MISTRZOWIE SZTUKI DESKOWANIA
Budowa Muzeum Sztuki Nowoczesnej to dla firmy ULMA ugruntowanie pozycji w segmencie dużych i skomplikowanych projektów zawierających elementy betonu architektonicznego.
Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie będzie jednym z najnowocześniejszych obiektów kulturalnych na świecie, który zachwyci nie tylko koneserów sztuki. Budynek zapewni bowiem niezapomniane doznania także miłośnikom architektury i budownictwa. Ściany Muzeum wykonane z białego betonu architektonicznego idealnie dopełniają wnętrze obiektu, a bryła budynku wraz z żelbetową fasadą wpisze się idealnie w otoczenie Pałacu Kultury i Nauki oraz domów handlowych: Wars, Sawa i Junior.
Systemy deskowań ULMA gwarancją najlepszej jakości betonu
ULMA Construccion Polska została zaproszona przez generalnego wykonawcę, firmę Warbud, do współpracy przy tym skomplikowanym projekcie.
Nie bez znaczenia było nasze bogate doświadczenie obejmujące realizacje budynków w technologii betonu architektonicznego, takich jak elewacja Galerii Warmińskiej. Ponadto inżynierowie firmy ULMA musieli przygotować ogromną ilość projektów, rysunków oraz opracować koncepcję wykonania elementów deskowań, które bezpośrednio wpłyną na najwyższą jakość powierzchni betonowych. Kolejnym istotnym aspektem, który zapewniła firma ULMA, jest bogate zaplecze logistycznowarsztatowe, które przy tak ogromnej i skomplikowanej inwestycji musiało zagwarantować wykonawcy nie tylko terminową dostawę elementów szalunków standardowych, ale przede wszystkim uprzednio zmontowane w warsztacie ULMA gotowe systemy deskowań służące do uzyskania wysokiej jakości betonów architektonicznych. Każdy szalunek wykonywany był indywidualnie i z najwyższą precyzją.
Z technicznego punktu widzenia największym wyzwaniem dla inżynierów było wykonanie żelbetowej fasady budynku z betonu architektonicznego, która z uwagi na swoje gabaryty została zaprojektowana jako tarcza posadowiona na systemie łożysk i zastrzałów wraz z odpowiednim układem dylatacji, umożliwiających jej swobodną pracę i kompensowanie termicznych odkształceń. Prace nad technologią wykonania elewacji rozpoczęły się już w 2019 roku, a efekty pracy całego zespołu inżynierów będą widoczne w czwartym kwartale 2022 roku, kiedy to planowane jest betonowanie ostatnich jej etapów. Z uwagi na możliwość montażu łożysk elewacja została wykonana 55 mm powyżej projektowanej rzędnej, a następnie opracowano system podparcia, który umożliwiał jej opuszczenie. Dodatkowo elewacja na etapie wykonawczym została podzielona na dwie niezależne części, tzw. dolną i górną, oddzielone niską ścianką zlokalizowaną we wnęce w połowie jej wysokości. Technologia wykonania elewacji wymusiła zastosowanie szeregu niekonwencjonalnych rozwiązań deskowaniowych, opracowanych przez naszych najlepszych inżynierów. W celu stworzenia kompleksowego projektu zastosowano nie tylko systemy deskowań i rusztowań dedykowane dla budów kubaturowych, lecz także inżynieryjnych.
Dolna elewacja
Podparcie dolnej elewacji zostało zaprojektowane jako tarcza z inżynieryjnego systemu S40, który z uwagi na swoje przekroje zapewniał brak skrócenia sprężystego oraz pozwalał na ograniczenie gabarytów całego układu podparcia, co miało ogromne znaczenie w aspekcie kolizji z wykonanymi w pierwszej kolejności elementami konstrukcyjnymi obiektu oraz z koniecznością umiejscowienia od zewnątrz rusztowania elewacyjnego. Następnie zaprojektowano podwójny układ rusztów z kształtowników HEB 320 z klinami Tytan pomiędzy nimi, który zapewniał możliwość opuszczenia elewacji. Cały proces opuszczania wymagał odrębnego opracowania i był wykonywany pod ścisłym nadzorem i w określonej kolejności, aby nie dopuścić do nierównomiernego opuszczenia fragmentów elewacji. W tym samym czasie na zewnątrz budynku montowane było rusztowanie o wysokości 25 m, zapewniające bezpieczną pracę na wysokości oraz umożliwiające oparcie na nim zewnętrznych deskowań. Największym wyzwaniem projektowym było zapewnienie stabilności rusztowania, które przy swojej wysokości nie mogło być kotwione do wykonanej elewacji, aby uniknąć wprowadzania w nią jakichkolwiek dodatkowych sił poziomych. W tym celu zaprojektowano specjalny system kotwienia rusztowania do konstrukcji budynku poprzez otwory po ściągach w elewacji, który dodatkowo zapewniał stateczność rusztowania w trakcie operacji opuszczania elewacji. W celu uzyskania efektu betonu architektonicznego jako deskowanie poziome zaprojektowano blaty z systemu dźwigarkowego DSD, które umożliwiały szybkie tempo betonowania, a także zapewniały symetryczny i dostosowany do wymagań architekta układ ściągów oraz formatek sklejek. Dodatkowo pomiędzy formatkami sklejek zastosowano specjalne uszczelki, które zapobiegały wyciekowi mleczka cementowego, a same formatki zamontowano od strony rusztu, aby łebki wkrętów na płaszczyźnie betonu nie były widoczne. Blaty DSD dostarczane były jako gotowe elementy wykonane z najwyższą precyzją na naszych warsztatach, które w szczycie zapotrzebowania przyjeżdżały na budowę z naszych czterech centrów logistycznych.
Górna elewacja
Tempo prowadzonych prac na budowie wymusiło rozpoczęcie robót na górnej elewacji jeszcze przed zakończeniem opuszczania elewacji dolnej. W związku z tym projekty podparcia elewacji dolnej i górnej były wykonywane jednocześnie z uwzględnieniem potencjalnych kolizji między nimi. W tej fazie na potrzeby obsługi projektowej budowy Muzeum Sztuki Nowoczesnej pracowało jednocześnie ośmiu inżynierów. Podparcie górnej elewacji zostało zaprojektowane z wież podporowych T60, posadowionych z jednej strony na konstrukcji żelbetowej budynku, a z drugiej wplecionych w rusztowanie zewnętrzne, w których już na etapie projektu przewidziano specjalne pola. Na wieżach znajdował się ruszt z kształtowników HEB 320 oraz klinów Tytan przeznaczonych do opuszczania elewacji. Ruszt został odwrócony o 90 stopni w stosunku do rusztu elewacji dolnej tak, aby siły od ciężaru własnego elewacji górnej zostały sprowadzone poza wykonaną wcześniej elewację dolną. Do deskowania górnej elewacji wykorzystywano w większości ruszty deskowań zmontowane na etapie dolnej elewacji, które po małych modyfikacjach i wymianie poszycia umożliwiały w dalszym ciągu uzyskiwanie betonów najwyższej jakości.
Główna klatka schodowa
Kolejnym ciekawym elementem, z punktu widzenia techniki deskowaniowej, jest główna klatka schodowa. Po zabetonowaniu stropów budynku przyszedł czas na wykonanie schodów głównych w betonie architektonicznym. Aby uzyskać odpowiednią jakość, uzgodniono wykonanie schodów w dwóch etapach. W pierwszym wykonano bariery żelbetowe, następnie biegi schodowe wraz ze spocznikami. Projekt zakładał podparcie schodów z użyciem systemu rusztowaniowego BRIO, który dzięki swojej elastyczności pozwalał uniknąć kolizji z wykonanymi wcześniej słupami żelbetowymi i stropami oraz doskonale sprawdza się do podpierania elementów skośnych. Do betonowania zaprojektowaliśmy skośne blaty z systemu DSD, które zostały dodatkowo wzmocnione ryglami umożliwiającymi przepuszczenie ściągów poza obrysem betonu. Każde połączenie blatów było wykonane z niezwykłą dokładnością, aby zapobiec jakiemukolwiek rozszczelnieniu w trakcie betonowania i wyciekowi mleczka cementowego. Można powiedzieć, że zarówno projekt deskowania schodów, jak i późniejszy jego montaż przez wykonawcę był swoistą „sztuką deskowaniową”.
Sukces oparty na profesjonalizmie
Budowa Muzeum Sztuki Nowoczesnej to dla firmy ULMA ugruntowanie pozycji w segmencie dużych i skomplikowanych projektów zawierających elementy betonu architektonicznego. To wiele nowych doświadczeń i zdobytej wiedzy, wypracowane wspólnie z wykonawcą detale rozwiązań, które w połączeniu z profesjonalnym doborem właściwej mieszanki betonowej oraz prawidłowym wykonawstwem są gwarancją sukcesu, który już wkrótce będzie można podziwiać na placu Defilad w Warszawie.