1,5 m grubości na 2,8 m szerokości i 11,2 metry wysokości, waga ok 29 ton. To wymiary chwytaka, który wykona ściany szczelinowe komory startowej dla tarczy TBM. Ściany tzw. łącznika będą miały szerokość 150 cm i będą to najgrubsze sekcje wykonane w naszym kraju przez Soletanche Polska, światowego lidera w zakresie budownictwa podziemnego.
Na budowie tzw. Komory Odolanowskiej prace związane z realizacją fundamentowania specjalistycznego idą zgodnie z harmonogramem. Na ten moment wykonane zostały ściany szybu, przez który będzie opuszczana największa w Polsce tarcza TBM (średnica tarczy wynosi 13 m). Obecnie rozpoczęły się roboty związane z wykonaniem niestandardowej wielkości ciągu ścian szczelinowych łączących ze sobą dwa szyby. Drugi szyb przeznaczony jest dla mniejszej tarczy (o średnicy 8,7m), która będzie miała za zadanie wydrążenie tzw. tuneli rozjazdowych.. W czasie trwania prac budowlanych ściany łącznika będą stanowiły zabezpieczenie wykopu. W fazie docelowej staną się integralną częścią konstrukcji podziemnej obiektu.
150 cm szerokości zamiast standardowych 60 cm
Skąd pomysł na takie rozwiązanie? Koncepcji na wykonanie łącznika pomiędzy dwoma szybami mieliśmy kilka. Ostatecznie generalny wykonawca, firma PBDiM Sp. z o.o., zadecydował się na rozwiązanie zakładające wykonanie niestandardowej szerokości ścian szczelinowych. Gabaryty ściany wynikają z warunków hydro- geologicznych tj. parcia gruntu, wody oraz tzw. obciążeń użytkowych na poziomie terenu. Dzięki zwiększonej grubości ścian w fazie realizacyjnej nie będzie potrzebne jej dodatkowe rozparcie, co w znacznym stopniu ułatwi, a tym samym przyśpieszy wykonanie wykopu oraz prowadzenie robot ziemnych i żelbetowych – wyjaśnia Urszula Tomczak, Główny Projektant i Ekspert Soletanche Polska
Ściana o grubości 150 cm zrealizowana zostanie na głębokości od 10 do 35m poniżej poziomu terenu i będzie to 310 metrów bieżących. Do jej wykonania zostanie zużyte 11 122 m³ betonu. Pole powierzchni ścian szczelinowych to
7 414 m². Zabezpieczeniem stateczności ścian szczelinowych jest strop rozporowy na wierzchu ścian. W fazie docelowej pracy ściany dodatkowo jako rozparcie pracuje płyta fundamentowa. Po zakończeniu prac związanych z realizacją łącznika Soletanche przejdzie do kolejnego etapu jakim jest realizacja ścian drugiego szybu.
Soletanche dobrze zna specyfikę gruntów na jakich stoi Łódź. Spędziłem tu blisko 3 lata nadzorując prace geotechniczne trasy W- Z oraz pobliskiego Hiltona – wspomina Jakub Morzywołek, Projekt Manager, Soletanche Polska Jestem przekonany, że ta wiedza i doświadczenie przełożą się na efektywność i jakość naszej pracy na tym projekcie – zapewnia. Ta realizacja jest nietypowa, ponieważ bardzo rzadko zdarza się nam wykonywać tak szerokie ściany. Nawet na naszej brygadzie rozmiar chwytaka robi wrażenie. Lubimy niestandardowe realizacje i wyzwania z nimi związane, one właśnie sprawiają, że lubimy naszą pracę. – podsumowuje Morzywołek.
Strategia jaką przyjęło miasto wpisuje się w ogólnoświatowy trend polegający na oddawaniu przestrzeni dla ruchu pieszo – rowerowego chowając jednocześnie infrastrukturę drogową i kolejową pod ziemię, minimalizując tym samym hałas i emisję CO₂ do atmosfery. To plasuje Łódź w kręgu największych światowych aglomeracji, które przyjęły podobne cele. Inwestycja mocno przyczyni się również do usprawnienia ruchu kolejowego w kraju, na skutek połączeniu pomiędzy dworcem Łódź Fabryczna, a Łódź Kaliska. Dzięki budowie mniejszych przystanków tunel średnicowy będzie również alternatywną formą komunikacji względem autobusów i tramwajów dla mieszkańców Łodzi. Z tunelu będzie korzystać Łódzka Kolej Aglomeracyjna. To oznacza, że podziemne połączenia kolejowe będą potężnym wsparciem dla komunikacji w mieście.
Tunel średnicowy jest jedną z większych realizacji tunelowych w jakich obecnie bierze udział Soletanche Polska. W tym samym czasie firma prowadzi prace na budowie krańcowej stacji II linii metra, C21 (M2 Bródno) w Warszawie (wraz z torami odstawczymi oraz podziemną halą, która ma pomieścić 11 torów umożliwiających pociągom zawracanie) oraz najdłuższego tunelu drogowego w Polsce realizowanego w technologii ścian szczelinowych w ramach zadania A Południowej Obwodnicy Warszawy. W Łodzi oprócz wspomnianej Komory Odolanowskiej firma wykonuje również fundamenty tunelu drogowego powstającego w ramach projektu pod nazwą Rynek Kobro.
Zakres prac zakontraktowanych przez Soletanche Polska ma zakończyć się w 4 kwartale 2020 roku, pod warunkiem, że nie zostanie on rozszerzony. Kontrakt jest realizowany na zlecenie Przedsiębiorstwa Budowy Dróg i Mostów Sp. z o.o. Natomiast zamawiającym jest PKP PLK.
Informacje dodatkowe:
Na czym polega technologia ścian szczelinowych? – Ściany szczelinowe to żelbetowe konstrukcje wykonywane w gruncie wykorzystywane jako pionowe obudowy głębokich wykopów. Technologia wykonywania zakłada prowadzenie wykopu wąskoprzestrzennego specjalnym chwytakiem hydraulicznym lub mechanicznym. Z postępem usuwania urobku z wykop wypełnia się go zawiesiną bentonitową, która zabezpiecza przed zawałem gruntu do wewnątrz.
Po osiągnięciu projektowej głębokości ściany szczelinowej następuje instalacja kosza zbrojeniowego i betonowanie metodą „contractor”. Soletanche Polska wykonuje ściany szczelinowe w technologii CWS® (continuous water stop).
Stateczność ściany zapewniana jest przez rozpory stalowe lub kotwy gruntowe.
Opis procesu wykonywania ścian szczelinowych wraz z modelem 3D:
- Faza Pierwsza od lewej – Wykonanie murków prowadzących – liniowe elementy betonowe wyznaczające geometryczne położenie ściany szczelinowej, ograniczają odchylenie chwytaka w pierwszym etapie wykonywania wykopu szczelinowego oraz zapewniają stateczność ścian wykopanej szczeliny w jej górnej, przypowierzchniowej części
Następnie za pomocą charakterystycznego chwytaka (łyżki z tzw. szczęką) głębiona jest sekcja. Wraz z postępem wydobywania urobku, sekcja szczeliny zostaje wypełniona zawiesiną bentonitową zabezpieczającą wykop przed osuwaniem się gruntu do jego wnętrza
- Faza Druga od lewej – Wprowadzanie zbrojenia – zbrojenie w postaci szkieletów wprowadza się na określoną głębokość do szczeliny wypełnionej zawiesiną bentonitową .Prefabrykaty zbrojeniowe skonstruowane są tak aby umożliwić swobodny przepływ betonu i centryczne położenie zbrojenia w szczelinie.
- Faza Trzecia od lewej – Betonowanie sekcji – odbywa się metodą „contractor” czyli metodą betonowania podwodnego („beton do betonu”) przez leje rurowe na dno szczeliny wypełnionej zawiesiną bentonitową. Z postępem betonowania i wzrostem poziomu betonu w szczelinie zawiesina jest odpompowywana. Betonowanie sekcji musi być przeprowadzone bez przerw, w ciągu jednego procesu.
- Faza Czwarta od lewej – Kontrola jakości – w każdej fazie wykonywania ściany szczelinowej kontrolowana jest prawidłowość min. następujących parametrów: pionowość i głębokość otworu oraz jakość zawiesiny w trakcie prowadzenia wykopu i betonowania, położenie klatek zbrojeniowych, jakość betonu i stopień wypełnienia szczeliny.
