MIEJSKI SZYK ZAWSZE NA CZASIE

Times Square w Nowym Jorku, Piazza del Campo w Sienie czy Plaza Mayor w Madrycie – to jedne z najbardziej znanych placów na świecie. Jak dzisiaj powinien prezentować się prawdziwy „miejski salon”?

W dużych aglomeracjach miejskich, już od starożytności, najważniejszym miejscem był plac położony w centrum miasta. Przez wieki zmieniały się założenia w planowaniu tych przestrzeni, co było podyktowane dostosowaniem do zmieniających się stylów architektonicznych, trendów oraz uwarunkowań lokalnych. W Hiszpanii główne place zwykle lokalizowano w pobliżu siedziby władz miejskich, państwowych oraz w sąsiedztwie katedry. Podobnie czyniono w miastach włoskich. Aranżowano je najczęściej na planie kwadratu lub prostokąta. Z kolei w Stanach Zjednoczonych była to zwykle nieregularna przestrzeń publiczna zlokalizowana pomiędzy głównymi ulicami handlowymi. Salony współczesnych metropolii obecnie przenoszą się poza ścisłe centrum, co jest efektem rozwoju terytorialnego miast. Współczesne przestrzenie publiczne w formie placu, deptaka lub bulwaru są zwykle lokalizowane przy ważniejszych zabytkach, przestrzeniach komercyjnych, miejscach służących rekreacji lub wzdłuż rzeki przepływającej przez miasto czy nabrzeża morskiego. Nie zmieniła się ich funkcja – nadal są miejscem spotkań, wydarzeń i spędzania czasu wolnego. Planując je, współcześni architekci łączą charakter, wygląd otoczenia oraz aspekty funkcjonalne z nierzadko nowoczesnym designem.

Szkoła w Rzeszowie. Wykorzystano Polbruk Urbanika 60, płukana w kolorze ardo i inez

Beton rządzi w nowoczesnych aranżacjach
Jeśli przyjrzymy się historycznym placom w centrach miast, zauważymy, że materiały, z których wykonana jest nawierzchnia, były bardzo zróżnicowane. Najczęściej są to surowce naturalne, łatwo dostępne, czyli pochodzące z najbliższej okolicy, np. granit, marmur czy kamień. Obecnie przy aranżowaniu współczesnych przestrzeni publicznych najczęściej stosowanym materiałem jest kostka i płyta betonowa.

Dzieje się tak, gdyż niezwykle ważnym aspektem branym pod uwagę przy projektowaniu nawierzchni jest jej wygląd, wytrzymałość oraz oczywiście cena. Betonowe prefabrykaty łączą w sobie wszystkie te zalety. Ponadto projektanci Polbruk, odpowiadając na potrzeby rynku, stale pracują nad zwiększaniem liczby dostępnych wzorów.

Nawierzchnia placów musi być spójna z całym założeniem architektonicznym, czyli również z otoczeniem, w którym się znajduje. Przy nowoczesnych budynkach o charakterze komercyjnym czy rozrywkowym wybiera się monochromatyczne płyty betonowe, najczęściej w odcieniach szarości i o geometrycznych kształtach. Tak zaprojektowana nawierzchnia stanowi doskonałe tło dla otoczenia. Przykładem takiej realizacji jest Stadion Miejski w Poznaniu, gdzie nawierzchnię w sąsiedztwie budynku wykonano z kostki Polbruk Urbanika w kolorze szarym. Podobnie zaaranżowano przestrzeń przy Arenie Kraków, z tym, że dodatkowo, w bezpośrednim otoczeniu stadionu, projektant zastosował kostkę Polbruk Carmino w kolorze indiana i szarym. W obydwóch założeniach nawierzchnia jest tłem dla dominanty, jaką jest stadion. Niezwykle popularne w aranżacjach nowoczesnych placów są również wielkoformatowe betonowe płyty o geometrycznym kształcie, np. płyta Polbruk Magna, która jest idealnym i bardzo estetycznym rozwiązaniem do przestrzeni o charakterze wielkomiejskim. Posiada ona wymiary 50 na 75 cm lub 75 na 100 cm.

Płyty wielkoformatowe można zobaczyć w przestrzeniach poddanych rewitalizacji lub przy nowoczesnych budynkach biurowych o wysokiej estetyce. Przy projektowaniu nowoczesnych placów miejskich istotny jest jeszcze jeden aspekt – grubość płyt. W związku z organizacją wydarzeń kulturalnych na tych placach konieczne może być rozłożenie sceny i wjazd ciężkich samochodów dostawczych, więc płyty te powinny posiadać grubość powyżej 8 cm, co zapobiegnie ich uszkodzeniom mechanicznym.

W porcie jachtowym w Krynicy Morskiej ułożono nawierzchnię promenady z kostki Polbruk Complex, o fakturze płukanej w kolorze żółtym

Reprezentacyjne bulwary i deptaki
Jednak nie tylko place są częścią miejskiego salonu. Coraz częściej stają się nim również główne ulice położone w centrach miast. Wedle współczesnych trendów są one sukcesywnie wyłączane z ruchu kołowego i przerabiane w wielkomiejskie deptaki. Reprezentacyjne aleje powstają również nad rzekami lub w okolicach nabrzeży w miastach z dostępem do morza. Ciekawą realizacją łączącą klasyczne rozwiązania z przestrzeniami położonymi nad rzeką jest bulwar wzdłuż rzeki Odry w Opolu, gdzie nawierzchnia została wykonana z kostki Avanti w kolorach szarym i granitowym (na obrzeżu). Innym przykładem aranżacji deptaka o reprezentacyjnym charakterze jest nabrzeże w pobliżu skweru Kościuszki w Gdyni, czyli jedno z bardziej popularnych miejsc spacerowych w tym mieście. Wykonano tam nawierzchnię z kostki Polbruk Urbanika w kolorze szarym. Nie zawsze jednak miejskie deptaki są utrzymywane w odcieniach szarości. W wielu lokalizacjach konieczne jest dostosowanie charakteru nawierzchni do otoczenia, dlatego też w porcie jachtowym w Krynicy Morskiej ułożono nawierzchnię promenady z kostki Polbruk Complex w kolorze żółtym. Swoim wyglądem przypomina ona piasek na nadbałtyckiej plaży.

Nie ma jednej gotowej recepty, jak we współczesnych czasach powinna prezentować się przestrzeń wielkomiejskich placów, bulwarów, promenad czy nabrzeży. Rozwiązań jest naprawdę wiele i muszą być one dostosowane do otoczenia. Coraz częściej jednak architekci stawiają na nawierzchnie utrzymane w odcieniach szarości, gdyż odznaczają się one ponadczasowym i uniwersalnym charakterem, a jednocześnie nie odwracają uwagi od najważniejszych obiektów w otoczeniu.

Polbruk Magna, dostępna jest w wymiarach 50 na 75 cm lub 75 na 100 cm

Fot. arch. Polbruk