W sektorze budowlanym w Polsce tylko 11 proc. firm wykorzystuje rozwiązania z zakresu big data oraz inwestuje w obszar sztucznej inteligencji i uczenia maszynowego. Wciąż brakuje świadomości dotyczącej potencjału wykorzystania danych w branży budowlanej, co ogranicza możliwości rozwoju tych technologii. Zapytaliśmy branżę o to, jakie korzyści dla biznesu, budownictwa i środowiska, transformacji cyfrowej i „zielonej” transformacji może przynieść technologia big data. Jak w połączeniu z modelowaniem BIM, technologią IoT i innymi rozwiązaniami big data może zyskać na znaczeniu w budownictwie?
JACEK GARCZYK, Współzałożyciel kofio.pl
Jako dostawca systemu przeznaczonego do kontroli realizacji kontraktów budowlanych oraz operacyjnego zarządzania firmą budowlaną dostrzegamy potencjał wykorzystania big data w obszarze bezpieczeństwa na placu budowy. Analiza danych w trybie ciągłym, dostarczanych przez takie urządzenia jak kamery CCTV, tensometry czy czujniki podczerwieni, może być wykorzystywana do oceny zagrożeń na placu budowy. Analiza post factum pozwala między innymi na automatyzację oceny przestrzegania przepisów BHP w danym okresie, np. przez podwykonawców. Dynamicznie rozwijająca się sieć 5G znacząco ułatwia implementację takich rozwiązań. Szczególnie atrakcyjne wydaje się łączenie dużych zbiorów faktów z placu budowy z modelami sztucznej inteligencji. Innym ciekawym aspektem jest wykorzystywanie zdjęć i wideo do analizy ugięć i odkształceń konstrukcji budowlanych. Od kilku lat mamy okazję aktywnie uczestniczyć w projekcie informatycznym, którego celem jest dostarczenie na rynek takiego produktu. Na pewno w szczególny sposób należy zadbać zarówno o bezpieczeństwo danych, jak i zgodność z przepisami prawa. Przy rozwoju produktu KOFIOS B są to nasze priorytety.
ARKADIUSZ LEŚKO, Dyrektor Rynku Budownictwa Ogólnego i Infrastrukturalnego Arkance Systems Poland
Big data dla biznesu to nie tylko modne słowo kluczowe, ale przede wszystkim realne narzędzie umożliwiające podejmowanie lepszych decyzji opartych na danych, efektywną optymalizację operacji oraz personalizację usług. W dobie cyfryzacji, gdy ilość generowanych danych rośnie w zastraszającym tempie, umiejętne ich wykorzystanie staje się kluczowe dla osiągnięcia sukcesu na rynku. Firma Arkance, jako lider w dziedzinie wykorzystania technologii big data, odgrywa istotną rolę w transformacji cyfrowej i „zielonej”. Dzięki głębokiej wiedzy eksperckiej oraz zaawansowanym narzędziom analitycznym oferuje swoim klientom nie tylko dokładne analizy danych, ale też praktyczne wskazówki, jak te dane przekuć w realne korzyści biznesowe. Nasze usługi są szczególnie cenione w branży budowlanej, gdzie wspieramy efektywne zarządzanie projektami oraz doskonalenie jakości wykonywanych prac. Poprzez zastosowanie narzędzi big data nasi klienci mogą lepiej przewidywać potencjalne problemy, optymalizować koszty i zwiększać efektywność swoich działań. Nasza oferta obejmuje również spersonalizowane rozwiązania, które są dostosowane do indywidualnych potrzeb i specyfiki każdego przedsiębiorstwa. W Arkance wierzymy, że połączenie wiedzy eksperckiej z doskonałym zarządzaniem danymi jest kluczem do zapewnienia naszym klientom konkurencyjnej przewagi i umożliwia im osiągnięcie długoterminowego sukcesu w zmieniającym się świecie.
SZYMON WOJCIECHOWSKI, Prezes Zarządu, współwłaściciel, Architekt-Partner w APA Wojciechowski Architekci
Sztuczna inteligencja stosowana jest, w sposób bardziej lub mniej świadomy, przez coraz większą liczbę firm z szeroko pojętego świata nieruchomości, budownictwa i architektury. W dużej mierze służy ona optymalizacji operacji biznesowych, usprawnieniu pracy, czyli rozwojowi firmy oraz jej działań. W naszej pracowni jesteśmy otwarci na wprowadzanie tego typu rozwiązań do codziennych zadań. Nie ulega wątpliwości, że nieustannie dążymy do podnoszenia jakości świadczonych przez nas usług projektowych oraz zależy nam na efektywności. Bez najmniejszego cienia wątpliwości – AI w wielu okolicznościach podaje nam pomocną dłoń i wyręcza w często długotrwałych i żmudnych pracach. Jest to szczególnie przydatne w zadaniach analitycznych, począwszy od wczesnych etapów każdego projektu. Posiadamy komórkę badawczo-rozwojową, która nieustannie śledzi i testuje nowinki technologiczne. Niezależnie od niej innowacyjnych rozwiązań poszukują poszczególne osoby z zespołów projektowych – przeważnie jest to związane z bieżącymi zagadnieniami, także tymi dotyczącymi aspektów ekologicznych. Na podstawie naszych doświadczeń mogę przyznać, że tego typu technologie przynoszą realne korzyści. Pamiętamy jednak, że powinno się do nich podchodzić w sposób odpowiedzialny, w pełni świadomy. Aby uniknąć ewentualnych niespodzianek o negatywnych konsekwencjach, dokładnie analizujemy wszelkie nowe narzędzia i badamy ich skuteczność oraz potencjalne ryzyka. Następnie są one implementowane w bezpiecznym środowisku, a później dokładnie analizowane. Dopiero kiedy dana innowacja jest „rozpracowana”, przystępujemy do stosowania jej przez cały nasz zespół. Szczególnie istotne są dla nas jakość danych, ale także ich bezpieczeństwo i szeroko pojęte aspekty prawne. Aktywnie wdrażamy innowacje, ale równocześnie jesteśmy świadomi odpowiedzialności, która na nas spoczywa.
MACIEK SZYMANIK, Członek Zarządu WSC
Nie sposób jest w tak krótkiej wypowiedzi opisać wszystkie korzyści, które mogą płynąć z wykorzystania big data w branży budowlanej. Główne zalety wynikają z możliwości znacznej optymalizacji procesów biznesowych oraz analizy dużej ilości zmiennych danych wejściowych w celu podejmowania najlepszych decyzji w danej sytuacji. Branża budowlana może z pomocą big data nie tylko znajdować optymalne rozwiązania projektowe, oparte na przykład na danych pochodzących z otoczenia, ale również analizować prowadzone prace budowlane poprzez porównywanie modeli BIM z danymi ze skanerów laserowych. Przy zarządzaniu budynkiem możemy z kolei iść w stronę automatycznej analizy jego wykorzystania w czasie rzeczywistym. Dzięki temu dostosujemy sposób jego funkcjonowania do obecnych warunków, np. pogodowych, ale również liczby użytkowników w danych pomieszczeniach. Mimo że technologia może w znacznym stopniu polepszyć procesy, trzeba jednak pamiętać, że i tutaj wielu producentów narzędzi cyfrowych ulega pokusie reklamowania swoich produktów na wyrost. Co najlepiej zrobić, aby nie wpaść w pułapkę? Skonsultować się z ekspertami, którzy widzą nie tylko zalety, ale również dostrzegają wady.
JOANNA WILSZ, Marketing Localisation Specialist BIMobject Poland
Czy big data jest częścią budownictwa, nie jest już pytaniem, a stanem faktycznym. W dobie cyfryzacji budownictwa i coraz śmielszego podążania w stronę BIM-u projekty architektoniczne i budowlane stały się ogromnymi bazami danych. Oczywiście BIM wciąż jest rozwijany w Polsce i na świecie, przez co nie wszystkie procesy działają idealnie, ale sami widzimy, jaką transformację przeszedł rynek i ile zmian miało miejsce na przełomie kilku lat oraz jak dane i ich dokładniejsza analiza zmieniły budownictwo. Obecnie największe zainteresowanie związane z digitalizacją skupia się wokół zrównoważonego rozwoju, dlatego też BIMobject, chcąc wyjść naprzeciw potrzebom rynku względem wpływu budownictwa na środowisko, włączyło w swoje szeregi firmę CarbonZero, która odpowiada za tworzenie deklaracji klimatycznych (LCA i EPD) oraz śledzenie cyklu życia produktów budowlanych na swojej platformie Prodikt. Wraz z Carbon- Zero chcemy, aby nie tylko powstawały nowe budynki, ale żeby były one tworzone w świadomy sposób.
ROBERT SZCZEPANIAK, Architekt, właściciel bim.ag (architektura i wdrożenia lean construction), certyfikowany Green Belt Lean Practitioner, Członek Zarządu BIM klastra oraz Grupy Roboczej ds. BIM przy Ministerstwie Rozwoju i Technologii
Wykorzystanie big data wymaga „uregulowania” ciągłego strumienia surowych danych za pomocą algorytmów sortujących i przetwarzających. W budownictwie, które odpowiada za większość zakresu ESG, systemem dostarczania informacji dla procesów jest BIM. Spełnia on także kluczową rolę w analizach działania nowych obiektów budowlanych na istniejące środowisko. Informacja w BIM tworzona jest jednak w strukturach niewykraczających poza daną inwestycję. Zwykle używa się w nich zamkniętych rozwiązań technologicznych, które uniemożliwiają integrację na wyższych poziomach, a tego wymaga użycie big data. Dotyczy to także większości platform CDE dla modelu informacji konkretnej inwestycji. Podczas gdy inne gałęzie gospodarki korzystają już z sieci informacyjnych w skali kraju, budownictwo takich możliwości nie posiada. Integrację wspomagają otwarte standardy zapisu informacji, opracowane przez organizację buildingSMART, do której należy również Polska. Standardy te są zwykle pomijane na rzecz natywnych formatów wymiany danych. Procesy z udziałem big data (np. cyfrowe bliźniaki) wymagają automatyzmu, czyli prawidłowego reagowania w czasie rzeczywistym. Tego nie można osiągnąć bez użycia otwartych, normowanych formatów zapisu informacji oraz narzędzi sztucznej inteligencji do obsługi danych. AI może np. samo wyliczyć przewidywanie, sortowanie i usprawnienia w gospodarce energetycznej obiektu. Istotne jest stworzenie wzorcowych tabel parametrów dla ESG oraz drzew decyzyjnych, aby algorytmy AI mogły porównać dane big data z wartościami brzegowymi. Ich użycie do analiz pomoże spełnić wszystkie wymagania: środowiskowe, socjalne itp., ale ludzie nie będą ich w stanie kontrolować. Będziemy potrzebować do tego robotów i AI.
KRZYSZTOF STUDZIŃSKI, Regional Manager Poland PlanRadar
Mamy jeszcze w Polsce dużo do zrobienia, jeśli chodzi o cyfryzację branży budownictwa. W przypadku deklarowanych w ciągu najbliższych trzech lat inwestycji w energooszczędność i odnawialne źródła energii jesteśmy na czele Europy (obok takich krajów jak Niemcy, Francja czy Hiszpania). Gorzej wypadają inwestycje w nowoczesne technologie, takie jak AI, automatykę i robotykę czy rzeczywistość wirtualną. Szczegółowe porównanie znaleźć można w najnowszym raporcie PlanRadar „Cyfryzacja w branży budownictwa i nieruchomości”. To, co mnie osobiście cieszy, to spore zainteresowanie polskich firm oprogramowaniem do zarządzania budową. Przedsiębiorcy wyraźnie dostrzegają zalety aplikacji do optymalizowania procesów budowlanych: efektywniejsze wykorzystanie zasobów, krótsze czasy realizacji projektów i mniejsze zużycie energii. Widzą oni, że wykorzystanie odpowiedniej technologii bezpośrednio przekłada się na mniejsze zużycie energii i lepszą efektywność.
ARKADIUSZ MACKIEWICZ, Dyrektor Działu Architektura, Budownictwo, BIM PROCAD
Big data to kluczowa technologia przynosząca korzyści wielu gałęziom gospodarki. W biznesie, przez analizę dużych zbiorów danych, wspiera efektywność operacyjną i innowacje. W budownictwie skraca czas realizacji projektów i poprawia bezpieczeństwo na placu budowy przez identyfikację potencjalnych zagrożeń. Big data wspiera optymalizację zużycia energii w budynkach i infrastrukturze oraz śledzenie emisji i odpadów. W ramach transformacji cyfrowej umożliwia automatyzację i personalizację, a w „zielonej” transformacji wspiera rozwój energii odnawialnej i monitorowanie zużycia wody, energii i pozostałych zasobów. Przyczynia się do zrównoważonego rozwoju i lepszego zarządzania zasobami, integrując aspekty cyfrowe i ekologiczne. W rezultacie technologia big data przyczynia się do poprawy zarządzania, efektywności, innowacyjności i zrównoważonego rozwoju w różnych sektorach, wpisując się zarówno w ramy transformacji cyfrowej, jak i „zielonej” transformacji. Dzięki lepszemu zrozumieniu danych firmy i branże mogą podejmować decyzje korzystne pod względem ekonomicznym oraz środowiskowym.
PRZEMYSŁAW NOGAJ, Territory Account Sales Executive Poland Autodesk
Branża budowlana może znacząco zyskać na bardziej efektywnym wykorzystaniu danych. Już teraz w procesie BIM generowanych jest mnóstwo danych, które analizowane w odpowiedni sposób mogą pomóc w optymalizacji procesów i przyspieszeniu innowacji na budowie. To ogromny potencjał, IDC szacuje, że 80 proc. danych biznesowych pozostaje niewykorzystanych. Obecnie przepływ danych bardzo często zatrzymywany jest przez silosy czy też powtórne wykonywanie tej samej pracy. W przypadku zdigitalizowanego procesu budowlanego dane znajdują się na platformie wymiany danych (CDE), do której – w idealnym świecie – dostęp powinni mieć przedstawiciele wszystkich zaangażowanych stron. To możliwość przyspieszenia procesu, lepszej współpracy i – docelowo – tworzenia lepszych projektów. W Autodesk dążymy do sytuacji, w której dostęp ten i korzystanie z informacji będą jeszcze łatwiejsze. Ważnym elementem stanie się również wykorzystanie sztucznej inteligencji, która przejmie żmudne, powtarzalne obliczenia, by zostawić ludziom to, na czym znają się najlepiej – tworzenie i kreatywność.
MARIUSZ MEGIER, Dyrektor Zarządzający ORGADATA East Europe
Technologia big data przynosi wiele korzyści dla biznesu, budownictwa i środowiska. W biznesie umożliwia lepszą analizę danych, co prowadzi do bardziej efektywnych strategii marketingowych i operacyjnych. W budownictwie pozwala na optymalizację procesów, zwiększenie bezpieczeństwa oraz redukcję kosztów dzięki analizie dużej ilości danych dotyczących projektów. W obszarze środowiska big data wspomaga monitorowanie emisji, gospodarkę wodną i zarządzanie odpadami, co przekłada się na zrównoważony rozwój. Dzięki analizie danych firmy mogą również podejmować bardziej świadome decyzje dotyczące efektywności energetycznej, co ma pozytywny wpływ na „zieloną” transformację. Ogólnie rzecz biorąc, technologia big data umożliwia lepsze zrozumienie danych, co prowadzi do bardziej precyzyjnych działań, optymalizacji zasobów i wspierania inicjatyw związanych ze zrównoważonym rozwojem.
PAWEŁ MICHALCZUK, Engineer Buro Happold
Każda dziedzina, w której analiza danych ma bezpośredni wpływ na podejmowanie decyzji oraz wybór najlepszej z dostępnych opcji, powinna korzystać z usprawnień, jakie oferuje technologia big data. Nie inaczej jest w budownictwie. Na każdym etapie projektowania konstrukcji mamy do wyboru szereg możliwych rozwiązań, charakteryzujących się różnym gabarytem lub materiałem. Wybór najlepszego poprzedzony jest szczegółową analizą, która powinna brać pod uwagę również wpływ na inne projektowane elementy, koordynację wielobranżową oraz wykonalność na etapie budowy. Porównanie poszczególnych wariantów, poparte analizą ilościową oraz wzbogacone dzięki zastosowaniu narzędzi wizualizacji danych, pozwala na lepsze zrozumienie wśród innych uczestników procesu inwestycyjnego i podejmowanie optymalnych decyzji projektowych. W mojej praktyce największym wyzwaniem było zawsze zgromadzenie odpowiedniej bazy danych. Na szczęście obecnie, w dobie zrównoważonego rozwoju oraz dążenia do ograniczania śladu węglowego w budownictwie, rzeczywiste zużycie materiału jest skrupulatnie monitorowane, dzięki czemu mamy do dyspozycji coraz więcej informacji do wykorzystania w kolejnych analizach. Zastosowaniu big data w budownictwie sprzyja rozwój narzędzi do projektowania parametrycznego. Dzięki temu możliwa jest generacja licznych modeli analitycznych różniących się zdefiniowanymi grupami parametrów. Otrzymane rezultaty obliczeń stanowią bogatą podstawę do dalszej pracy na danych i w konsekwencji do sformułowania odpowiednich wniosków.
