KOLEJ NA ROZWÓJ
PKP Polskie Linie Kolejowe SA z planami inwestycyjnymi do 2040 roku
Lista zadań do realizacji została przyjęta w 2021 r. w rezultacie dwóch etapów konsultacji społecznych. To właśnie one pozwoliły ustalić takie kierunki rozwoju sieci kolejowej, które najlepiej przysłużą się osiągnięciu celów wyznaczonych zarówno w krajowych, jak i unijnych planach strategicznych. Całość działań ujęto w dokumencie: Zamierzenia inwestycyjne na lata 2021–2030 z perspektywą do 2040 roku.
W planach inwestycyjnych PKP PLK wzięto pod uwagę dobro środowiska naturalnego, stąd jednym z głównych założeń projektowych jest stworzenie alternatyw dla generującego największe koszty zewnętrzne transportu drogowego, a w konsekwencji minimalizacja jego negatywnego oddziaływania na środowisko. Wszystko w sposób zapewniający jak najlepsze dostosowanie do celów strategicznych, potrzeb i uwarunkowań rynkowych. Najważniejsze cele inwestycyjne zawarte są w kilku zagadnieniach. To przede wszystkim:
• spełnienie wymogów dla sieci bazowej infrastruktury transportu kolejowego;
• stworzenie spójnej sieci kolejowych połączeń wojewódzkich i międzywojewódzkich;
• modernizacja i rozbudowa linii kolejowych międzyaglomeracyjnych i aglomeracyjnych poprzez poprawę przepustowości węzłów miejskich, skrócenie czasu przejazdu, integrację ośrodków miejskich w układy aglomeracyjne, tworzenie powiązań sieciowych pomiędzy istniejącymi ośrodkami miejskimi w zagrożonych marginalizacją obszarach peryferyjnych;
• podniesienie parametrów ciągów towarowych poprzez podniesienie (zwiększenie) kluczowych parametrów technicznych, m.in. dopuszczalnych nacisków na oś, długości użytecznych torów stacyjnych, a także likwidację punktowych ograniczeń prędkości;
• zapewnienie (usprawnienie) dostępu do portów morskich (Gdynia, Gdańsk, Szczecin, Świnoujście);
• sukcesywne wdrażanie Europejskiego Systemu Zarządzania Ruchem Kolejowym (ERTMS);
• likwidacja „wąskich gardeł” oraz poprawa parametrów sieci kolejowej;
• zapewnienie obsługi potrzeb związanych z obronnością i bezpieczeństwem w zakresie transportu wojsk w przypadku konfliktów zbrojnych lub walki ze skutkami katastrof naturalnych.
Finansowanie
Przewiduje się, że zgodnie z porozumieniem osiągniętym na szczycie unijnym w lipcu i grudniu 2020 r. Polska w ramach wieloletnich ram finansowania na lata 2021–2027 oraz Europejskiego Instrumentu na rzecz Odbudowy otrzyma blisko 140 mld euro w formie dotacji oraz 34 mld euro w formie pożyczek, co w przeliczeniu na złotówki daje około 780 mld złotych środków do wykorzystania.
W kwestii źródeł wewnętrznych środki potrzebne do realizacji założeń inwestycyjnych zostaną pozyskane z budżetu państwa oraz Funduszu Kolejowego.
Centralny Port Komunikacyjny
Jedną z najistotniejszych perspektyw rozwoju infrastruktury kolejowej jest budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego.
CPK to planowany węzeł przesiadkowy zlokalizowany między Warszawą a Łodzią, który zintegruje transport lotniczy, kolejowy i drogowy. W ramach projektu w odległości 37 km na zachód od Warszawy zostanie wybudowany Port Lotniczy Solidarność, który będzie mógł obsługiwać 45 mln pasażerów rocznie.
Przedsięwzięcia związane z CPK obejmują utworzenie węzła kolejowego w bezpośredniej bliskości portu oraz sieć połączeń na terenie całej Polski, które umożliwią przejazd między Warszawą a większością największych polskich miast w czasie nie dłuższym niż 2,5 godz. Komponent kolejowy w związku z wdrożeniem CPK obejmuje zarówno budowę nowych linii kolejowych, jak i modernizację istniejących.
Ku nowoczesności
Poprawa ruchu kolejowego w aglomeracjach, podniesienie standardu podróży na trasach regionalnych oraz polepszenie warunków dla przewozu towarów to cele, które PKP PLK zamierza zrealizować poprzez stworzenie spójnej sieci kolejowej o wyższych prędkościach, mogącej zapewnić szybsze podróże we wszystkich regionach, a także w ruchu międzyregionalnym.
Dostępność i atrakcyjność kolei w obrębie miast jest ważnym czynnikiem motywacyjnym dla działań PKP PLK. Pociąg staje się coraz bardziej konkurencyjny względem auta właśnie dzięki budowie nowych i przebudowie istniejących przystanków, a także integracji transportu kolejowego z miejskim, co pozwala pasażerom łączyć podróże pociągiem, tramwajem, autobusem i metrem. Proces separacji ruchu aglomeracyjnego od dalekobieżnego ma skrócić czas przejazdu i zwiększyć liczbę pociągów. Nowe miejsca przesiadkowe i wygodne węzły komunikacyjne funkcjonują już teraz, m.in. w Krakowie, Warszawie i Gorzowie Wielkopolskim.