NOWE MUZEUM SZTUKI NOWOCZESNEJ W WARSZAWIE

DANUTA BURZYŃSKA
Redaktor Naczelna „Buildera”

W imieniu inwestora, projektantów oraz generalnego wykonawcy i dostawców rozwiązań materiałowo-technologicznych prezentujemy dobiegającą końca realizację projektu nowej siedziby Muzeum Sztuki Nowoczesnej (MSN) przy placu Defilad w Warszawie.
Na wielkie otwarcie zapraszamy już 25 października! Mieliśmy ogromną przyjemność i zaszczyt wielokrotnie wizytować budowę na jej różnych etapach oraz rozmawiać o wielu inżynierskich wyzwaniach, zarówno z naszymi przyjaciółmi z Buro Happold – projektantami konstrukcji i instalacji, jak też z architektem Thomasem Phiferem z nowojorskiego biura Thomas Phifer and Partners, a także z kierownikiem budowy z firmy Warbud – generalnego wykonawcy obiektu. Mam nadzieję, że przygotowany materiał będzie interesującym, specjalnym od „Buildera” zaproszeniem do odwiedzania MSN-u. Projektanci branży architektonicznej, konstrukcyjnej i instalacyjnej odpowiadają na te same pytania w kontekście podejmowanych podczas projektowania i realizacji wyzwań. Wymagały one zaangażowania oraz partnerstwa. Wspaniałego dzieła gratuluję wszystkim uczestnikom procesu inwestycyjnego, w szczególności moim interlokutorom oraz osobom wymienionym w metryczce inwestycji, które w ramach międzynarodowej współpracy osiągnęły wspólny sukces. O projekcie opowiadają z pasją i dumą. Do zobaczenia na wielkim otwarciu!

JOANNA MYTKOWSKA
Dyrektorka Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie

Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie jest budynkiem długo oczekiwanym. Proces jego projektowania i budowy trwał dwadzieścia lat. Ten budynek rozpoczął przebudowę centrum Warszawy i zmianę jego symbolicznej wymowy z obszaru postsowieckiego na pewne swej nowoczesnej tożsamości, żywo rozwijające się miasto. MSN to również znak zmiany społecznej, jaka się w Polsce dokonała. W centrum Warszawy powstał publiczny, ogólnie dostępny budynek, którego misją jest popularyzować emancypację i otwartą, progresywną kulturę.

THOMAS PHIFER Architekt,
Thomas Phifer and Partners

Otwarcie w październiku Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zaznaczy nowy początek w życiu historycznego placu Centralnego i poszerzy bogate dziedzictwo kulturowe miasta.
Możliwość projektowania i budowania w Polsce była dla nas przywilejem. Nasze doświadczenia w pracy z instytucjami artystycznymi i filtrowaniem naturalnego światła dziennego w przestrzeniach galeriowych w Muzeum Sztuki Karoliny Północnej, Muzeum Glenstone i Muzeum Szkła w Corning stanowiły mocny fundament pod tworzenie nowego budynku dla MSN.
Jego realizacja nie byłaby jednak możliwa bez partnerstwa biur APA Wojciechowski i Buro Happold, a szczególnie bez perspektywy i woli miasta st. Warszawy i Muzeum Sztuki Nowoczesnej – w szczególności – Mikołaja Mundzika i Joanny Mytkowskiej. Koncepcja muzeum wynika bezpośrednio z fizycznego i politycznego kontekstu historycznie istotnego placu Defilad, który graniczy z ulicą Marszałkowską i parkiem Świętokrzyskim. W Polsce trwa obecnie niezwykły renesans kulturalny, a Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zawsze stanowiło siłę napędową ekspresji artystycznego głosu miasta. Chcieliśmy uczcić te uczucia optymizmu i kreatywności, które były tak mocno obecne podczas naszej pierwszej wizyty w Warszawie, i budować na fundamencie dorobku muzeum. Nowy budynek został zaprojektowany jako miejsce spotkań i obcowania ze sztuką dla ludzi. Ta interakcja zaczyna się od przejrzystości przestrzeni na parterze, które otwierają się na miasto z trzech stron. Budynek po obwodzie jest celowo porowaty i posiada wiele wejść prowadzących do przestrzeni programowych, które mają zaprosić publiczność do rozmowy.
W ciągu ostatnich dziesięciu lat zaobserwowaliśmy przeistoczenie Warszawy w bardziej otwarty i przyjazny dla pieszych ośrodek miejski, jednoczący życie miasta. Można to zobaczyć na przykładzie niedawno wybudowanej kładki pieszo-rowerowej nad Wisłą, łączącej Pragę z siecią nowo wybudowanych ścieżek rowerowych przecinających miejski krajobraz, i ciągłego rozwoju zielonych stref w całym mieście.
Projekt ma na celu skorzystanie z tego pędu i wizji miasta, aby tworzyć miejsce inkluzywne, które przyciąga ludzi.

MACIEJ URBAŃSKI
Kierownik Kontraktu, WARBUD SA

To ciekawy, wymagający i pełen wyzwań projekt, zarówno dla naszej firmy, jak i dla mnie osobiście, najpierw jako Kierownika Budowy, przez pierwsze 3 lata realizacji, a obecnie jako Kierownika Kontraktu zamykającego inwestycję. Największe z wyzwań dotyczyły technicznych i organizacyjnych aspektów budowy.
Muszę podkreślić, że projekt był możliwy do zrealizowania dzięki świetnej kadrze, jaką mamy w Warbudzie. Ich zaangażowanie, doświadczenie i elastyczność sprawiły, że mogliśmy zbudować ten wyjątkowy obiekt. Każdy nasz zespół, od kierowników budowy, przez inżynierów, aż po dział administracyjny, włożył w to ogromny wysiłek i za to wszystkim moim koleżankom i kolegom bardzo dziękuję.

MICHAŁ SADOWSKI
Wiceprezes Zarządu, współwłaściciel Architekt-Partner,
APA Wojciechowski Architekci

Cieszymy się, że nasza pracownia jest zaangażowana w tak ważny dla Warszawy i polskiej sztuki nowoczesnej projekt. Tym bardziej że będzie to jeden z najnowocześniejszych obiektów muzealnych w Europie. Wspólnie z Thomas Phifer and Partners oraz Buro Happold mamy przyjemność współtworzyć projekt Muzeum Sztuki Nowoczesnej oraz teatru TR Warszawa. Generalnym wykonawcą inwestycji jest Warbud SA, a funkcję inżyniera kontraktu sprawują ECM Group Polska oraz Portico Project Management. W tej międzynarodowej (można powiedzieć – transoceanicznej) i wielobranżowej współpracy pełniliśmy funkcję lokalnego architekta odpowiedzialnego za uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę oraz odpowiedzialnego za rozwiązania projektowe zgodne z obowiązującymi w Polsce przepisami techniczno-budowlanymi. Projekt powstał w całości w technologii BIM, z wykorzystaniem najnowszych dostępnych technologii, które implementowane są na placu budowy.
Nowy budynek MSN-u, którego otwarcie nastąpi jeszcze w tym roku, stanowić będzie ważny punkt na mapie nowego centrum Warszawy. Oprócz najwyższej jakości przestrzeni ekspozycyjnej będzie to prawdziwa świątynia sztuki oraz atrakcyjne miejsce dla mieszkanek i mieszkańców Warszawy, a także popularny punkt na turystycznej mapie miasta. W budynku powstanie kino z widownią na 150 osób, autorskim repertuarem filmowym oraz programem wydarzeń towarzyszących. Zrekonstruowane zostanie także legendarne, zaprojektowane przez Zofię i Oskara Hansenów, Studio Eksperymentalne Polskiego Radia – z historycznym i nowoczesnym wyposażeniem ponownie będzie miejscem pracy i wymiany doświadczeń kolejnych pokoleń artystek i artystów. W MSN-ie znajdą się również pracownie konserwatorskie, magazyny dzieł sztuki i archiwa. Ciekawą atrakcją będą tzw. city rooms – pokoje z widokiem na Warszawę. Osoby pracujące skorzystają z nowych pomieszczeń administracyjno-technicznych. Pojawi się  kawiarnia oraz sklep. Powstaną liczne przestrzenie sprzyjające spotkaniom – zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz budynku. Przylegające do muzeum przestrzenie zewnętrzne będą stanowiły miejsce spotkań, działalności kulturalnej – łącznik pomiędzy terenami zielonymi (plac Centralny, park Świętokrzyski).

WIKTOR KOWALSKI
Associate Director, Buro Happold,
Główny Konstruktor

Projekt Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie był dla naszego zespołu konstruktorów źródłem wielu interesujących wyzwań, niespotykanych w innych projektach. Zaprojektowanie unikatowej, wyeksponowanej dla zwiedzających konstrukcji budynku z białego betonu architektonicznego daje dużo satysfakcji. W przeciwieństwie do większości projektów przedmiot naszej pracy – szkielet budynku – nie został zasłonięty sufitami i stanowi integralną część wyjątkowego wnętrza muzeum. Jednak tym, co w największym stopniu zdecydowało o technicznej trudności projektu, było położenie budynku. Obiekt znajduje się na działce, przez którą biegną tunele metra oraz gdzie zlokalizowana jest konstrukcja torów odstawczych stacji Centrum, wraz ze stacją transformatorową. Takie położenie wymagało nieszablonowego podejścia do posadowienia budynku oraz opracowania planu jego wznoszenia w sposób niezakłócający ruchu pociągów metra.
Budynek muzeum częściowo opiera się na konstrukcji stacji metra, a częściowo stoi okrakiem nad tunelami, w czym pomagają żelbetowe pale o średnicy dochodzącej do 1 m i długości przekraczającej 30 m. We współpracy z Politechniką Warszawską, przy wykorzystaniu zaawansowanego oprogramowania do symulacji numerycznych, zbadany został wpływ muzeum oraz robót budowlanych na konstrukcję tuneli. Symulacje komputerowe stanowiły punkt wyjścia do opracowania planu monitoringu metra, dzięki któremu zapewnione zostało bezpieczeństwo podróżnych w trakcie budowy muzeum.