(NIE)BEZPIECZNA BUDOWA
Zapewnienie bezpieczeństwa robót budowlanych to kluczowe zadanie nadzoru budowlanego. O tym, jaki jest stan bezpieczeństwa na polskich budowach, a także o działaniach i nowych inicjatywach, które służą poprawie tego stanu, mówi DOROTA CABAŃSKA, Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.
Od początku funkcjonowania przepisów regulujących proces budowlany w Polsce ogromny nacisk położony jest na zapewnienie bezpieczeństwa na budowie. Organy nadzoru budowlanego odgrywają w tym zakresie bardzo ważną rolę. Do ich podstawowych obowiązków należy bowiem nadzór i kontrola nad przestrzeganiem przepisów prawa budowlanego w zakresie warunków bezpieczeństwa ludzi i mienia przy wykonywaniu robót budowlanych. Co roku wykonują dziesiątki tysięcy kontroli. Jednak przede wszystkim należy mieć świadomość, że do zapewnienia bezpieczeństwa na budowach zobowiązani są wszyscy uczestnicy procesu budowlanego, w szczególności zaś osoby, które pełnią samodzielne funkcje techniczne w budownictwie, to jest kierownicy budowy i robót, projektanci i inspektorzy nadzoru inwestorskiego. Prawidłowe wypełnianie obowiązków przez te osoby jest niezbędne dla zapewnienia bezpieczeństwa w procesie budowlanym. W celu zwiększenia skuteczności działań związanych z poprawą bezpieczeństwa na budowie współpracujemy ściśle z Państwową Inspekcją Pracy, która jest organem właściwym w kwestiach BHP na budowie.
Stan bezpieczeństwa na polskich budowach można zobrazować w liczbach
Tylko w 2022 r. organy nadzoru budowlanego przeprowadziły blisko 53 tys. kontroli. Z tego 13 tys. objęło bezpośrednio kwestie dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. W ponad 80 proc. z tych 13 tys. przypadków nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie właściwości nadzoru budowlanego. Nie znaczy to, że budowy są bezpieczne. Jak pokazuje praktyka, spełnienie podstawowych wymagań prawa budowlanego nie przekłada się na wypełnianie wymagań BHP. Z danych PIP wynika, że nawet co trzeci wypadek śmiertelny przy pracy ma miejsce właśnie na budowie. Poprawa bezpieczeństwa w tym zakresie wymaga więc spójnego działania różnych organów państwa i organizacji zrzeszających osoby odpowiedzialne bezpośrednio za bezpieczeństwo na budowie. Od 2020 r. podejmuję z sukcesami liczne inicjatywy, których celem jest zapewnienie sprawnie funkcjonujących odpowiednio dofinansowanych organów nadzoru budowlanego. W tym zakresie organizujemy liczne szkolenia, które umożliwiają pracownikom różnych instytucji, nie tyko AAB i nadzoru budowlanego, bieżącą wymianę wiedzy i doświadczeń. Jest to możliwe w dużej mierze dzięki zastosowaniu rozwiązań cyfrowych w ramach naszej struktury, jak i w obszarze całego procesu budowlanego. Dla przykładu wymienię dwa nowe systemy, które niewątpliwie stanowią ważny element w procesie zapewnienia bezpieczeństwa na budowie – Elektroniczny Dziennik Budowy i elektroniczny Centralny rejestr osób posiadających uprawnienia budowlane. Narzędzia te dają możliwość sprawnej weryfikacji prowadzonego procesu budowlanego, jak również uprawnień osób pełniących samodzielne funkcje techniczne. Najnowszą moją inicjatywą w zakresie bezpieczeństwa jest powołanie Zespołu do spraw badania zagrożeń w budownictwie. Zespół ten ma identyfikować i monitorować różnego typu zagrożenia związane z budownictwem. Efektem jego działań będzie możliwość szybszego reagowania i wyznaczania kierunków postępowania w nagłych przypadkach. Mam głęboką nadzieję, że podejmowane inicjatywy przełożą się w niedługim czasie na zwiększenie bezpieczeństwa na budowach, na czym wszystkim nam bardzo zależy.
DOROTA CABAŃSKA – powołana na stanowisko Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego w czerwcu 2022 r. Wcześniej, od sierpnia 2020 r., pełniła obowiązki GINB. W Głównym Urzędzie Nadzoru Budowlanego wdrożyła między innymi projekt cyfryzacji i pierwszą stronę do obsługi procesu inwestycyjno-budowlanego e-Budownictwo. Od początku swojej kariery związana jest z administracją państwową, w której realizuje głównie projekty związane z cyfryzacją i systemami IT. Jest magistrem ekonomii, absolwentką Politechniki Poznańskiej – Wydziału Architektury na kierunku planowanie przestrzenne.