęła już w zeszłym roku, zmiana nazwy spółek z grupy Cofely na rynku polskim jest tego naturalną konsekwencją. Zmiana nazwy odzwierciedla nasze głębokie zaangażowanie w proces przemian jakie zachodzą na rynku energii i usług. Dostrzegamy, że zmiany technologiczne wymuszają w wielu obszarach przedefiniowanie tradycyjnych modeli działalności.
- Na czym będzie polegać to „przedefiniowanie”?
Sposób dostarczania usług musi być dostosowany do oczekiwań współczesnego człowieka. Badania pokazują że do 2030 roku trzy czwarte ludzkości będzie mieszkańcami miast. Z cała pewnością oczekiwania takich osób są uwarunkowane np. tempem życia w dużych aglomeracjach. Na znaczeniu zyskuje możliwość wygospodarowania czasu wolnego, dlatego też tak ważna jest efektywność dostarczenia kompleksowych usług ułatwiających życie. Współczesny mieszkaniec miast z całą pewnością doceniać będzie kwestie związane z ochroną środowiska. Powietrze którym codziennie oddychamy w centrach miast ma dla nas znaczenie, nie są to dane zrozumiałe tylko dla naukowców i specjalistów. Poprawy warunków życia nie można uzyskać bez rozwoju „czystego” transportu publicznego, efektywności energetycznej, odnawialnych źródeł energii i możliwości jej gromadzenia. Koszty zużycia mediów będą podlegały coraz dokładniejszej analizie przez indywidualnych użytkowników.
Nasze tradycyjne biznesy związane z utrzymaniem technicznym obiektów, projektowaniem i wykonawstwem pragniemy rozwijać w oparciu o najnowsze rozwiązania cyfrowe. Mamy za sobą już 20 lat doświadczenia na polskim rynku i know-how międzynarodowej organizacji, dlatego możemy dziś proponować nowe rodzaje usług. ENGIE od lat inwestuje w rozproszone źródła odnawialne czy magazyny energii. Jednak to rozwój technologii cyfrowych najbardziej wpłynie na rynek dostarczania usług dla mieszkańców.
- Wspomniał Pan, że w najbliższej przyszłości wzrośnie liczba mieszkańców miast. Jak na jakość ich życia mogą wpływać innowacyjne technologie?
Rozwój technologii cyfrowych stwarza szansę na wprowadzenie mierników jakości usług, które do tej pory były uznawane za niemierzalne. O ile jest dla nas oczywiste mierzenie np. zużycia energii w budynku, to np. kontrola punktualności dojazdu poszczególnego autobusu na każdy przystanek wymagała zatrudnienia jeszcze do niedawna rzeszy kontrolerów. Dzięki technologii GPS można już śledzić ruch poszczególnych pojazdów, jednak to dopiero rozwiązania typu BIG Data i internet of things dają możliwość ustalenia realnych mierników jakości. Może to dotyczyć wszelkich sfer związanych z usługami komunalnymi np. utrzymanie czystości, zapewnienie bezpieczeństwa. Rozwiązania te związane są z pojęciem smart city. Dzięki rozwojowi technologii można realnie myśleć o stworzeniu mierników jakości życia w miastach. Temu np. służy norma ISO 37120 Zrównoważony rozwój społeczności – wskaźniki dla usług miejskich i jakości życia, która zawiera zestaw ponad 100 wskaźników. Oczywiste jest, że próba zarządzania w oparciu o tą normę bez możliwości szybkiej aktualizacji danych jest niemożliwa.
- Czy technologia wykorzystywana będzie do polepszania jakości życia mieszkańców tylko największych miast?
Znaczenia nabierają kompleksowe systemy do zarządzania nie tylko aglomeracjami ale również mniejszymi miastami. Nasz koncern oferuje szereg takich rozwiązań które mogą być wdrażane w zależności od potrzeb poszczególnych samorządów. Systemy te umożliwiają partycypację społeczną. Dzięki upowszechnieniu informacji i uzyskaniu do niej łatwego dostępu, mieszkańcy uzyskują wiedzę nt. efektywności działania władz lokalnych. Dobrze zorganizowany system informacji miejskiej znacząco ułatwia codzienne życie. W niektórych polskich miastach jest już wdrażany system informujący w aplikacji mobilnej o liczbie wolnych miejsc parkingowych na poszczególnych ulicach. Jest to przykład jak technologia może zmieniać nasze codzienne życie.
- Skąd polskie samorządy mogą pozyskiwać fundusze na wprowadzanie takich innowacyjnych projektów?
Uważam, że dla sfinansowania tego typu inwestycji kluczowe jest umiejętne połączenie środków własnych z wkładem partnerów prywatnych oraz zaangażowaniem instytucji finansowych. Nie jest to zadanie łatwe, wymaga ono dobrej znajomości różnych modeli finansowania przedsięwzięć np. w modelu Partnerstwa Publiczno Prywatnego, czy też przy wykorzystaniu funduszy pomocowych np. z RPO. W ramach naszej grupy działa firma Tractebel, posiadająca wieloletnie doświadczenie nie tylko w pracach nad studiami wykonalności, projektami ale również w zakresie pozyskiwania środków dotacyjnych. Są to kompetencje unikatowe dla naszego rynku, które w naszej ocenie są niezbędne przy współpracy z samorządami.
- Jak kształtować dobrą współpracę pomiędzy podmiotem prywatnym a publicznym w zakresie rozwoju miast?
ENGIE jako ogólnoświatowy dostawca usług, klientów publicznych traktuje w sposób szczególny. Ten segment rynku wymaga połączenia doświadczenia i profesjonalizmu charakterystycznych dla usług dla biznesu (segment B2B) oraz zrozumienia zachowań i potrzeb klientów indywidualnych (segment B2C), dlatego już od kilku lat funkcjonuje pojęcie B2T Business to Territory. Nasza grupa, działa na tym rynku od dziesięcioleci, dlatego też posiadamy szereg programów i produktów dedykowanych dla miast. Przykładem może być program Terrinnove, w którym nasza grupa dostarcza dla samorządów kompleksowe narzędzia do zarządzania miastami. We Francji posiadamy już 30 takich porozumień, w ramach których pomagamy również budować strategię rozwoju lokalnego. Jedną z cech segmentu B2T jest podejmowanie wieloletniej współpracy. Wynika to z charakteru inwestycji np. w systemy ciepłownicze, które przez dziesięciolecia będą obsługiwać mieszkańców.
- Czy może Pan podać jeszcze jakieś przykłady projektów realizowanych przez ENGIE w miastach?
Przykładami mogą być projekty realizowane przez naszą grupę w Wielkiej Brytanii, gdzie w wielu miastach ENGIE wybudowało nowoczesne systemy grzewcze, w oparciu o najnowsze wysokosprawne i ekologiczne technologie. Takie projekty jak w Coventry, Birmingham – drugim największym mieście Wielkiej Brytanii, realizowane były w formule DBFMO, design, built, finance, manage, operate (zaprojektuj, sfinansuj, wybuduj, utrzymuj). To właśnie doświadczenia z tego rynku, będącego pionierem rozwiązań PPP są dla nas niezwykle cenne. Jesteśmy aktywnym uczestnikiem rynku PPP nie tylko we Francji i Wielkiej Brytanii. Na przykład w Belgii i Holandii nasza dedykowana spółka zajmuje się w ramach wieloletnich umów, dostarczaniem miejskiej infrastruktury sportowej dla kilkunastu miast, właśnie w formule DBFMO.
- Co wg Pana stanowi atut firmy ENGIE w takich projektach?
Naszą silną stroną w tego typu projektach jest nie tylko wieloletnie doświadczenie i potencjał finansowy, ale przede wszystkim dostęp do najnowszych rozwiązań i technologii w większości sfer związanych z dostarczaniem dóbr lokalnych. Nie jesteśmy partnerem który ogranicza się tylko do jednego obszaru, na miasta patrzymy jako na organizm. Na rynku Polskim naszym dodatkowym atutem jest różnorodność prowadzonej przez nas w Polsce działalności – od wytwarzania energii elektrycznej w źródłach odnawialnych, poprzez wytwarzanie i dystrybucję ciepła, sprzedaż energii elektrycznej i gazu, projekty LNG, wykonawstwo instalacji elektrycznych i mechanicznych do pełnych usług utrzymania i zarządzania obiektami. Jednocześnie pierwsze podpisane przez nas umowy PPP stanowią bogate doświadczenie, które chcemy wykorzystać w następnych podobnych projektach.
- Może Pan wyjaśnić na czym polega współpraca oparta na traktowaniu miasta jako organizmu?
Przykładem takiej współpracy jest nasze partnerstwo z North East Lincolnshire, gdzie odpowiadamy za całość usług miejskich z gwarancją oszczędności na poziomie 30 milionów funtów. Jednak to co czynni ten projekt wyjątkowym jest nasze zobowiązanie do pomocy miastu w rewitalizacji jego tkanki miejskiej. Nasze wspólne działania od 2010 roku, stworzyły już 1800 miejsc pracy, a projekt zdobył szereg prestiżowych nagród takich jak np. Transformation Partnership i Social Impact Award.
- Podsumowując, jakim partnerem we współpracy z samorządami miast jest ENGIE?
Dzięki długoletniej obecności na polskim rynku, posiadając doświadczenie z wielu obszarów, włączając w to nieruchomości i budownictwo, przystępując do współpracy z samorządami nie patrzymy wąsko tylko na jeden obszar który wymaga usprawnienia. Dzięki naszemu doświadczeniu staramy się stworzyć rozwiązania kompleksowe. Np. proponując modernizację oświetlenia miejskiego, wskazujemy na powiązanie tego tematu z monitoringiem, mobilnością czy też efektywnością energetyczną. W naszych projektach PPP nie ograniczamy się do jednej sfery kompetencji. Chcemy być partnerem który dostarcza rozwiązania w jak najszerszym zakresie. Dlatego uczestniczymy w różnych postępowaniach czy to związanych z rewitalizacją, opieką nad osobami starszymi, energetyką miejską, oświetleniem ulicznym czy efektywnością energetyczną. Wychodzimy z założenia, że dostarczanie usług publicznych jest systemem naczyń połączonych, które mają na celu jak najbardziej efektywne zapewnienie lepszych warunków życia w miastach i aglomeracjach.
- Jakie plany na przyszłość ma grupa ENGIE w Polsce?
Pragniemy umocnić naszą pozycje lidera na naszych dotychczasowych rynkach tj utrzymania technicznego obiektów, usług związanych z projektowaniem i wykonywaniem instalacji technicznych jak i efektywności energetycznej. Jednocześnie pragniemy jeszcze aktywniej uczestniczyć w rynku usług komunalnych, stawiając na najnowsze światowe rozwiązania.
Dobrym przykładem takiego podejścia jest fakt że nasz system publicznej informacji o zużyciu mediów, ECOPanel, uzyskał nagrodę najbardziej innowacyjnego projektu w obszarze EMEA (Europa, Middle East, Africa). Jest to system jaki został opracowany przez nasz polski zespół na bazie doświadczeń grupy ENGIE z uwzględnieniem specyfiki potrzeb polskich użytkowników. System ten będzie wdrożony w budynkach publicznych na terenie gminy Opalenica, w ramach podpisanej niedawno umowy PPP.
