Lampa chce być czymś więcej

Z jakimi trendami mamy do czynienia w projektowaniu oświetlenia? Na jakie aspekty szczególny nacisk kładą architekci i designerzy? Jakie technologie wykorzystują? Na przykładzie doświadczeń ze swojego portfolio temat naświetlają czołowi projektanci.

W obszarze oświetlenia dla architektów najważniejsze są oczywiście design, a także natężenie oraz barwa światła. Te aspekty dominują i są kluczowe w procesie doboru opraw oświetleniowych. Dzisiaj w zdecydowanej większości chodzi o zaawansowane diody LED, którymi można sterować z aplikacji mobilnych, stacjonarnych, smart home oraz w sposób tradycyjny. W nowoczesnych diodach bez problemu zmienimy barwę światła – np. z zakresu 2700 K na 4000 K w zależności od potrzeb. Możemy też regulować natężenie światła. Na razie jeszcze skromną grupę produktów stanowią oprawy ze źródłami typu OLED, czyli bazującymi na technologii, która jest dziesięciokrotnie bardziej oszczędna od LED-ów. Produkcja źródeł OLED jest cały czas droga, co stanowi barierę dla większości inwestorów. W perspektywie dekady wszystko się jednak zmieni i oprawy oświetleniowe przejdą kolejną rewolucję, tak jak miało to miejsce w przypadku zastąpienia tradycyjnych źródeł światła LED-ami i PowerLED-ami. Inny ważny trend dotyczy aspektów ekologicznych, na które zwraca uwagę coraz większe grono architektów oraz inwestorów. Chodzi zwłaszcza o to, z czego wyprodukowana jest oprawa i czy użyte materiały będą mogły być poddane upcyklingowi. Tu dobrym przykładem jest oświetlenie akustyczne bazujące na materiałach pochodzących z recyklingu odpadów gospodarczych. Lampy Haloo, które zaprojektowałem dla firmy Labra, powstają z włókniny petfelt – do zrobienia oprawy o wymiarach 80 x 40 cm wykorzystuje się 20 butelek PET o objętości 1,5 l. Dzięki temu te wszechobecne odpady zyskują nowe życie i nowe właściwości praktyczne, nie zanieczyszczają już środowiska. Panele z petfeltu są montowane na specjalnie zaprojektowanej ramie aluminiowej. Całość uzupełniają zaawansowane diody LED, którymi można sterować tradycyjnie bądź z poziomu aplikacji mobilnej, regulując natężenie czy barwę światła. Oprawy stanowią więc rozwiązanie 2 w 1, ponieważ uwzględniają potrzeby akustyczne oraz pełnią funkcję zaawansowanych, nowoczesnych lamp. Taki produkt znajdzie zastosowanie zarówno w domach, jak i biurach. Klienci będą mogli zaspokoić jednocześnie dwie potrzeby, a przy tym ograniczyć zużycie materiałów czy np. ścieżkę CO2. Oprawa w 99% będzie się nadawała do recyklingu oraz upcyklingu (pozostały 1% to diody LED). Tu warto zauważyć, że wykorzystanie odpadów gospodarczych do produkcji opraw oświetleniowych stanowi pionierskie podejście, jeśli chodzi o polskie firmy oświetleniowe.

Czy można powiększyć istniejący budynek? Przecież nie da się go napompować czy naciągnąć, ale… gdyby tak spróbować użyć światła?

Generalnie oświetlenie w budynku służy umożliwieniu korzystania z niego w każdych warunkach oświetlenia naturalnego, a szczególnie po zmroku. Dodatkowo oświetlenie może wywoływać wiele emocjonalnych efektów we wnętrzu, akcentując elementy budynku, osie, kierunki, dekoracje. W naszym projekcie chcieliśmy także uzyskać dodatkowe efekty po włączeniu oświetlenia. Stojąc w centralnym patio Wydziału Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego oraz włączając oświetlenie, uzyskujemy powiększenie centralnej przestrzeni, zapraszając do jej współtworzenia przyległe korytarze i pomieszczenia. Przestają istnieć ściany budynku, zaciera się granica inside/outside, dzięki czemu patio staje się dwa razy większe.

Projekt oświetlenia Wydziału Radia i Telewizji miał przede wszystkim spełniać wymagania
stawiane przez architektów i użytkownika. Pozostało także nieco miejsca na drobne teatralne zabiegi.

Oprawy oświetleniowe umieszczone są przeważnie we wnękach sufitów, co sprawia, że pozostają niemal niezauważalne w odbiorze i nie zakłócają czystości architektury, jednak ich ekscentryczne lokalizacje mają często na celu niemal ekspresjonistyczne podkreślenie charakteru materiałów, głównie pięknej cegły klinkierowej z charakterystycznymi spiekami.

Tam, gdzie to jest potrzebne, oświetlenie wychodzi na pierwszy plan. Przede wszystkim ma to miejsce w wysokiej przestrzeni głównej, otwartej klatki schodowej. Odważna forma zawieszonych na długich linach opraw nawiązuje do produkowanych tu wcześniej żarówek i stanowi zaskakującą odskocznię od dominujących w całym obiekcie prostoty oraz umiaru.

W odniesieniu do powierzchni biurowych, które są głównym polem działalności naszej pracowni, od kilku lat rozwijają się te same trendy w oświetleniu: energooszczędność i zdrowie użytkownika. Są one pochodną projektowania zgodnego ze zrównoważonym rozwojem oraz green politic – wpisanej obecnie w główne wartości każdej korporacji.

Energooszczędność odnosi się już nie tylko do użycia ledowych źródeł światła, ale również odpowiedniego zarządzania strefami oświetlenia. Mam tutaj na myśli specjalne grupowanie opraw sterowanych przez użytkowników za pomocą aplikacji na smartfonach, QR kodów lub odgórnie przez czujki ruchu, które dodatkowo rejestrują liczbę osób w danym pomieszczeniu czy open space i dobierają użycie odpowiedniej liczby oraz miejsca świecenia opraw. Ważnym elementem jest również temperatura barwowa lamp, które w zależności od miejsca użycia w biurze, szczególnie nad biurkami, mają pobudzać pracowników, a w kuchniach czy strefach relaksu działać odprężająco.

W ostatnim czasie w związku z pandemią COVID-19 pojawiły się oprawy, które filtrują powietrze w pomieszczeniach, znacząco podnosząc poziom bezpieczeństwa pracy.  

Jednym z najważniejszych obok oświetlenia czynników dla zdrowia użytkownika w biurze jest akustyka. W tym przypadku rozwiązania zmniejszające pogłos w pomieszczeniach, panele akustyczne można powiązać z energooszczędnymi oprawami oświetleniowymi. Taki zabieg, szczególnie w przypadku braku sufitów podwieszanych, bardzo często stosujemy w naszych projektach.

W ostatnim czasie w związku z pandemią COVID-19 pojawiły się również oprawy, które filtrują powietrze w pomieszczeniach, znacząco podnosząc poziom bezpieczeństwa pracy nie tylko w placówkach medycznych, ale również w biurach. Jest to technologia wykorzystująca promieniowanie UV-C. W zależności od rodzaju oprawy i szczelności osłony lampy można stosować ją również podczas obecności osób w pomieszczeniach. Jest to rozwiązanie, które coraz częściej wykorzystują producenci budek, aby wysterylizować ich wnętrze przez kilka minut po użyciu.

Na podanych przykładach widać, iż lampy w nowoczesnym biurze mają bardzo szerokie zastosowanie, nie tylko związane już z samym oświetleniem, oraz jak najbardziej wpisują się zarówno w ekologiczny, jak i postcovidovy trend projektowania zdrowego środowiska pracy.

Poza troską o naturę oraz inspiracjami z niej płynącymi w naszej pracy cenimy prostotę, a co za tym idzie – lampy oparte na geometrii, w których główną rolę gra ciekawie wyeksponowane światło.

Światło ma decydujący wpływ na odbiór wnętrza. Często uświadamiamy w rozmowach naszym klientom, że to właśnie samym światłem możemy zarówno stworzyć piękne wnętrze, jak i je popsuć. Nieumiejętnie dobrane oświetlenie to w aranżacji wnętrza jeden z grzechów ciężkich. Odpowiedni jego dobór nie jest zaś sprawą prostą, ponieważ każde wnętrze jest inne, a różne style wnętrz wymagają odmiennych sposobów oświetlenia.

Wspólnym mianownikiem dla każdego wnętrza jest potrzeba, by oświetlenie pomagało w realizowaniu trybu i stylu życia jego użytkowników. Aby to zadanie mogło być spełnione, należy uwzględnić w projekcie zarówno

oświetlenie doświetlające równomiernie przestrzeń, oświetlenie stricte użytkowe (jak to do czytania, nad blatem kuchennym czy do wykonywania makijażu), oświetlenie klimatyczne (pośrednie, gdzie nie widać źródła światła, a tylko efekt jego zastosowania – lampy podłogowe oraz stołowe), jak i oświetlenie dekoracyjne. W każdym z tych rodzajów mamy teraz dostępne na rynku tysiące lamp.

Naszą zawodową bolączką jest teraz fakt, iż często producenci tworzą piękne lampy o różnych zastosowaniach, ale bez możliwości wymiany źródła światła w ogóle (gdy lampa się przepala, trzeba zmienić całość) lub samodzielnie (gdy żarówka się wypala, trzeba wysłać lampę do producenta – często za granicę). Co więcej, po 5 latach dany model lampy nie jest już produkowany, a w efekcie klient zmuszony jest po zużyciu źródła światła i tak wymienić całą lampę. Wspominamy o tym nie tylko dlatego, że jest to uciążliwe. Przeszkadza nam to również dlatego, że jest wbrew podejściu ekologicznemu do urządzania wnętrz, które staramy się stosować i promować. Jesteśmy przekonani, że EKOLOGIA to słowo-klucz dla przyszłości wielu branż, w tym tej oświetleniowej. Z naszych obserwacji wynika, że wciąż nie jest z tym najlepiej, choć oczywiście trend związany z oświetleniem LED nieco sytuację poprawia. Poza troską o naturę oraz inspiracjami z niej płynącymi w naszej pracy cenimy prostotę, a co za tym idzie – lampy oparte na geometrii, w których główną rolę gra ciekawie wyeksponowane światło. Cieszymy się też z coraz większej popularności tzw. inteligentnych instalacji, które ułatwiają naszą pracę ze światłem – dzięki nim możemy w bardzo szerokim spektrum dostosowywać natężenie światła, sceny świetlne, planować „harmonogram oświetleniowy doby”, wprowadzać korekty ustawień związane ze zmianą potrzeb użytkowników lub po prostu zmianą nastroju. Przykładem wnętrza w dużej mierze opartego na takich inteligentnych rozwiązaniach jest projektowany przez nas dom w Elblągu, którego zdjęcia widzicie Państwo obok. Drugi prezentowany projekt to apartament Mokotowska Chic zlokalizowany w zabytkowej warszawskiej kamienicy. Tam sceny świetlne tworzyliśmy sami i udało się osiągnąć różne nastrojowe rozwiązania, które cenią sobie domownicy, a nagrodziło je jury międzynarodowego konkursu Europe Property Awards.

Lampa chce być czymś więcej…

Światło oraz dźwięk – to elementy, które odpowiadają za nasze postrzeganie świata i jednocześnie są najważniejsze dla komfortu życia oraz pracy. Wszyscy mamy świadomość, jak wygląda nasze codzienne życie – w ciągłym pędzie i hałasie – samochody, klaksony, syreny, a w biurze… ponad sto osób na otwartej przestrzeni pracuje, rozmawia – brzmi jak horror – ale spokojnie, dzięki odpowiednim układom funkcjonalnym oraz wykorzystaniu całej gamy elementów akustycznych, w tym lamp, można stworzyć komfortowe środowisko pracy z nowatorską kolorystyką i niepowtarzalnym klimatem.

Współczesne trendy idą w kierunku poszukiwania wnętrz o charakterze mniej oficjalnym, bardziej home design: ciepłe, przytulne, koniecznie z przymrużeniem oka. Jako projektanci lubimy odważne rozwiązania, zabawę formą oraz kolorem, a coraz częściej producenci oświetlenia są bardzo otwarci na nowe pomysły i nowatorskie rozwiązania, szczególnie cenimy rozwiązania all in one – gdzie np. lampy mogą być czymś więcej: nie tylko są źródłem światła, ale jednocześnie redukują hałas, poprawiają akustykę i są elementem designu we wnętrzach.

Oprawy akustyczne firmy Plus Lighting , zastosowane we wnętrzach biurowych w Katowicach (na zdjęciu powyżej), zostały wyposażone w źródła światła zarówno o rozsyle bezpośrednim (jako oświetlenie główne miejsc pracy) oraz rozsyle pośrednim –„zmiękczające” oświetlenie na całej powierzchni. Spełniają ponadto wyśrubowane normy oświetleniowe w zakresie współczynnika olśnienia UGR<16.

Mają też możliwość regulacji strumienia świetlnego dzięki zastosowaniu systemu sterowania DALI. W zakresie akustyki postawiono na odpowiedni dobór materiałów (tak aby spełnione zostały normy i wytyczne w zakresie niepalności materiałów oraz akustyki). Panele akustyczne zostały wyprodukowane w oparciu o najlepsze dostępne na rynku materiały, takie jak pianka Basotect BASF czy panele PET marki BWF.

Trendy i znaczenie oświetlenia odzwierciedlają się w systemach certyfikacji budynków – BREEAM, LEED oraz WELL – w których zagadnieniom związanym z oświetleniem przypisano konkretne punkty.

W kwestii oświetlenia wnętrz i zagadnień stricte projektowych temat jest bardzo dynamiczny ze względu na zmiany w podejściu do projektowania m.in. mieszkań oraz biur. Dynamiczne koncepcje pomieszczeń tworzą przestrzeń dostosowaną do nowego rodzaju komunikacji w życiu codziennym. Elastyczność, a także skupienie się na dobrym samopoczuciu wymagają odpowiedniej infrastruktury. Doskonałym rozwiązaniem jest dostosowane do wymogów użytkowników oświetlenie, które może się zmieniać podczas dnia zależnie od godziny, zadań do wykonania czy samopoczucia przebywających w pomieszczeniach osób. Przy całej złożoności zagadnienia wyraźnie widocznych jest kilka trendów: wymagania środowiskowe – stosowanie zrównoważonych rozwiązań z uwzględnieniem analizy procesu produkcji, transportu, trwałości i eksploatacji; wellbeing – adaptacja oświetlenia do potrzeb oraz z myślą o komforcie człowieka (Human Centric Lighting) – wpływa na samopoczucie użytkowników, wydajność w pracy. Systemy oświetleniowe projektowane są zgodnie z naturalnym cyklem dobowym i biorytmem człowieka; elastyczność w dostosowaniu oświetlenia do indywidualnych potrzeb poszczególnego użytkownika; oświetlenie współtworzące architekturę: buduje przestrzeń oraz nastrój, podkreśla kierunki, płaszczyzny, rytmy i sekwencje, wydobywa bryły oraz materiały, stawia akcenty; cyfryzacja – nowoczesne systemy sterowania oświetleniem; oświetlenie jako jeden z elementów BIM – zmniejszenie zużycia energii, ograniczanie serwisu i obsługi, współpraca z innymi elementami technologii budynku.

Trendy oraz znaczenie oświetlenia odzwierciedlają się w systemach certyfikacji budynków – BREEAM, LEED oraz WELL – w których zagadnieniom związanym z oświetleniem przypisano konkretne punkty.

Podczas projektowania kładziemy nacisk na funkcjonowanie budynków w przyszłości, zarówno bliższej, jak i dalszej. Zadajemy sobie pytania, jak zaprojektowane oświetlenie się sprawdzi, kiedy budynek będzie funkcjonował jako całość, już z jego mieszkańcami oraz użytkownikami. Rozważamy, jak się wpisze w określone miejsce. Oświetlenie odgrywa tu jedną z głównych ról. Oświetlenie musi współgrać i uzupełniać się z architekturą. Musimy o tym pamiętać na wczesnym etapie projektowania.

Wejście do powszechnego użycia technologii LED kilkanaście lat temu pozwoliło na otwarcie nowych możliwości. Technologia LED pokazała, że czujemy głębiej i mocniej. Płynne sterowanie natężeniem światła, zmiana koloru barw są na wyciągnięcie ręki. Daje to współmierne efekty oraz możliwości w projektowaniu. Barwy widoczne w nocy są pełne, bardzo zbliżone do tych przy świetle dziennym. Tradycyjne źródła światła spłaszczały i ograniczały te doznania.

Jesteśmy bardzo zainteresowane dalszym rozwojem tej branży, a także możliwościami, które ten rozwój może otworzyć. Widzimy opcje fantastycznego zastosowania w architekturze np. oświetlenia pomieszczeń ogniwami OLED zlokalizowanymi w taflach szkła okiennego, które dawałyby efekt oświetlenia naturalnego, i dostosowania jego parametrów do indywidualnych wymagań.

Apartamenty Harfowa w Warszawie (w trakcie realizacji)

Budynek wielorodzinny. Jego funkcja sprawia, że po zmroku będzie żył swoim życiem: z części okien będzie wydobywało się światło i zmiany na elewacji mogą być bardzo dynamiczne (włączanie oraz wyłączanie świateł w poszczególnych pomieszczeniach). Mieszkańcy mogą chcieć korzystać z balkonów i włączać tam światła zależnie od swoich potrzeb. Starając się zmniejszyć emisję światła, tj. zanieczyszczenie środowiska światłem, fasada inwestycji będzie minimalnie podświetlona tylko przez krótki czas w określonych godzinach, zmiennie względem pór roku. Indywidualne oświetlanie balkonów będzie możliwe po wyłączeniu się iluminacji fasad.

Skyliner w Warszawie

Strzelisty, smukły drapacz chmur o starannie wypracowanym kształcie. Wiele ostatnich pięter tego 195-metrowego budynku rzeczywiście chowa się w chmurach. Inwestycja została zaprojektowana w zgodzie z najnowszymi trendami oświetleniowymi. W biurowcu zastosowano wiele innowacyjnych rozwiązań, między innymi automatyczne oświetlenie zewnętrzne (wyposażone w czujniki zmierzchowe i wyłączane w godzinach nocnych) oraz zegar czasowy pozwalający na ograniczenie zbędnego działania oświetlenia w ciągu dnia.

W reprezentacyjnym lobby inwestycji znalazły się LED-owe flexy – rzeźby w formie lamp, które zmiękczają geometryczne formy wnętrza.

Trendy w projektowaniu oświetlenia niewątpliwie wiążą się z ogólnymi trendami w projektowaniu wnętrz komercyjnych. Mamy więc wielofunkcyjność przestrzeni, a w korelacji z tym – połączenia różnych rodzajów oświetlenia (punktowego, strefowego, ogólnego, dekoracyjnego, ambientowego) pozwalające na tworzenie różnych świetlnych nastrojów w zależności od sytuacji i potrzeb użytkowników. Do tego oczywiście elektroniczne systemy sterowania ułatwiające te zmiany, pozwalające na ich programowanie w czasie, tworzenie różnorodnie oświetlonych stref w dużych, otwartych wnętrzach, zmianę koloru.

Kolejny trend to indywidualizacja – a więc lampy czy instalacje świetlne projektowane specjalnie dla danego obiektu czy wnętrza. Przykładem takiego nurtu są np. lampy zaprojektowane przez nasze studio MIXD do restauracji w Cukrowni Żnin. Zgodnie z charakterem tego postindustrialnego obiektu zostały one wykonane z elementów z recyklingu: porcelanowych izolatorów elektrycznych. Z kolei tworząc koncepcję co-workingu w Katowicach, postanowiliśmy odtworzyć na potrzeby jego wnętrza modernistyczne lampy z nieistniejącego już hotelu Silesia, ikony śląskiej architektury. W tym przypadku chodziło o nawiązanie do lokalności, wprowadzenie wyrazistego akcentu kojarzącego się z tym miastem i regionem.

Ważny trend to troska o wellbeing, zdrowie oraz dobre samopoczucie użytkowników. W sferze oświetlenia odpowiadają mu nowoczesne źródła światła o odpowiedniej temperaturze barwnej, a także sterowanie natężeniem i barwą oświetlenia w taki sposób, by naśladować naturalny dobowy rytm światła dziennego.

To szczególnie istotne w miejscach, gdzie spędzamy dużo czasu: biurach, szkołach. Tu warto też wspomnieć o tym, że ze względu na pojawianie się we wnętrzach rozbudowanych kompozycji żywych roślin czasem niezbędne jest specjalistyczne oświetlenie, które pomaga im zapewnić optymalne warunki wzrostu.

Wreszcie niezmiennie istotna jest oszczędność energii: energooszczędne i trwałe źródła światła, stosowanie wyłączników aktywowanych czujnikami ruchu (które są nie tylko sposobem na oszczędność energii, ale także komfortowym rozwiązaniem np. w hotelach). Moim zdaniem bardzo ciekawym kierunkiem w projektowaniu opraw świetlnych czy też lamp jest hybrydowość. Źródła światła już dziś są integrowane np. z panelami akustycznymi, głośnikami, meblami. Myślę, że ten trend nadal będzie się rozwijał i przyniesie projektantom wnętrz wiele ciekawych rozwiązań.

Obiekty architektoniczne, dzielnice miast, place są zawsze swego rodzaju manifestem, reprezentantem Ducha Czasu. Jaka jest rola światła w tych obiektach? Le Corbusier zdefiniował ją pośrednio, uznając architekturę za „mistrzowską, poprawną, wspaniałą grę brył połączonych w świetle”. Z pozycji projektanta (architekta) światła czytam tę myśl, mając świadomość, że naturalną właściwością światła jest dynamika. Wystarczy spojrzeć za okno – światło dzienne jest w swej naturze zmienne. Światło sztuczne w architekturze było w przeszłości (oprócz niewielu wyjątków) analogowe, stałe, on/off. Epoka digitalizacji oświetlenia, technologia LED, sterowanie, możliwość tworzenia nowych struktur dynamizacji oświetlenia wykorzystujących bazy danych – doprowadziły do powstania pojęcia Smart Light. Jak obrazują przykłady, chodzi nie tylko o nowe technologie, ale o nową jakość światła zintegrowanego z obiektem. O światło, które nie tylko moduluje przestrzeń, ale również nadaje jej wyraz, podkreśla jej tożsamość – zmienną w swej estetyce i funkcji, płynną w zależności od pory dnia oraz roku.

Warszawska Fabryka Norblina to jeden z bardziej ekscytujących obiektów, który nasz zespół mógł projektować w ostatnich 20 latach. Historia przepleciona z nowoczesnością, kultura i rozrywka połączona z handlem, gastronomią oraz usługami, urok w otoczeniu postindustrialnym. Odpowiadamy światłem na potrzeby każdej z tych funkcji.

Podobnie jest z największą promenadą nad Morzem Północnym w letniskowej dzielnicy Hagi – Scheveningen. Na długości prawie 5 km przeobraża się z rozkrzyczanego bulwaru w strefę relaksu i wyciszenia z systemami oświetlenia zintegrowanymi w elementy architektury krajobrazu, podkreślającymi nadmorską roślinność, bliskość wydm oraz wioski rybackiej.

Obydwa te obiekty łączy coś szczególnego: historia miejsca, specyficzny light code. Pojęcie smart ma w tym kontekście jeszcze jedno znaczenie, bez którego sukces tych projektów byłby niemożliwy – communication design. Uruchomienie procesu komunikacji od początku i na wszystkich płaszczyznach pozwala wypracować oraz zrealizować wyrazisty, a przy tym dopracowany projekt.

To, na co jako architekci zwracamy i będziemy zwracać coraz większą uwagę w przypadku oświetlenia, to elastyczność i funkcjonalność – dostarczenie użytkownikom możliwości indywidualnego dopasowania swojego środowiska do własnych przyzwyczajeń oraz aktualnych potrzeb.

Głównym i najciekawszym w mojej ocenie trendem jest bardzo detaliczne podejście do oświetlenia jako elementu budującego ergonomię oraz wellbeing w przestrzeni biura. Przestaje być ono traktowane jedynie jako źródło odpowiedniej i podstawowej iluminacji stanowiska pracy czy jako stylowy dodatek w dekoracji przestrzeni. Dziś można zauważyć coraz większy zwrot w kierunku traktowania oświetlenia jako elementu pozwalającego na elastyczne kształtowanie otoczenia, jego estetyki oraz funkcjonalności. Obecnie kwitnące trendy to możliwość regulacji natężenia oświetlenia, doboru odpowiedniej temperatury barwowej światła czy decydowanie o tym, czy używamy światła bezpośredniego czy pośredniego. Ważnym elementem w tym kontekście jest też możliwość indywidualnego sterowania oświetleniem w przestrzeni pracy za pomocą predefiniowanych scen czy poprzez aplikacje w urządzeniach mobilnych, dzięki którym możliwe jest aktywowanie oświetlenia przez indywidualne dla danej przestrzeni kody QR. Dodatkowym atutem jest na pewno zastosowanie opraw oświetleniowych jako elementów akustycznych w różnych formach.

To, na co jako architekci zwracamy i będziemy zwracać coraz większą uwagę w przypadku oświetlenia, to elastyczność i funkcjonalność – dostarczenie użytkownikom możliwości indywidualnego dopasowania swojego środowiska do własnych przyzwyczajeń oraz aktualnych potrzeb. Sama forma powinna iść ku uproszczeniu

i unifikacji. Główny element, na który będziemy kłaść nacisk, to utylitarność oraz integracja z otoczeniem – IoT. Technologie brane pod uwagę przy projektowaniu odpowiedniego oświetlenia to wymienione funkcjonalności, a także ich zintegrowanie dzięki odpowiednim systemom. Ważna jest (i będzie) możliwość sterowania z urządzeń mobilnych poprzez wspomniane kody QR. To, co w przyszłości będzie zasługiwało na większą uwagę, to pełne wprowadzenie opraw w sieć IoT i traktowanie ich jako narzędzi do analityki przestrzeni pracy poprzez m.in. wyposażenie w czujniki obecności czy kamery LowRes.

Wystarczy nacisnąć przycisk, a twój spersonalizowany inteligentny dom zapewni optymalny komfort oświetleniowy.

Nowoczesne systemy oświetleniowe pozwalają zapewniać przytulną atmosferę oraz poprawiać komfort pracy i mieszkania. Przykładowo innej oprawy wymaga nauka przy biurku, innej – wieczorny relaks w salonie przy książce, a jeszcze innej – kolacja we dwoje. Ciepłe białe światło jest postrzegane jako komfortowe i relaksujące, a to o chłodniejszej barwie jest szczególnie odpowiednie do uzyskania oświetlenia do pracy czy aktywności w ciągu dnia. Wyjątkowego znaczenia nabiera tu również efekt pozawizualny: poprzez specjalne receptory w naszych oczach oświetlenie kontroluje nasz rytm dobowy, silnie wpływając na samopoczucie i zdrowie.

Technologie sterowania oświetleniem wykrywają ludzi w budynku i identyfikują sceny świetlne dostosowane do ich potrzeb, w tym do rytmu biologicznego. Romantyczny nastrój, światła dopasowane do wyświetlanych filmowych scen lub muzyki czy ogród rozświetlony po zmroku – to wszystko potrafią inteligentne systemy, takie jak KNX czy ABB-free@home®, a także inteligentne włączniki światła, np. seria Friends of Hue, która działa w połączeniu z aplikacją Philips HUE, a wszystko odbywa się w pełni bezprzewodowo, za pomocą technologii radiowej.Wykorzystuje ona i dopasowuje natężenie oraz barwę świecenia poszczególnych lamp w pomieszczeniach, co pozwala budować klimat we wnętrzach.

Wystarczy nacisnąć przycisk, a twój spersonalizowany inteligentny dom zapewni optymalny komfort oświetleniowy. Takie systemy stają się coraz bardziej zaawansowane, ale mają działać w tle, a sterowanie nimi ma być jak najprostsze i komfortowe dla wszystkich – włączniki światła idą więc w kierunku minimalizmu, a dodatkowo coraz częściej stanowią designerskie akcenty we wnętrzach. Dlatego, przykładowo, seria Axcent® pur od ABB wykonana jest z takich materiałów jak szkło, beton, łupek czy prasowany papier.