ARCHITEKCI DLA KLIMATU

Branża budowlana odpowiada za ok. 40% emitowanego dwutlenku węgla (CO2). Realizowane inwestycje mają także bezpośredni wpływ na przyrodę i siedliska zwierząt. Zmiana klimatu oraz utrata bioróżnorodności odcisnęła piętno na ówczesnych pokoleniach. Nadszedł czas podjęcia działań poprawiających sytuację.

Architekci z całego świata publicznie deklarują, że podejmą działania podczas przygotowywania przyszłych projektów, aby ich pomysły były realizowane bez naruszania ekosystemów. Dostępne są badania i technologie, dzięki
którym taki sposób działania jest możliwy. Teraz wystarczy już tylko chęć wprowadzenia zmiany.

Kampanię zapoczątkowali w połowie 2019 r. architekci z Wielkiej Brytanii. Pod deklaracją Polish Architects Declare Climate & Biodiversity Emergency, od stycznia 2020 roku, podpisało się już kilkadziesiąt pracowni. Sygnatariuszami założycielami kampanii w Polsce są pracownie JEMS Architekci, JSK Architekci, Kuryłowicz & Associates, Maćków Pracownia Projektowa, WWAA, WXCA.

Pracownie architektoniczne deklarują, że będą szerzyć świadomość wśród swoich klientów na temat działań zagrażających środowisku oraz przekonywać do podjęcia odpowiednich kroków, aby zapobiec negatywnym skutkom. Nowe projekty mają być oceniane pod kątem wyeliminowania niekorzystnego wpływu na środowisko, a cała wiedza, wypracowane rozwiązania i przeprowadzone badania, służące wspólnemu celowi, jakim jest dobro środowiska, mają być dostępne dla wszystkich, aby można było je swobodnie wprowadzać. Zmiana sposobu myślenia ma nastąpić nie tylko w przypadku nowych inwestycji, ale także podczas renowacji istniejących budynków.

Ważny jest nie tylko proces stworzenia projektu i jego realizacja, ale również monitorowanie inwestycji pod kątem spełniania założeń ograniczenia emisji CO2 podczas jej użytkowania, a nawet przewyższenia standardu zerowej emisji dwutlenku węgla. Celem jest także redukcja odpadów budowlanych na jeszcze wyższym niż dotychczas poziomie oraz stosowanie materiałów, które charakteryzują się niższym potencjałem emisji dwutlenku węgla. Istotne jest również odpowiednie planowanie urbanistyczne, aby nie marnować zasobów w architekturze.

Maciej Miłobędzki
partner i współzałożyciel, JEMS Architekci

Przystąpiliśmy do deklaracji ze względu na świadomość problemu, z jakim się mierzymy i konieczność zmian w sposobie myślenia o ekologii. Powinniśmy prowadzić dyskusję w środowisku architektów i uświadamiać opinię publiczną, że należy projektować budowle trwałe, łatwo przystosowujące się do zmian programowych, użytkowych, niewymagające stosowania nieproporcjonalnych do istoty budowli, szybko starzejących się systemów technicznych, najlepiej wznoszone z odnawialnego budulca, którego produkcja nie zagraża środowisku. Nawet w ramach dyskusyjnych czy wręcz szkodliwych regulacji i norm projekty powinny podejmować próby wykorzystywania fizycznego potencjału samej budowli, jej elementarnych architektonicznych właściwości. To, co możemy robić, to próbować uświadamiać inwestorom, że odpowiedzialne budowanie jest w perspektywie niedalekiej przyszłości jedyną racjonalną postawą.

Małgorzata Dembowska
architektka, WXCA

Zredukowanie emisji dwutlenku węgla o połowę w ciągu najbliższych 10 lat oraz osiągnięcie neutralności klimatycznej do roku 2050 to warunki zahamowania wzrostu średniej temperatury na poziomie 1,5 stopnia, a tym samym – zachowania względnie stabilnych warunków życia na ziemi. Sektor związany z budownictwem odpowiada dziś za niemal 40% emisji, co oznacza, że musimy bardzo szybko dostosować nasze projekty do nowej sytuacji. Publiczna deklaracja w ramach Architects Declare czy naszej rodzimej inicjatywy OW SARP – Architekci Dla Klimatu jest dla nas dobrą motywacją do szerszej dyskusji na temat tego, jak możemy zmniejszyć ślad węglowy w sektorze budownictwa – zarówno w fazie użytkowania budynków, jak i w procesie budowy.

Małgorzata Dembowska
architektka, WXCA

Zredukowanie emisji dwutlenku węgla o połowę w ciągu najbliższych 10 lat oraz osiągnięcie neutralności klimatycznej do roku 2050 to warunki zahamowania wzrostu średniej temperatury na poziomie 1,5 stopnia, a tym samym – zachowania względnie stabilnych warunków życia na ziemi. Sektor związany z budownictwem odpowiada dziś za niemal 40% emisji, co oznacza, że musimy bardzo szybko dostosować nasze projekty do nowej sytuacji. Publiczna deklaracja w ramach Architects Declare czy naszej rodzimej inicjatywy OW SARP – Architekci Dla Klimatu jest dla nas dobrą motywacją do szerszej dyskusji na temat tego, jak możemy zmniejszyć ślad węglowy w sektorze budownictwa – zarówno w fazie użytkowania budynków, jak i w procesie budowy.

Radosław Szafran
architekt/dyrektor kreatywny JSK Architekci

Zima 2019/2020 była wyjątkowa z kilku powodów. W grudniu Rada Europejska ogłosiła plan Nowego Zielonego Ładu i dekarbonizację do 2050 r. Jednocześnie obserwujemy kolejne anomalie pogodowe i zima tego roku wpisuje się w ten trend. To wszystko sprawiło, że rozwój zrównoważony uznaliśmy za rzecz, którą już nie tylko byłoby miło, ale trzeba robić. Spotykamy się zarówno z Warszawskim Oddziałem SARP, jak i Mazowiecką Izbą Architektów w celu koordynacji działań. Wewnętrznie pracujemy m.in. nad stworzeniem standardu karty dla każdego projektu, który pozwoliłby oszacować jego ślad węglowy oraz zapotrzebowanie na energię.