Popyt kontra podaż
Ceny materiałów budowanych rosną. Jak to przekłada się na wyniki dystrybutorów? W jakich grupach asortymentowych mamy do czynienia z największymi skokami? I czego możemy spodziewać się na początku roku? Komentuje Mirosław Lubarski, Dyrektor Zarządu Grupy PSB Handel SA.
Grupa PSB oferuje w 365 składach materiały budowlane oraz w 342 marketach detalicznych (Mrówka) produkty sektora dom i ogród. Łączne przychody firm tworzących PSB po 10 miesiącach 2021 r. wyniosły 7,4 mld zł oraz były o 17% wyższe niż przed rokiem, przy czym w sektorze hurtowym wzrost wyniósł 18%, zaś w kanale detalicznym 10%. Główną składową dwucyfrowych dynamik sprzedaży jest inflacja. W omawianym okresie ceny wzrosły średnio ponad 10%, jednak ceny materiałów nabywanych w składach budowlanych zwiększyły się średnio o 14%, zaś produktów dla domu i ogrodu ponad 8%. Należy podkreślić, że w wielu grupach asortymentowych znaczący wzrost sprzedaży w ujęciu wartościowym okazywał się stagnacją lub wręcz spadkiem sprzedaży wolumenowej.
Według grup asortymentowych analizowanych przez centralę Grupy PSB w ciągu 11 miesięcy br. najbardziej zdrożała część materiałów tzw. ciężkiej budowlanki – płyta OSB, termoizolacje (styropiany, wełny) oraz wszystkie produkty wytwarzane ze stali, aluminium, drewna i pochodnych ropy naftowej. W tym okresie największą dynamikę wzrostową odnotowały następujące produkty: płyty OSB (+56%), izolacje termiczne (+31%), sucha zabudowa (+28%), dachy, rynny (+13%), instalacje, ogrzewanie (+11%) oraz oświetlenie, elektryka (+10%). W dolnej części tego rankingu znajdują się: cement, wapno (+5%), farby, lakiery (+4%), dekoracje (+3%) i ściany (+2%).
Wzrosty cen materiałów są efektem gwałtownego popytu oraz niewystarczającej podaży wywołanej zaburzeniami na różnych etapach tradycyjnego łańcucha wytwarzania i dostaw w naszej branży (surowce, komponenty, logistyka). Dodatkowo podwyżki cen energii elektrycznej, gazu, paliw, wzrost kosztów pracy oraz kursów walut będą wpływały na dostępność i kolejne podwyżki cen materiałów budowlanych, również tych aktualnie najbardziej deficytowych – termoizolacyjnych, ściennych, spoiw budowlanych (najdotkliwsze w zakresie cementów) oraz importowanych z Dalekiego Wschodu.
W dobie niskich stóp procentowych i gwałtownego wzrostu inflacji lokowanie oszczędności w zakup ziemi czy nieruchomości stało się jedną z najczęściej wybieranych przez Polaków form wykorzystania kapitału. Pandemia ograniczyła wydatki w budżetach rodzinnych m.in. na kulturę i turystykę, a jednocześnie wywołała nieplanowany wcześniej, ale znaczący wzrost wydatków remontowych. Według Biura Informacji Kredytowej w ciągu 3 kwartałów br. banki udzieliły o 28% więcej kredytów mieszkaniowych (r/r) o wartości 66 mld zł (wzrost o 43%). Aktualnie co piąta polska rodzina ma kredyt hipoteczny. W tym okresie budownictwo mieszkaniowe w kategorii pozwoleń na budowę wykazało dodatnią dynamikę: w budownictwie indywidualnym +26%, a w budownictwie deweloperskim +37%. Formalnie rozpoczęto o 20% więcej domów oraz wprowadzono o 37% więcej obiektów na sprzedaż lub wynajem. Ograniczeniem tych zamiarów inwestycyjnych jest jednak dalece niewystarczająca moc wykonawcza firm budowlano-remontowych, dlatego też nie należy spodziewać się w przyszłym roku aż tak znaczącego wzrostu popytu na materiały.
Zawirowania podażowe i logistyczne będą – przynajmniej w pierwszych miesiącach 2022 roku – wpływały znacząco na sprzedaż części materiałów naszego sektora. Presja popytowa gospodarstw domowych może znacząco osłabnąć w obliczu wzrostów stóp oprocentowania kredytów hipotecznych, z kolei wysoka baza porównawcza (ponadprzeciętne remonty z lat 2020–21) istotnie osłabi dynamikę sprzedaży. Popyt i skala inwestycji w budownictwie niemieszkaniowym będą zależeć od sytuacji polityczno-społecznej oraz dostępności środków unijnych.
MIROSŁAW LUBARSKI
Dyrektor Zarządu Grupy PSB Handel SA. Wykształcenie wyższe z zakresu geografii (UMCS) oraz z zarządzania – MBA (Akademia Leona Koźmińskiego) i Akademia Psychologii Przywództwa (Politechnika Warszawska). Współzałożyciel Grupy PSB, od 1998 r. członek Zarządu oraz Dyrektor Marketingu Grupy PSB SA, od 2020 Dyrektor Zarządu Grupy PSB Handel SA.
Fot. A. Rotter