INNOWACJE BUDOWLANE. CZĘŚĆ 1
Jesteśmy skazani na innowacyjne budownictwo. Które z dzisiejszych eksperymentów staną się regułą w przyszłości, a które będą pamiętane jako nieudane próby na oryginalność, trudno dziś powiedzieć.
Budownictwo to podstawowa dziedzina tworzenia warunków rozwoju nowych miast i światowych metropolii, infrastruktury transportowej i przemysłowej, a te rozwijają się w zawrotnym tempie wraz z kolejnymi fazami definiowanymi przełomowymi technologiami z jednej strony i nowymi strukturami socjalnymi z drugiej. Aby za nimi nadążyć, musimy również być innowacyjni, a nawet gotowi na ryzyko wdrażania przełomowych, a zatem jeszcze nie w pełni „gwarantowanych” rozwiązań.
Znana, powszechnie przyjęta na Uniwersytecie Stanforda, czyli w kolebce i sercu Doliny Krzemowej, definicja innowacji jako „nowe rozwiązanie problemu stosowane w użytku” wciąż pozostawia wiele miejsca na interpretację. Tzw. przełomowe wynalazki, dopóki nie zostaną wdrożone w sposób jednoznacznie dowodzący swej wartości dla odbiorcy owego wdrożenia, są wątpliwą innowacją. Zapewne nie ma potrzeby tworzyć odrębnej niż ta definicji innowacji na potrzeby budownictwa. Należy jednak pamiętać o zasadniczej różnicy między rynkiem masowego produktu konsumenckiego a boutikowym rynkiem budowlanym. Na arenie budowlanej trudniej zdefiniować wielkoskalowe rozwiązania jako innowacyjne poprzez częstotliwość ich zastosowania (consumer market). Nowe, oryginalne rozwiązanie systemu architektonicznego i nośnego systemu mostu jest modnie określane jako innowacyjne. Wręczenie tej laurki należałoby zostawić do czasu, gdy owo rozwiązanie zostanie zaadaptowane w choćby kilku następnych obiektach. W przeciwnym bowiem razie możemy mylnie nazwać innowacją oryginalne dziwadło, które jeszcze do tego zostało opłacone z pieniędzy publicznych, a więc trudno nawet określić jego efektywność ekonomiczną [18]. Na szczęście dla twórczych umysłów branży budowlanej kamienie milowe w rozwoju nowych rozwiązań systemowych oparte są na wielu krokach pośrednich, wymagających rozwoju nowych materiałów, technik ich produkcji i wdrażania, nowych, niekiedy rewolucyjnych technologii konstrukcji i związanych z nimi sprzętu budowlanego oraz technologii [4]. Nowe wyzwania stawiane nowoczesnemu budownictwu są w znacznej mierze związane z wymaganym dziś przez rozwinięte społeczeństwa zrównoważonym rozwojem, w którym właśnie budownictwo, największy konsument materiałów i energii, może mieć zasadniczy wpływ na poprawę bilansu w strukturze środowisko – człowiek.
