Ogólnopolskie warsztaty ARCHITEKTOUR to wydarzenie mocno rozpoznawalne wśród studentów większości polskich wydziałów architektury. Warsztaty corocznie jednoczą przyszłych projektantów z uznanymi już praktykami z dziedziny architektury i urbanistyki.
Spotkania te służą przede wszystkim wymianie doświadczeń, ale także wypracowaniu szeregu rozwiązań dla problematycznych obszarów miasta goszczącego. Organizatorzy tegorocznej edycji podjęli wyzwanie pracy w mieście niezwykle ciekawym. Bytom, gdzie w tym roku współpracę podjęło blisko 150 studentów oraz projektantów, jest miejscem o niespotykanym charakterze oraz bardzo bogatej historii. Miasto o mocno ugruntowanym mieszczańskim etosie aktualnie zmaga się z wieloma problemami społecznymi. Zjawisko to w sposób naturalny natchnęło organizatorów wydarzenia do podjęcia dyskusji o społecznym charakterze problemów oraz zmian potrzebnych miastu.
Główne zadanie grup projektowych polegało na opracowaniu koncepcji zagospodarowania lub wypracowaniu strategii dla obszarów kluczowych dla Bytomia w oparciu o potrzeby lokalnej społeczności. Tematy dotyczyły m.in. wzgórza Małgorzatka, ulicy Zaułek w ścisłym centrum miasta, ulicy Piekarskiej w północnej części śródmieścia, placu Grunwaldzkiego nieopodal Rynku oraz Placu św. Barbary w dzielnicy Rozbark. Jak co roku, uczestnicy warsztatów mieli szansę pracować ze specjalistami działającymi na styku architektury z wieloma innymi dziedzinami sztuki, planowania przestrzennego, nowych technologii czy nauk humanistycznych. Tegoroczna edycja gościła: pracownię Pronobis Studio (Sylwia Widzisz-Pronobis, Grzegorz Pronobis), fundację Laboratorium Architektury 60+ (Agnieszka Labus, Magdalena Milert, Anna Szewczenko), grupę PARERGA (Paul Cetnarski, Wojciech Mazan), Łukasza Medekszę, Katarzynę Furgalińską (supergut studio), Łukasza Pancewicza (a2p2 architecture & planning), Katarzynę Piskorek w duecie z Dominiką Janicką, Kacpra Radziszewskiego (Architektura Parametryczna), Bartosza Haducha (NArchitekTURA) oraz Sebastiana Nagy (sebastian nagy architects, Bratysława).
Nacisk na rozpoczęcie dyskusji o rewitalizacji jako o problemie nie tyle przestrzennym, co przede wszystkim społecznym widoczny był we wszystkich rozwiązaniach zaprezentowanych przez uczestników warsztatów. Nie zabrakło propozycji na wskroś architektonicznych, jak i rozwiązań mocno nacechowanych elementami strategii rozwoju dla wybranych obszarów. Znaczna większość spośród tegorocznych zespołów projektowych rozpoczęła swoją pracę od dialogu z lokalną społecznością, co zaowocowało szeregiem bardzo ciekawych zmian przestrzennych mocno angażujących mieszkańców obszarów projektowych. Na uwagę zasługuje zarówno fakt coraz częstszego uwzględniania mieszkańców i ich potrzeb jak również zgłębianie historii miasta podczas prac projektowych.
Tygodniowe wydarzenie urozmaicone zostało szeregiem paneli wykładowych prezentujących twórczość tutorów jak i studentów oraz debatą „Bytom dziś i jutro”, którą z zaangażowaniem poprowadził Hubert Trammer. Uczestnikami tegorocznej debaty byli Agnieszka Labus, Katarzyna Rzepka, Przemo Łukasik, Grzegorz Pronobis oraz Bogusław Hajda. Do najważniejszych wydarzeń towarzyszących można zaliczyć także inaugurujący warsztaty wykład architekta oraz urbanisty Stefana Werrera (711 LAB Stuttgart, FH Aachen University of Applied Sciences) oraz nieszablonowe wystąpienie połączone z dyskusją w wykonaniu specjalisty z zakresu rewitalizacji miast Wojciecha Kłosowskiego.
Poza niewątpliwie istotnym wątkiem szkoleniowym i dydaktycznym, tegoroczne warsztaty po raz kolejny ujawniły silną potrzebę interdyscyplinarnego podejścia w zakresie projektowania przestrzeni miejskich oraz rewitalizacji obszarów zdegradowanych. Prowadząc publiczną debatę na temat niedostatków oraz zagrożeń polskich miast średniej wielkości ARCHITEKTOUR staje się wydarzeniem niezwykle ważnym dla ich mieszkańców jak i samorządów.
fot. Jakub Nanowski