Budynki, budownictwo i produkcja to jedne z głównych tematów w rozmowach o klimacie. Ekologiczne budownictwo to nierówna walka między rynkiem, standardami i realiami a jednoczesnym pragnieniem zrównoważonego rozwoju. Obecnie łańcuch ekopopytu wygląda następująco: rządy wprowadzają nowe standardy, klienci dążą do uzyskania zielonych certyfikatów, a architekci, inżynierowie i projektanci wnętrz szukają produktów budowlanych, które wpasują się w myśl zrównoważonego projektowania. Zatem czym są certyfikaty zrównoważonego budownictwa, jak się z nich korzysta i jak producent może mieć w nich swój udział?
Zielony Budynek
Zielone budynki, zielone budownictwo, zrównoważona budowa: istnieje duże prawdopodobieństwo, że te terminy nie są nikomu obce. Wszystkie z nich odnoszą się do tego samego: budynku, który począwszy od projektu, przez budowę, aż do eksploatacji ogranicza negatywny wpływ na klimat lub środowisko naturalne. Zielonym budynkiem może być biuro, szpital, metro i każdy inny obiekt, jaki jesteśmy sobie w stanie wyobrazić. Łączy je wspólny mianownik: efektywnie wykorzystuje energię (odnawialną), wodę i inne zasoby, ma możliwość ograniczania zanieczyszczeń i odpadów oraz ponownego ich wykorzystania i recyklingu, oferuje dobrą jakość powietrza w swoich pomieszczeniach, do budowy wykorzystuje nietoksyczne, etyczne i zrównoważone materiały, bierze pod uwagę środowisko na wszystkich etapach budowy oraz jest zaprojektowany tak, aby dostosować się do zmieniającego się otoczenia. Jednak system nie jest zero-jedynkowy na całym świecie. Każdy kraj i region mają specyficzne warunki klimatyczne. Czynniki te wpływają na podejście i oznakowanie zrównoważonych budynków na całym świecie.
Certyfikaty zrównoważonego budownictwa
Zielone budynki to jedna kwestia. Ale czym jest ich certyfikacja? Certyfikaty zrównoważonego budownictwa to zestaw systemów wielokryterialnej oceny budynków pod kątem wpływu na środowisko. Certyfikaty są (często) dobrowolne i wydawane przez zewnętrznych ekspertów, którzy sprawdzają, czy budynek spełnia określone wymogi w zakresie ekologii, energii, zdrowia ludzkiego i innych norm w zakresie projektowania oraz budowy. Zasadniczo jest to pieczęć potwierdzająca, że konstrukcja jest wydajna energetycznie, a zarazem przyjazna dla środowiska. Najpopularniejszymi systemami certyfikacji na świecie są LEED, BREEAM i LBC, a w Polsce Zielony Dom. Certyfikaty zrównoważonego budownictwa powstały w latach 80. XX wieku w odpowiedzi na rosnące obawy dotyczące klimatu, spowodowane m.in. działalnością człowieka. Wkrótce potem stworzono ocenę cyklu życia (LCA), która zaczęła zyskiwać na popularności. Już około 30 lat później World Green Building Council stwierdziło, że do 2016 r. na całym świecie istniało 1,04 miliarda metrów kwadratowych terenów, na których stały certyfikowane zielone budynki. Dodatkowo U.S. Green Building Council szacuje, że w certyfikowanych projektach znalazły się zrównoważone materiały budowlane o łącznej wartości 100 miliardów euro.
Zielonym budynkiem może być biuro, szpital, metro
i każdy inny obiekt, jaki jesteśmy sobie w stanie wyobrazić.
Dlaczego zrównoważone budownictwo zwraca obecnie na siebie taką uwagę? Rosnąca temperatura, niedobór wody, wylesianie, zanieczyszczenie powietrza i zmiany klimatu – to sygnały, że potrzebna jest zmiana. Budownictwo odpowiada za 36% końcowego zużycia energii i 39% całkowitych globalnych emisji dwutlenku węgla. Nie można zaprzeczyć, że musimy ograniczyć ten trend. Istotność roli zrównoważonych certyfikatów budownictwa można zaobserwować na przykładzie Australii, w której wykazano, że zielone budynki zużywają o 66% mniej energii elektrycznej.
Inwestycja w ekologię
Organizacja Narodów Zjednoczonych przewiduje powstanie nowych konstrukcji o powierzchni 230 miliardów metrów kwadratowych do 2060 r. Popyt jest wysoki, ale nasza planeta może nie wytrzymać takiej ilości zasobów budowlanych – chyba że zmienimy sposób, w jaki budujemy i inwestujemy. „Zielone budynki” to inwestycje o wysokiej wartości i niskim ryzyku. Mówiąc o konkretnych liczbach, Międzynarodowa Korporacja Finansowa (IFC) twierdzi, że zielone budynki są jedną z największych możliwości inwestycyjnych tej dekady – 22,5 biliona euro w miastach rynków wschodzących do 2030 roku. Sama Azja Wschodnia i Pacyfik to 14,7 biliona euro. Zielone budynki umożliwiają graczom rynkowym zarządzanie potencjalnym ryzykiem wynikającym z przejścia na gospodarki niskoemisyjne. Inwestowanie w modernizacje o zerowej wartości netto i nowe, zrównoważone budynki może nie tylko ustrzec przed konsekwencjami prawnymi, ale także zminimalizować przyszłościowe problemy z dzierżawą i koszty operacyjne. Trzeba wziąć również pod uwagę, że rośnie cena energii. World GBC twierdzi, że budynki i konstrukcje pochłaniają 36%światowego jej zużycia. Co więcej, Międzynarodowe Stowarzyszenie Energetyczne (IEA) prognozuje, że zużycie energii w 2050 r. będzie o 50% wyższe niż w 2021 r. Nie wygląda to dobrze na tle obecnego kryzysu energetycznego i jego wpływu na czynsz, najem, a przede wszystkim zdrowie.
Zielone certyfikaty częścią produktu
Wybór właściwych (lub niewłaściwych) produktów może zmienić wpływ budynku na klimat. A jak sprawić, aby produkty budowlane były bardziej atrakcyjne dla osób odpowiedzialnych za zrównoważony rozwój? Przede wszystkim trzeba udostępniać dane klimatyczne tym, którzy ich potrzebują. Dane dotyczące zrównoważonego rozwoju stają się nieodłączną częścią procesu decyzyjnego. Dążenie do uzyskania oceny ekologicznej wymaga zaangażowania wielu osób, które wybierają konkretne komponenty i analizują ich wpływ. Należy pamiętać, że faza projektowania stanowi podstawę przyszłych zakupów. Udostępnienie danych klimatycznych swoich produktów architektom, inżynierom i projektantom wnętrz jest istotnym czynnikiem w procesie wyboru ekologicznych produktów.
Coraz więcej zespołów projektowych wykorzystuje BIM
do współpracy i udostępniania informacji
w ramach projektu.
Ale gdzie i jak udostępniać dane, aby dotrzeć do osób decydujących o wyborze konkretnych produktów? Poprzez BIM i posiadanie własnych obiektów BIM. Coraz więcej zespołów projektowych wykorzystuje BIM do współpracy i udostępniania informacji w ramach projektu. BIM zapewnia architektom, inżynierom i wykonawcom precyzyjne informacje na temat fizycznych oraz funkcjonalnych elementów budynku. To z kolei ułatwia planowanie, projektowanie, budowanie, konserwację i rozbiórkę w inteligentniejszy, szybszy i bardziej zrównoważony sposób. I takie rozwiązanie oferuje BIMobject. BIMobject to miejsce stworzone dla producentów materiałów budowlanych oraz wyposażenia wnętrz. Ma ono zestaw narzędzi niezbędnych do nawiązywania współpracy z architektami, projektantami i inżynierami. A co z ułatwianiem ekologicznego projektowania? Platforma daje profesjonalistom w dziedzinie architektury, inżynierii i budownictwa możliwość filtrowania produktów na podstawie danych dotyczących zrównoważonego rozwoju. Jeśli je masz – możesz się nimi pochwalić. Jeśli jeszcze ich nie masz, to możesz powierzyć ich stworzenie specjalistom z Carbonzero, którzy dostarczają rozwiązanie Eando, czyli usługę wspierającą w stworzeniu środowiskowej oceny cyklu życia (LCA) oraz Deklaracji Środowiskowych Produktu (EPD). Wprowadzanie ekologicznych rozwiązań i dostarczanie danych o nich to świetny sposób na wyróżnienie swojej marki i produktów. W ten sposób producent staje się nie tylko dostawcą produktów, ale partnerem procesu budowlanego.